مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی
اصول دادرسی، معیارهای عمومی و کلی برای دست یافتن به دادرسی عادلانه و منصفانه هستند. این اصول با تبیین نقش و اختیارات متداعیین در فرایند دادرسی، زمینه کارآمدی دادرسی را فراهم می‌آورند. حاکمیت اراده اصحاب دعوا از اصول بنیادین و اختصاصی دادرسی مدنی است که بر اساس هدف، کارکرد، مفهوم و ماهیت خصوصی دادرسی...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Shahr-e- Danesh Research And Study Institute of Law
2024-12-01
|
| Series: | پژوهشهای حقوقی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jlr.sdil.ac.ir/article_181535_a34128d11a4143cf4fd47a28eac3e8ed.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591608808210432 |
|---|---|
| author | جواد جباری |
| author_facet | جواد جباری |
| author_sort | جواد جباری |
| collection | DOAJ |
| description | اصول دادرسی، معیارهای عمومی و کلی برای دست یافتن به دادرسی عادلانه و منصفانه هستند. این اصول با تبیین نقش و اختیارات متداعیین در فرایند دادرسی، زمینه کارآمدی دادرسی را فراهم می‌آورند. حاکمیت اراده اصحاب دعوا از اصول بنیادین و اختصاصی دادرسی مدنی است که بر اساس هدف، کارکرد، مفهوم و ماهیت خصوصی دادرسی مدنی و حق موضوع آن قابل توجیه است. در حالت کلی پذیرش اراده در حقوق، ریشه در مبانی نظری و مباحث فلسفی حقوق دارد و یکی از مبانی اصلی در حقوق خصوصی محسوب می‌شود. قبول آن در دادرسی مدنی نیز مبنایی برای توجه به کرامت انسانی در فرایند دادرسی است و بستر را برای رفتار معقول و سودمند فراهم و هموار می‌کند. از این منظر دادرسی مدنی، عمل حقوقی است که ایفای نقش در آن نیازمند اهلیت است. حاکمیت اراده تضمین‌کننده آزادی عمل برای متداعیین است و آثار و نتایج مهمی دارد که این آثار به تفکیک در تدارک مقدمات و شروع و جریان و پایان دادرسی و اجرای حکم مورد بررسی قرار گرفته است؛ اما این اصل هم چنان جایگاه شایسته خود را در رویه قضایی نیافته است. آزادی عمل متداعیین تعارضی با سایر اصول دادرسی ندارد؛ و چه‌بسا در راستای سایر اصول بوده و پیش‌شرط لازم برای تحقق دادرسی منصفانه و عادلانه در پرتو همکاری طرفین و دادرس در مسیر دادرسی است و کارآمدی و شفافیت دادرسی و مقبولیت نتیجه آن را از حیث رعایت عدالت آیینی قوت می‌بخشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e3cb046e230d4243bd3d01a2ee650d65 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1682-9220 2717-0020 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Shahr-e- Danesh Research And Study Institute of Law |
| record_format | Article |
| series | پژوهشهای حقوقی |
| spelling | doaj-art-e3cb046e230d4243bd3d01a2ee650d652025-01-22T10:09:37ZengShahr-e- Danesh Research And Study Institute of Lawپژوهشهای حقوقی1682-92202717-00202024-12-01236049553010.48300/jlr.2023.404305.2376181535مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنیجواد جباری0دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، مرکز تحصیلات تکمیلی، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران.اصول دادرسی، معیارهای عمومی و کلی برای دست یافتن به دادرسی عادلانه و منصفانه هستند. این اصول با تبیین نقش و اختیارات متداعیین در فرایند دادرسی، زمینه کارآمدی دادرسی را فراهم می‌آورند. حاکمیت اراده اصحاب دعوا از اصول بنیادین و اختصاصی دادرسی مدنی است که بر اساس هدف، کارکرد، مفهوم و ماهیت خصوصی دادرسی مدنی و حق موضوع آن قابل توجیه است. در حالت کلی پذیرش اراده در حقوق، ریشه در مبانی نظری و مباحث فلسفی حقوق دارد و یکی از مبانی اصلی در حقوق خصوصی محسوب می‌شود. قبول آن در دادرسی مدنی نیز مبنایی برای توجه به کرامت انسانی در فرایند دادرسی است و بستر را برای رفتار معقول و سودمند فراهم و هموار می‌کند. از این منظر دادرسی مدنی، عمل حقوقی است که ایفای نقش در آن نیازمند اهلیت است. حاکمیت اراده تضمین‌کننده آزادی عمل برای متداعیین است و آثار و نتایج مهمی دارد که این آثار به تفکیک در تدارک مقدمات و شروع و جریان و پایان دادرسی و اجرای حکم مورد بررسی قرار گرفته است؛ اما این اصل هم چنان جایگاه شایسته خود را در رویه قضایی نیافته است. آزادی عمل متداعیین تعارضی با سایر اصول دادرسی ندارد؛ و چه‌بسا در راستای سایر اصول بوده و پیش‌شرط لازم برای تحقق دادرسی منصفانه و عادلانه در پرتو همکاری طرفین و دادرس در مسیر دادرسی است و کارآمدی و شفافیت دادرسی و مقبولیت نتیجه آن را از حیث رعایت عدالت آیینی قوت می‌بخشد.https://jlr.sdil.ac.ir/article_181535_a34128d11a4143cf4fd47a28eac3e8ed.pdfاصول دادرسیحاکمیت ارادهدادرسی مدنیاصل ابتکار عملآزادی اراده |
| spellingShingle | جواد جباری مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی پژوهشهای حقوقی اصول دادرسی حاکمیت اراده دادرسی مدنی اصل ابتکار عمل آزادی اراده |
| title | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| title_full | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| title_fullStr | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| title_full_unstemmed | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| title_short | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| title_sort | مبانی و آثار اصل حاکمیت اراده در دادرسی مدنی |
| topic | اصول دادرسی حاکمیت اراده دادرسی مدنی اصل ابتکار عمل آزادی اراده |
| url | https://jlr.sdil.ac.ir/article_181535_a34128d11a4143cf4fd47a28eac3e8ed.pdf |
| work_keys_str_mv | AT jwạdjbạry mbạnywậtẖạrạṣlḥạḵmytạrạdhdrdạdrsymdny |