تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه)
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در حوضه آبریز باراندوزچای در آذربایجان غربی است. بدین منظور، تصاویر ماهواره‌ای سنتینل-۲ (Sentinel2) مربوط به سال‌های 1395 و 1401 از سایت کپورنیک اتحادیه اروپا دریافت گردید. سپس روش‌ها...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-10-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_45192_6eef6da0007c06c8401d16375cdf12a5.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592609509376000 |
|---|---|
| author | محمد کوهانی جواد بهمنش |
| author_facet | محمد کوهانی جواد بهمنش |
| author_sort | محمد کوهانی |
| collection | DOAJ |
| description | هدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در حوضه آبریز باراندوزچای در آذربایجان غربی است. بدین منظور، تصاویر ماهواره‌ای سنتینل-۲ (Sentinel2) مربوط به سال‌های 1395 و 1401 از سایت کپورنیک اتحادیه اروپا دریافت گردید. سپس روش‌های پیش‌پردازش در محیط نرم‌افزارهای مختلف اعمال و تصاویر مربوطه به محیط نرم‌افزار eCognition ارسال شد. برای سنجه‌های سیمای سرزمین از نرم‌افزار Fragstats 8.2 در دو سطح سیما (22 سنجه) و کلاس (13 سنجه) کمّی‌سازی و محاسبه شدند. در سطح کلاس پهنه‌آبی، نتایج نشان می‌دهند در هر دو سال، بیشترین مقدار سنجه تکه‌شدگی (SPLIT) و کمترین مقدار سنجه یکپارچگی (COHESION) به دست آمده است. کلاس مرتع دارای بیشترین مقدار در شاخص (SHAPE-MN) و (LSI) داشته است که این نشان‌دهنده بی‌نظمی در لکه‌های مرتع است. شاخص‌های (ENN_MN)، (CONTAG) و (COHESION) که به ترتیب نشان‌دهنده‌ی میانگین فاصله نزدیک‌ترین همسایه اقلیدسی، شاخص سرایت و شاخص پیوستگی لکه روند کاهشی را از سال 1395 نسبت به سال 1401 تجربه کرده است. شاخص‌های شاخص شکل لکه (LSI)، تعداد لکه (NP) بی‌نظمی را نشان می‌دهد که روند افزایشی داشته است و نشان‌دهنده افزایش بی‌نظمی در منطقه موردمطالعه است. نتایج حاصل از سطح سیما نشان داد که پراکنش لکه‌ها در حوزه آبخیز باراندوزچای یکنواخت است و افزایش تعداد لکه‌ها، افزایش حاشیه و کوچک شدن لکه‌ها باعث تکه‌شدگی و درنتیجه ایجاد لکه‌های جدا از هم در حوزه آبخیز باراندوزچای می‌شود. این نتایج می‌تواند در مدیریت کاربری اراضی و حفاظت منطقه موردمطالعه برای نسل‌های آتی مفید باشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-f17bed3365634b1a906d0b26de3f0c46 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-10-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-f17bed3365634b1a906d0b26de3f0c462025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-10-0113336739210.22067/geoeh.2024.86229.145245192تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه)محمد کوهانی0جواد بهمنش1دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایراناستاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایرانهدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در حوضه آبریز باراندوزچای در آذربایجان غربی است. بدین منظور، تصاویر ماهواره‌ای سنتینل-۲ (Sentinel2) مربوط به سال‌های 1395 و 1401 از سایت کپورنیک اتحادیه اروپا دریافت گردید. سپس روش‌های پیش‌پردازش در محیط نرم‌افزارهای مختلف اعمال و تصاویر مربوطه به محیط نرم‌افزار eCognition ارسال شد. برای سنجه‌های سیمای سرزمین از نرم‌افزار Fragstats 8.2 در دو سطح سیما (22 سنجه) و کلاس (13 سنجه) کمّی‌سازی و محاسبه شدند. در سطح کلاس پهنه‌آبی، نتایج نشان می‌دهند در هر دو سال، بیشترین مقدار سنجه تکه‌شدگی (SPLIT) و کمترین مقدار سنجه یکپارچگی (COHESION) به دست آمده است. کلاس مرتع دارای بیشترین مقدار در شاخص (SHAPE-MN) و (LSI) داشته است که این نشان‌دهنده بی‌نظمی در لکه‌های مرتع است. شاخص‌های (ENN_MN)، (CONTAG) و (COHESION) که به ترتیب نشان‌دهنده‌ی میانگین فاصله نزدیک‌ترین همسایه اقلیدسی، شاخص سرایت و شاخص پیوستگی لکه روند کاهشی را از سال 1395 نسبت به سال 1401 تجربه کرده است. شاخص‌های شاخص شکل لکه (LSI)، تعداد لکه (NP) بی‌نظمی را نشان می‌دهد که روند افزایشی داشته است و نشان‌دهنده افزایش بی‌نظمی در منطقه موردمطالعه است. نتایج حاصل از سطح سیما نشان داد که پراکنش لکه‌ها در حوزه آبخیز باراندوزچای یکنواخت است و افزایش تعداد لکه‌ها، افزایش حاشیه و کوچک شدن لکه‌ها باعث تکه‌شدگی و درنتیجه ایجاد لکه‌های جدا از هم در حوزه آبخیز باراندوزچای می‌شود. این نتایج می‌تواند در مدیریت کاربری اراضی و حفاظت منطقه موردمطالعه برای نسل‌های آتی مفید باشد.https://geoeh.um.ac.ir/article_45192_6eef6da0007c06c8401d16375cdf12a5.pdfتغییرکاربری اراضیشاخص‌های چشم‌اندازتصاویر ماهواره‌ای سنتینل-2طبقه‌بندی شیءگراتحلیل تکه‌تکه‌شدگیتخریب اکوسیستم |
| spellingShingle | محمد کوهانی جواد بهمنش تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) جغرافیا و مخاطرات محیطی تغییرکاربری اراضی شاخص‌های چشم‌انداز تصاویر ماهواره‌ای سنتینل-2 طبقه‌بندی شیءگرا تحلیل تکه‌تکه‌شدگی تخریب اکوسیستم |
| title | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) |
| title_full | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) |
| title_fullStr | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) |
| title_full_unstemmed | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) |
| title_short | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه) |
| title_sort | تحلیل ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و سنجه‌های سیمای سرزمین مطالعه موردی حوزه آبخیز باراندوزچای، زیر حوضه آبخیز دریاچه ارومیه |
| topic | تغییرکاربری اراضی شاخص‌های چشم‌انداز تصاویر ماهواره‌ای سنتینل-2 طبقه‌بندی شیءگرا تحلیل تکه‌تکه‌شدگی تخریب اکوسیستم |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_45192_6eef6da0007c06c8401d16375cdf12a5.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdḵwhạny tḥlylạrtbạṭbyntgẖyyrạtḵạrbryạrạḍywsnjhhạysymạysrzmynmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyzbạrạndwzcẖạyzyrḥwḍhậbkẖyzdryạcẖhạrwmyh AT jwạdbhmnsẖ tḥlylạrtbạṭbyntgẖyyrạtḵạrbryạrạḍywsnjhhạysymạysrzmynmṭạlʿhmwrdyḥwzhậbkẖyzbạrạndwzcẖạyzyrḥwḍhậbkẖyzdryạcẖhạrwmyh |