Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme
Yirmi birinci yüzyılın toplumsal değişmeleri arasında demografik dönüşüm ve kentleşme önemli bir yer tutar. Demografik dönüşümle birlikte yaşlı nüfus oranı tüm dünyada artarken, genel nüfusun kentlerde yoğunlaşmasıyla birlikte kentlerde yaşayan yaşlı nüfusta da artış görülmektedir. Öte yandan 1980 s...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Senex
2021-09-01
|
| Series: | Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1963124 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832098367573852160 |
|---|---|
| author | Işıl Avşar Arık |
| author_facet | Işıl Avşar Arık |
| author_sort | Işıl Avşar Arık |
| collection | DOAJ |
| description | Yirmi birinci yüzyılın toplumsal değişmeleri arasında demografik dönüşüm ve kentleşme önemli bir yer tutar. Demografik dönüşümle birlikte yaşlı nüfus oranı tüm dünyada artarken, genel nüfusun kentlerde yoğunlaşmasıyla birlikte kentlerde yaşayan yaşlı nüfusta da artış görülmektedir. Öte yandan 1980 sonrası ortaya çıkan neoliberal politikalar kentlerin fiziki yapılarıyla birlikte, toplumsal ve kültürel boyutlarında da önemli değişikliklere sebep olmaktadır. Bu değişim, eleştirel kentleşme teorileri tarafından tartışılırken, konuya yaşlılar açısından bakan çalışmalar oldukça sınırlı kalmıştır. Kentte yaşlanmaya dair neoliberal politikalar ve yapısal faktörler yeterince değerlendirilmemiş; yaşam kalitesi, yerinde yaşlanma, aktif ve başarılı yaşlanma gibi kavramlar etrafında sıklıkla çalışılmış ve son yıllarda bu kavramların daha geniş bir uygulaması haline gelen Dünya Sağlık Örgütü’nün sunduğu Yaş Dostu Kentler ve Topluluklar (YDKT) düşüncesi oldukça kabul görmüştür. Fakat YDKT’nin teorideki doygunluğuna, neoliberal kentleşme pratikleri sebebiyle uygulamada tam anlamıyla ulaşılamamış, bu nedenle birçok eleştirinin hedefi haline gelmiştir. Eldeki çalışma bu doğrultuda kentlerin neoliberal ekonomi politiğini, bunun yaşlıların kenti deneyimleme noktasındaki etkilerini ve YDKT’nin neden bu eleştirilerin hedefinde olduğunu detaylı olaraktartışmayı amaçlamaktadır. Son olarak ise kentte yaşlanma konusunda hak temelli perspektif ışığında önerilerde bulunmaktadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e9abae5e11d94a6bb51a1909fe08ae9b |
| institution | Kabale University |
| issn | 2602-4268 |
| language | English |
| publishDate | 2021-09-01 |
| publisher | Senex |
| record_format | Article |
| series | Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi |
| spelling | doaj-art-e9abae5e11d94a6bb51a1909fe08ae9b2025-02-05T10:58:14ZengSenexSenex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi2602-42682021-09-015147631013Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir DeğerlendirmeIşıl Avşar Arık0https://orcid.org/0000-0002-3974-693XNecmettin Erbakan Üniversitesi Sosyoloji BölümüYirmi birinci yüzyılın toplumsal değişmeleri arasında demografik dönüşüm ve kentleşme önemli bir yer tutar. Demografik dönüşümle birlikte yaşlı nüfus oranı tüm dünyada artarken, genel nüfusun kentlerde yoğunlaşmasıyla birlikte kentlerde yaşayan yaşlı nüfusta da artış görülmektedir. Öte yandan 1980 sonrası ortaya çıkan neoliberal politikalar kentlerin fiziki yapılarıyla birlikte, toplumsal ve kültürel boyutlarında da önemli değişikliklere sebep olmaktadır. Bu değişim, eleştirel kentleşme teorileri tarafından tartışılırken, konuya yaşlılar açısından bakan çalışmalar oldukça sınırlı kalmıştır. Kentte yaşlanmaya dair neoliberal politikalar ve yapısal faktörler yeterince değerlendirilmemiş; yaşam kalitesi, yerinde yaşlanma, aktif ve başarılı yaşlanma gibi kavramlar etrafında sıklıkla çalışılmış ve son yıllarda bu kavramların daha geniş bir uygulaması haline gelen Dünya Sağlık Örgütü’nün sunduğu Yaş Dostu Kentler ve Topluluklar (YDKT) düşüncesi oldukça kabul görmüştür. Fakat YDKT’nin teorideki doygunluğuna, neoliberal kentleşme pratikleri sebebiyle uygulamada tam anlamıyla ulaşılamamış, bu nedenle birçok eleştirinin hedefi haline gelmiştir. Eldeki çalışma bu doğrultuda kentlerin neoliberal ekonomi politiğini, bunun yaşlıların kenti deneyimleme noktasındaki etkilerini ve YDKT’nin neden bu eleştirilerin hedefinde olduğunu detaylı olaraktartışmayı amaçlamaktadır. Son olarak ise kentte yaşlanma konusunda hak temelli perspektif ışığında önerilerde bulunmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1963124agingurbanismaging in urbanage friendly citiesright to the cityneoliberalismyaşlılıkkentleşmekentte yaşlanmayaş dostu kentlerkent hakkıneoliberalizm |
| spellingShingle | Işıl Avşar Arık Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi aging urbanism aging in urban age friendly cities right to the city neoliberalism yaşlılık kentleşme kentte yaşlanma yaş dostu kentler kent hakkı neoliberalizm |
| title | Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme |
| title_full | Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme |
| title_fullStr | Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme |
| title_full_unstemmed | Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme |
| title_short | Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme |
| title_sort | kentte yaslanma ve yas dostu kentler elestirel bir degerlendirme |
| topic | aging urbanism aging in urban age friendly cities right to the city neoliberalism yaşlılık kentleşme kentte yaşlanma yaş dostu kentler kent hakkı neoliberalizm |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1963124 |
| work_keys_str_mv | AT isılavsararık kentteyaslanmaveyasdostukentlerelestirelbirdegerlendirme |