موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران
برای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمط...
Saved in:
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021-07-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40381_36dc9d8c98f73756fe04e1249e834902.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832591408808067072 |
---|---|
author | نرگس ناصری رضا دوستان عباس مفیدی |
author_facet | نرگس ناصری رضا دوستان عباس مفیدی |
author_sort | نرگس ناصری |
collection | DOAJ |
description | برای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمطالعه، سه ناحیه وقوع بلاکینگ به ترتیب در اروپای مرکزی، اروپای شرقی و آسیای مرکزی وجود دارند. نوع غالب بلاکینگها در این نواحی از نوع رکس با قرارگیری بلاکینگ و سردچال در سطوح میانی جو، روی همدیگر میباشد، چنانچه در اروپای مرکزی و شرقی یک بلاکینگ از نوع رکس شکل گیرد، همزمان در آسیای مرکزی یک تراف عمیق یا سردچال ایجاد میشود و این تسلسل در سیستمهای جوی نصفالنهاری طبیعی است. بارشهای ایران با سیستم بلاکینگ رکس اروپای شرقی و سردچال آسیای مرکزی بیشترین ارتباط را داشته و ریزشها در غالب نقاط ایران افزایش دارد؛ اما چنانچه در ناحیه آسیای مرکزی، ارتفاع افزایش داشته و بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد، به دلیل افزایش ارتفاع جو، بارشها در غالب نقاط ایران کاهش دارند؛ اما چنانچه در اروپای مرکزی یک بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد با عمیق شدن تراف در بالکان و دریای سیاه، با ریزشهای جوی در شمال غربی ایران همراه است و اگر این نوع بلاکینگ در اروپای شرقی شکل گیرد، عمدتاً تمرکز بارشها در ناحیه خزری، خزر شرقی تا شمال شرقی ایران، است. |
format | Article |
id | doaj-art-ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f |
institution | Kabale University |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
publishDate | 2021-07-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj-art-ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f2025-01-22T13:02:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-07-01102799110.22067/geoeh.2021.67003.040381موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایراننرگس ناصری0رضا دوستان1عباس مفیدی2کارشناسی ارشد آب و هواشناسی سینوپتیک، گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد.استادیار اقلیمشناسی گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهداستادیار اقلیمشناسی گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهدبرای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، دادههای روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمطالعه، سه ناحیه وقوع بلاکینگ به ترتیب در اروپای مرکزی، اروپای شرقی و آسیای مرکزی وجود دارند. نوع غالب بلاکینگها در این نواحی از نوع رکس با قرارگیری بلاکینگ و سردچال در سطوح میانی جو، روی همدیگر میباشد، چنانچه در اروپای مرکزی و شرقی یک بلاکینگ از نوع رکس شکل گیرد، همزمان در آسیای مرکزی یک تراف عمیق یا سردچال ایجاد میشود و این تسلسل در سیستمهای جوی نصفالنهاری طبیعی است. بارشهای ایران با سیستم بلاکینگ رکس اروپای شرقی و سردچال آسیای مرکزی بیشترین ارتباط را داشته و ریزشها در غالب نقاط ایران افزایش دارد؛ اما چنانچه در ناحیه آسیای مرکزی، ارتفاع افزایش داشته و بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد، به دلیل افزایش ارتفاع جو، بارشها در غالب نقاط ایران کاهش دارند؛ اما چنانچه در اروپای مرکزی یک بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد با عمیق شدن تراف در بالکان و دریای سیاه، با ریزشهای جوی در شمال غربی ایران همراه است و اگر این نوع بلاکینگ در اروپای شرقی شکل گیرد، عمدتاً تمرکز بارشها در ناحیه خزری، خزر شرقی تا شمال شرقی ایران، است.https://geoeh.um.ac.ir/article_40381_36dc9d8c98f73756fe04e1249e834902.pdfبلاکینگبارشسردچالایران |
spellingShingle | نرگس ناصری رضا دوستان عباس مفیدی موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران جغرافیا و مخاطرات محیطی بلاکینگ بارش سردچال ایران |
title | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
title_full | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
title_fullStr | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
title_full_unstemmed | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
title_short | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
title_sort | موقعیت بلاکینگها و بارشها در ایران |
topic | بلاکینگ بارش سردچال ایران |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40381_36dc9d8c98f73756fe04e1249e834902.pdf |
work_keys_str_mv | AT nrgsnạṣry mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn AT rḍạdwstạn mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn AT ʿbạsmfydy mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn |