ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان

فرونشست زمین یکی از مهم­ترین مشکلات ­محیط­زیستی است که بر کشاورزی و زیرساخت­های شهری تأثیر می­گذارد. لذا به‌منظور برنامه­ریزی برای کاهش خطرات ناشی از فرونشست، شناسایی مناطق پرخطر و مستعد وقوع این پدیده در دشت­های مختلف ایران ضروری است. هدف اصلی این تحقیق، حساسیت­پذیری فرونشست زمین در آبخوان کاشان با...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: نرگس سقازاده, هدی قاسمیه, ابراهیم امیدوار, یاسر مقصودی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_42364_b0d724e5ed0857bf123952b9a2f90b64.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591335464370176
author نرگس سقازاده
هدی قاسمیه
ابراهیم امیدوار
یاسر مقصودی
author_facet نرگس سقازاده
هدی قاسمیه
ابراهیم امیدوار
یاسر مقصودی
author_sort نرگس سقازاده
collection DOAJ
description فرونشست زمین یکی از مهم­ترین مشکلات ­محیط­زیستی است که بر کشاورزی و زیرساخت­های شهری تأثیر می­گذارد. لذا به‌منظور برنامه­ریزی برای کاهش خطرات ناشی از فرونشست، شناسایی مناطق پرخطر و مستعد وقوع این پدیده در دشت­های مختلف ایران ضروری است. هدف اصلی این تحقیق، حساسیت­پذیری فرونشست زمین در آبخوان کاشان با استفاده از روش­های دمپستر- شفر، وزن­دهی شواهد، آنتروپی شانون و نسبت فراوانی است. برای انجام این تحقیق از 14 عامل مؤثر بر وقوع فرونشست شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، لیتولوژی، کاربری اراضی، انحنای طولی و عرضی، تغییرات سطح ایستابی، فاصله از معدن و تراکم چاه در سطح آبخوان استفاده شد. آنگاه پس از تعیین 108 موقعیت فرونشست و نیز 108 موقعیت عدم فرونشست در سطح آبخوان، این نقاط به‌صورت تصادفی و به نسبت 30 و 70 درصد به­ترتیب به‌عنوان داده­های اعتبارسنجی و داده­های آزمون طبقه­بندی شدند و برای ارزیابی هرکدام از مدل­ها از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین روش­های مورداستفاده بر اساس منحنی ROC و میزان AUC، روش نسبت فراوانی (آموزش: 84/0 و اعتبارسنجی: 89/0) بهترین عملکرد را داشته است و به‌عنوان بهترین روش پیش­بینی مناطق دارای حساسیت فرونشست در منطقه مطالعاتی معرفی می­شود. روش­های آنتروپی شانون، دمپستر- شفر و وزن­دهی شواهد نیز به­ترتیب در رتبه­های بعدی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق برای کاهش خسارات ناشی از وقوع فرونشست زمین و تعیین مناطق بالقوه فرونشست، قابل‌استفاده برای مدیران استانی خواهد بود.
format Article
id doaj-art-ddd1db55d8ec4762bca0db24b5d308b3
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-ddd1db55d8ec4762bca0db24b5d308b32025-01-22T13:02:56ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-01-01114699810.22067/geoeh.2022.75050.116842364ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشاننرگس سقازاده0هدی قاسمیه1ابراهیم امیدوار2یاسر مقصودی3دانش‌آموخته دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایراندانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایراندانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.دانشیار گروه فتوگرامتری و سنجش‌ازدور، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی، تهران، ایرانفرونشست زمین یکی از مهم­ترین مشکلات ­محیط­زیستی است که بر کشاورزی و زیرساخت­های شهری تأثیر می­گذارد. لذا به‌منظور برنامه­ریزی برای کاهش خطرات ناشی از فرونشست، شناسایی مناطق پرخطر و مستعد وقوع این پدیده در دشت­های مختلف ایران ضروری است. هدف اصلی این تحقیق، حساسیت­پذیری فرونشست زمین در آبخوان کاشان با استفاده از روش­های دمپستر- شفر، وزن­دهی شواهد، آنتروپی شانون و نسبت فراوانی است. برای انجام این تحقیق از 14 عامل مؤثر بر وقوع فرونشست شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، لیتولوژی، کاربری اراضی، انحنای طولی و عرضی، تغییرات سطح ایستابی، فاصله از معدن و تراکم چاه در سطح آبخوان استفاده شد. آنگاه پس از تعیین 108 موقعیت فرونشست و نیز 108 موقعیت عدم فرونشست در سطح آبخوان، این نقاط به‌صورت تصادفی و به نسبت 30 و 70 درصد به­ترتیب به‌عنوان داده­های اعتبارسنجی و داده­های آزمون طبقه­بندی شدند و برای ارزیابی هرکدام از مدل­ها از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین روش­های مورداستفاده بر اساس منحنی ROC و میزان AUC، روش نسبت فراوانی (آموزش: 84/0 و اعتبارسنجی: 89/0) بهترین عملکرد را داشته است و به‌عنوان بهترین روش پیش­بینی مناطق دارای حساسیت فرونشست در منطقه مطالعاتی معرفی می­شود. روش­های آنتروپی شانون، دمپستر- شفر و وزن­دهی شواهد نیز به­ترتیب در رتبه­های بعدی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق برای کاهش خسارات ناشی از وقوع فرونشست زمین و تعیین مناطق بالقوه فرونشست، قابل‌استفاده برای مدیران استانی خواهد بود.https://geoeh.um.ac.ir/article_42364_b0d724e5ed0857bf123952b9a2f90b64.pdfآب زیرزمینیدشت کاشانروش‌های دومتغیرهفرونشستیادگیری ماشینی
spellingShingle نرگس سقازاده
هدی قاسمیه
ابراهیم امیدوار
یاسر مقصودی
ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
جغرافیا و مخاطرات محیطی
آب زیرزمینی
دشت کاشان
روش‌های دومتغیره
فرونشست
یادگیری ماشینی
title ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
title_full ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
title_fullStr ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
title_full_unstemmed ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
title_short ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
title_sort ارزیابی کارایی مدل‌های دو متغیره در تعیین حساسیت‌پذیری‌ فرونشست آبخوان دشت کاشان
topic آب زیرزمینی
دشت کاشان
روش‌های دومتغیره
فرونشست
یادگیری ماشینی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_42364_b0d724e5ed0857bf123952b9a2f90b64.pdf
work_keys_str_mv AT nrgssqạzạdh ạrzyạbyḵạrạyymdlhạydwmtgẖyrhdrtʿyynḥsạsytpdẖyryfrwnsẖstậbkẖwạndsẖtḵạsẖạn
AT hdyqạsmyh ạrzyạbyḵạrạyymdlhạydwmtgẖyrhdrtʿyynḥsạsytpdẖyryfrwnsẖstậbkẖwạndsẖtḵạsẖạn
AT ạbrạhymạmydwạr ạrzyạbyḵạrạyymdlhạydwmtgẖyrhdrtʿyynḥsạsytpdẖyryfrwnsẖstậbkẖwạndsẖtḵạsẖạn
AT yạsrmqṣwdy ạrzyạbyḵạrạyymdlhạydwmtgẖyrhdrtʿyynḥsạsytpdẖyryfrwnsẖstậbkẖwạndsẖtḵạsẖạn