القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور
سابقه و هدف: طیف نور محیط رشد یک عامل تعیین‌کننده برای فتوسنتز و رشد گیاه می‌باشد. امروزه، با استفاده از فناوری لامپ‌های LED (Light Emitting Diode)، امکان مطالعه تاثیر فیزیولوژیکی طیف‌های مختلف نور، بهینه‌سازی شرایط رشد و افزایش تولید گیاهان در محیط‌های کنترل شده فراهم شده است. با توجه به اهمیت اقتص...
Saved in:
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2023-09-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6664_624dfff1f1fa67c5f910239563dc45a1.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586609218813952 |
|---|---|
| author | مهدی مرادی حسین آرویی بهرام عابدی ساسان علی نیایی فرد کمال قاسمی بزدی |
| author_facet | مهدی مرادی حسین آرویی بهرام عابدی ساسان علی نیایی فرد کمال قاسمی بزدی |
| author_sort | مهدی مرادی |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: طیف نور محیط رشد یک عامل تعیین‌کننده برای فتوسنتز و رشد گیاه می‌باشد. امروزه، با استفاده از فناوری لامپ‌های LED (Light Emitting Diode)، امکان مطالعه تاثیر فیزیولوژیکی طیف‌های مختلف نور، بهینه‌سازی شرایط رشد و افزایش تولید گیاهان در محیط‌های کنترل شده فراهم شده است. با توجه به اهمیت اقتصادی و دارویی گیاه مریم گلی، تولیدکنندگان همواره در پی بکارگیری شیوه‌های نوین برای افزایش تولید هستند. لامپ های LED به عنوان منبع نور مصنوعی می‌توانند به رشد بهتر و سریع‌تر محصولات باغبانی در محیط‌های کنترل شده کمک کنند. بر همین اساس، تحقیق حاضر با هدف بررسی و مقایسه تاثیر طیف‌های مختلف نور LED بر شاخص‌های مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مریم گلی به اجرا در آمد. مواد و روشها: به منظور بررسی تاثیر طیف‌های مختلف نوری بر خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی گیاه مریم گلی، آزمایشی گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار در اتاق رشد گیاه در کشت بدون خاک اجرا شد. در این آزمایش گیاه مریم گلی تحت شش محیط دارای طیف‌های نوری: سفید، قرمز، آبی، قرمز30:آبی70، قرمز50:آبی50 و قرمز70:آبی30 ساطع شده از لامپ‌های LED با شدت نوری 10±250 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه و با تناوب نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. در این مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی از جمله (ارتفاع گیاه، طول ریشه، حجم ریشه، قطر ساقه، تعداد برگ، طول و عرض برگ، سطح برگ و سطح ویژه برگ)، رویشی (وزن تر و خشک اندام هوایی، ساقه، ریشه و برگ)، محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید) و خصوصیات بیوشیمیایی (کربوهیدرات محلول، فنل کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی) مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده‌های آماری حاصل از این آزمایش با استفاده از نرم‌افزار آماری9.1 SAS انجام گرفت و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح 1 درصد محاسبه گردید.یافته ها: شاخص‌های مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاه مریم گلی تحت تاثیر طیف‌های مختلف نور قرار گرفت. ارتفاع گیاهان رشد یافته در تیمار نور قرمز نسبت به سایر تیمارها بیشترین مقدار بود. بالاترین وزن تر و وزن خشک اندام هوایی در طیف نور قرمز70:آبی30 و کمترین میزان آن در طیف نور آبی مشاهده شد. در مطالعه حاضر افزایش نسبت نور آبی منجر به کاهش رشد شد. در حالی که افزایش نسبت نور قرمز منجر به بهبود شاخص‌های رشدی شد. بیشترین محتوی رنگدانه‌های کلروفیل در محیط‌های نور ترکیبی قرمز و آبی مشاهده شد. بیشترین مقدار فنل کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و قند محلول در گیاهان رشد یافته در محیط های نوری ترکیبی قرمز و آبی مشاهده شد.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد نور ترکیبی قرمز70:آبی30 با القا تولید رنگدانه‌های فتوسنتزی منجر به تحریک رشد و بهبود شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاه مریم گلی می‌شود. بنابراین جهت تولید اقتصادی این گیاه در محیط‌های کنترل شده و همچنین روش‌های نوین کشاورزی و کشت طبقاتی، کاربرد این محیط نوری پیشنهاد می‌شود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-e307c448d19b45348ec7dc231cc03e58 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2023-09-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-e307c448d19b45348ec7dc231cc03e582025-01-25T07:02:04ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-09-0130310112110.22069/jopp.2022.20733.29776664القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نورمهدی مرادی0حسین آرویی1بهرام عابدی2ساسان علی نیایی فرد3کمال قاسمی بزدی4دانشجوی دکتری رشته علوم و مهندسی باغبانی، گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.نویسنده مسئول، دانشیار گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.استادیار گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.دانشیار آزمایشگاه فتوسنتز، گروه علوم باغبانی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران. ایراندانشیار سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مشهد؛ مجتمع آموزش عالی تربت جام، ایرانسابقه و هدف: طیف نور محیط رشد یک عامل تعیین‌کننده برای فتوسنتز و رشد گیاه می‌باشد. امروزه، با استفاده از فناوری لامپ‌های LED (Light Emitting Diode)، امکان مطالعه تاثیر فیزیولوژیکی طیف‌های مختلف نور، بهینه‌سازی شرایط رشد و افزایش تولید گیاهان در محیط‌های کنترل شده فراهم شده است. با توجه به اهمیت اقتصادی و دارویی گیاه مریم گلی، تولیدکنندگان همواره در پی بکارگیری شیوه‌های نوین برای افزایش تولید هستند. لامپ های LED به عنوان منبع نور مصنوعی می‌توانند به رشد بهتر و سریع‌تر محصولات باغبانی در محیط‌های کنترل شده کمک کنند. بر همین اساس، تحقیق حاضر با هدف بررسی و مقایسه تاثیر طیف‌های مختلف نور LED بر شاخص‌های مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاه دارویی مریم گلی به اجرا در آمد. مواد و روشها: به منظور بررسی تاثیر طیف‌های مختلف نوری بر خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی گیاه مریم گلی، آزمایشی گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 3 تکرار در اتاق رشد گیاه در کشت بدون خاک اجرا شد. در این آزمایش گیاه مریم گلی تحت شش محیط دارای طیف‌های نوری: سفید، قرمز، آبی، قرمز30:آبی70، قرمز50:آبی50 و قرمز70:آبی30 ساطع شده از لامپ‌های LED با شدت نوری 10±250 میکرومول فوتون بر متر مربع در ثانیه و با تناوب نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. در این مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی از جمله (ارتفاع گیاه، طول ریشه، حجم ریشه، قطر ساقه، تعداد برگ، طول و عرض برگ، سطح برگ و سطح ویژه برگ)، رویشی (وزن تر و خشک اندام هوایی، ساقه، ریشه و برگ)، محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید) و خصوصیات بیوشیمیایی (کربوهیدرات محلول، فنل کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی) مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده‌های آماری حاصل از این آزمایش با استفاده از نرم‌افزار آماری9.1 SAS انجام گرفت و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح 1 درصد محاسبه گردید.یافته ها: شاخص‌های مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی گیاه مریم گلی تحت تاثیر طیف‌های مختلف نور قرار گرفت. ارتفاع گیاهان رشد یافته در تیمار نور قرمز نسبت به سایر تیمارها بیشترین مقدار بود. بالاترین وزن تر و وزن خشک اندام هوایی در طیف نور قرمز70:آبی30 و کمترین میزان آن در طیف نور آبی مشاهده شد. در مطالعه حاضر افزایش نسبت نور آبی منجر به کاهش رشد شد. در حالی که افزایش نسبت نور قرمز منجر به بهبود شاخص‌های رشدی شد. بیشترین محتوی رنگدانه‌های کلروفیل در محیط‌های نور ترکیبی قرمز و آبی مشاهده شد. بیشترین مقدار فنل کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و قند محلول در گیاهان رشد یافته در محیط های نوری ترکیبی قرمز و آبی مشاهده شد.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد نور ترکیبی قرمز70:آبی30 با القا تولید رنگدانه‌های فتوسنتزی منجر به تحریک رشد و بهبود شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاه مریم گلی می‌شود. بنابراین جهت تولید اقتصادی این گیاه در محیط‌های کنترل شده و همچنین روش‌های نوین کشاورزی و کشت طبقاتی، کاربرد این محیط نوری پیشنهاد می‌شود.https://jopp.gau.ac.ir/article_6664_624dfff1f1fa67c5f910239563dc45a1.pdfکیفیت نورledمریم گلیفتوسنتزرشد |
| spellingShingle | مهدی مرادی حسین آرویی بهرام عابدی ساسان علی نیایی فرد کمال قاسمی بزدی القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī کیفیت نور led مریم گلی فتوسنتز رشد |
| title | القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور |
| title_full | القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور |
| title_fullStr | القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور |
| title_full_unstemmed | القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور |
| title_short | القای تغییرات مورفو-فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی (Salvia officinalis L.) توسط دستورزی طیف نور |
| title_sort | القای تغییرات مورفو فیزیولوژی و بیوشیمیایی در گیاه مریم گلی salvia officinalis l توسط دستورزی طیف نور |
| topic | کیفیت نور led مریم گلی فتوسنتز رشد |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_6664_624dfff1f1fa67c5f910239563dc45a1.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mhdymrạdy ạlqạytgẖyyrạtmwrfwfyzywlwzẖywbywsẖymyạyydrgyạhmrymglysalviaofficinalisltwsṭdstwrzyṭyfnwr AT ḥsynậrwyy ạlqạytgẖyyrạtmwrfwfyzywlwzẖywbywsẖymyạyydrgyạhmrymglysalviaofficinalisltwsṭdstwrzyṭyfnwr AT bhrạmʿạbdy ạlqạytgẖyyrạtmwrfwfyzywlwzẖywbywsẖymyạyydrgyạhmrymglysalviaofficinalisltwsṭdstwrzyṭyfnwr AT sạsạnʿlynyạyyfrd ạlqạytgẖyyrạtmwrfwfyzywlwzẖywbywsẖymyạyydrgyạhmrymglysalviaofficinalisltwsṭdstwrzyṭyfnwr AT ḵmạlqạsmybzdy ạlqạytgẖyyrạtmwrfwfyzywlwzẖywbywsẖymyạyydrgyạhmrymglysalviaofficinalisltwsṭdstwrzyṭyfnwr |