Müderris eş-Şīrāzī ile İmām el-Cuveynī’de Ḳıyās ve Tatbiki: Bir Mukayese

Ebū İsḥāḳ eş-Şīrāzī (ö. 476/1083) ve İmāmu’l-Ḥaremeyn el-Cuveynī (ö. 478/1085), fıkhî mesaileri sayesinde günümüzde de adlarından söz ettiren iki Şāfiʿī fakihtir. Aynı mezhebe müntesip olmalarına rağmen kendilerinden önce başlayan mezhep-içi ekol söz konusu olduğunda, eş-Şīrāzī, Irak ekolünün temsil...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Yasin Yıldız
Format: Article
Language:Arabic
Published: Ankara University 2024-11-01
Series:Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4124583
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Ebū İsḥāḳ eş-Şīrāzī (ö. 476/1083) ve İmāmu’l-Ḥaremeyn el-Cuveynī (ö. 478/1085), fıkhî mesaileri sayesinde günümüzde de adlarından söz ettiren iki Şāfiʿī fakihtir. Aynı mezhebe müntesip olmalarına rağmen kendilerinden önce başlayan mezhep-içi ekol söz konusu olduğunda, eş-Şīrāzī, Irak ekolünün temsilcisi konumunda iken, el-Cuveynī, Horasan ekolünün önemli temsilcilerinden birisidir. Çeşitli vesilelerle bir araya gelen eş-Şīrāzī ve el-Cuveynī, temsil ettikleri ekollerin ilmî anlayışını yansıtacak şekilde birçok konuda münazara icra etmişlerdir. Bu münazaralarda dikkat çeken hususlardan biri, bu iki fakihin ḳıyās anlayışındaki farklılıktır. Bu makalede genel hatlarıyla eş-Şīrāzī ve el-Cuveynī’nin ḳıyās teorileri mukayese edilmiş, yeri geldikçe bu teorinin münazara ve furūʿa, yani pratik sahaya yansıması gösterilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, el-Cuveynī’nin ḳıyās özelinde geçmiş görüşleri sorunsallaştırarak mezhep içi ve dışı tutarlılık arayışı içinde olduğu ve bir anlamda mezhebi sorguladığı, buna karşın eş-Şīrāzī’nin mezhebe ait temel kabulleri sürdürdüğü sonucuna ulaşılmıştır.
ISSN:1301-0522