Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie
Waga, jaką w Teorii filmu (1960) Kracauer przypisywał zainteresowaniu kamery tym, co pozbawione znaczenia, marginalne lub peryferyjne, idzie u niego w parze z sytuowaniem fragmentów własnego dyskursu, nacechowanych szczególnym napięciem lub poczuciem doniosłości, na marginesach głównego toku argume...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2009-12-01
|
Series: | Kwartalnik Filmowy |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3096 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832539859288326144 |
---|---|
author | Tomasz Majewski |
author_facet | Tomasz Majewski |
author_sort | Tomasz Majewski |
collection | DOAJ |
description |
Waga, jaką w Teorii filmu (1960) Kracauer przypisywał zainteresowaniu kamery tym, co pozbawione znaczenia, marginalne lub peryferyjne, idzie u niego w parze z sytuowaniem fragmentów własnego dyskursu, nacechowanych szczególnym napięciem lub poczuciem doniosłości, na marginesach głównego toku argumentacji. Są to zarazem fragmenty najbardziej kłopotliwe, jeśli czytać je z perspektywy unifikującej, realistycznej wykładni Teorii filmu. W wielu wypadkach przypadkowe "dygresje" czy spostrzeżenia okazują się - w świetle znanych nam obecnie brulionów Kracauera - elementami pierwszej koncepcji teoretycznej z początku lat 40. Kracauer rozpoznaje zależność pomiędzy eksterminacją jako znikaniem bez śladu istot żywych a wymazywaniem ich śmierci z porządku obrazu - i uznaje ten związek za kluczowy dla filozoficznej charakterystyki Zagłady. Kiedy obraz wkracza w obszar, na którym wydają się ulegać wyczerpaniu tradycyjne możliwości obrazowania, wydaje się być ostatnim schronieniem pogwałconej godności ludzkiej. Niektóre z tych tez wyrastają z dyskusji z interpretacją alegorii "czaszki" przywoływanej za Ursprung des Trauerspiel Waltera Benjamina. Stanowiska tego nie można oczywiście pogodzić ze słynną obrazoburczą postawą Theodora Adorna. W świetle dyskusji Kracauera z Adornem tezę o niemożliwości przedstawienia Shoah trzeba odczytywać w nowej perspektywie.
|
format | Article |
id | doaj-art-e96a337407dd42e7af114574acd6da3d |
institution | Kabale University |
issn | 0452-9502 2719-2725 |
language | English |
publishDate | 2009-12-01 |
publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
record_format | Article |
series | Kwartalnik Filmowy |
spelling | doaj-art-e96a337407dd42e7af114574acd6da3d2025-02-05T08:35:55ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesKwartalnik Filmowy0452-95022719-27252009-12-0167-6810.36744/kf.3096Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po ZagładzieTomasz Majewski0Uniwersytet Łódzki Waga, jaką w Teorii filmu (1960) Kracauer przypisywał zainteresowaniu kamery tym, co pozbawione znaczenia, marginalne lub peryferyjne, idzie u niego w parze z sytuowaniem fragmentów własnego dyskursu, nacechowanych szczególnym napięciem lub poczuciem doniosłości, na marginesach głównego toku argumentacji. Są to zarazem fragmenty najbardziej kłopotliwe, jeśli czytać je z perspektywy unifikującej, realistycznej wykładni Teorii filmu. W wielu wypadkach przypadkowe "dygresje" czy spostrzeżenia okazują się - w świetle znanych nam obecnie brulionów Kracauera - elementami pierwszej koncepcji teoretycznej z początku lat 40. Kracauer rozpoznaje zależność pomiędzy eksterminacją jako znikaniem bez śladu istot żywych a wymazywaniem ich śmierci z porządku obrazu - i uznaje ten związek za kluczowy dla filozoficznej charakterystyki Zagłady. Kiedy obraz wkracza w obszar, na którym wydają się ulegać wyczerpaniu tradycyjne możliwości obrazowania, wydaje się być ostatnim schronieniem pogwałconej godności ludzkiej. Niektóre z tych tez wyrastają z dyskusji z interpretacją alegorii "czaszki" przywoływanej za Ursprung des Trauerspiel Waltera Benjamina. Stanowiska tego nie można oczywiście pogodzić ze słynną obrazoburczą postawą Theodora Adorna. W świetle dyskusji Kracauera z Adornem tezę o niemożliwości przedstawienia Shoah trzeba odczytywać w nowej perspektywie. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3096Siegfried Kracauerteoria filmuHolokaust |
spellingShingle | Tomasz Majewski Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie Kwartalnik Filmowy Siegfried Kracauer teoria filmu Holokaust |
title | Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie |
title_full | Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie |
title_fullStr | Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie |
title_full_unstemmed | Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie |
title_short | Zobaczyć Gorgonę. Siegfried Kracauer i teoria filmu po Zagładzie |
title_sort | zobaczyc gorgone siegfried kracauer i teoria filmu po zagladzie |
topic | Siegfried Kracauer teoria filmu Holokaust |
url | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3096 |
work_keys_str_mv | AT tomaszmajewski zobaczycgorgonesiegfriedkracaueriteoriafilmupozagładzie |