بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران
امروزه شاهد انبوهی از پدیدههای مخرب طبیعی هواشناسی و هیدرولوژیکی هستیم که هرساله تلفات و خسارات مالی و زیست‌محیطی بیشتری به زندگی بشر وارد میکنند. یکی از پدیدههای جوی که میتواند بر ایمنی پرواز، حملونقل، سازهها، انرژی و بسیاری دیگر از جنبههای زندگی بشری اثر مستقیم داشته باشد، جستباد است. هدف...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2023-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_41820_79f9e3835ae05e6f6f832ab9d83aa1d2.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592602452459520 |
|---|---|
| author | محمد حسام محمدی امیرحسین مشکوتی سرمد قادر مجید آزادی |
| author_facet | محمد حسام محمدی امیرحسین مشکوتی سرمد قادر مجید آزادی |
| author_sort | محمد حسام محمدی |
| collection | DOAJ |
| description | امروزه شاهد انبوهی از پدیدههای مخرب طبیعی هواشناسی و هیدرولوژیکی هستیم که هرساله تلفات و خسارات مالی و زیست‌محیطی بیشتری به زندگی بشر وارد میکنند. یکی از پدیدههای جوی که میتواند بر ایمنی پرواز، حملونقل، سازهها، انرژی و بسیاری دیگر از جنبههای زندگی بشری اثر مستقیم داشته باشد، جستباد است. هدف از این مطالعه، بررسی توزیع زمانی-مکانی جستباد در کشور ایران در یک بازۀ زمانی 15 ساله و ارزیابی یک روش تجربی تحت عنوان WPD جهت پیشبینی این پدیده با استفاده از برونداد مدل WRF است. بدینمنظور داده‌های ثبت شده در 32 ایستگاه همدیدی بین سالهای 2004 تا 2018 میلادی موردمطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تعداد دفعات وقوع جستباد در مناطق جنوب شرق و شمال غرب کشور بهمراتب بیشتر از سایر مناطق بوده است؛ درحالی‌که فراوانی وقوع جستبادهای همرفتی در نیمه غربی کشور بیشتر بود. به‌طورکلی، فراوانی وقوع جستباد در بازه موردمطالعه روندی صعودی داشته و اغلب گزارشهای جستباد همرفتی مربوط به فصل بهار بوده است. در مجموع، 67 درصد جستبادها در نیمه اول سال گزارش گردیدهاند و تنها 13 درصد از آن‌ها در فصل پاییز اتفاق افتادهاند. همچنین محتملترین زمان وقوع جستباد بین ساعتهای 18-12 محلی بوده است. در ادامه و از میان روشهای پیشبینی جستباد، رابطه مورداستفاده در سامانه پسپردازش یکپارچه مدل WRF (WPD) انتخاب و عملکرد آن در کشور ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از روش پیشگفته بر روی 885 مورد جستباد غیرهمرفتی، حاکی از عملکرد مطلوب این روش جهت پیشبینی جستباد در ایران بود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d83eeacb15dd45068c2fb5ba9e77365f |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2023-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-d83eeacb15dd45068c2fb5ba9e77365f2025-01-21T06:40:34ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-04-0112120922810.22067/geoeh.2022.74312.114841820بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایرانمحمد حسام محمدی0امیرحسین مشکوتی1سرمد قادر2مجید آزادی3دانشجوی دکتری، گروه علوم زمین، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایراندانشیار، گروه علوم زمین، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایراندانشیار، گروه فیزیک فضا، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایراندانشیار، پژوهشکده هواشناسی و علوم جو، تهران، ایرانامروزه شاهد انبوهی از پدیدههای مخرب طبیعی هواشناسی و هیدرولوژیکی هستیم که هرساله تلفات و خسارات مالی و زیست‌محیطی بیشتری به زندگی بشر وارد میکنند. یکی از پدیدههای جوی که میتواند بر ایمنی پرواز، حملونقل، سازهها، انرژی و بسیاری دیگر از جنبههای زندگی بشری اثر مستقیم داشته باشد، جستباد است. هدف از این مطالعه، بررسی توزیع زمانی-مکانی جستباد در کشور ایران در یک بازۀ زمانی 15 ساله و ارزیابی یک روش تجربی تحت عنوان WPD جهت پیشبینی این پدیده با استفاده از برونداد مدل WRF است. بدینمنظور داده‌های ثبت شده در 32 ایستگاه همدیدی بین سالهای 2004 تا 2018 میلادی موردمطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد تعداد دفعات وقوع جستباد در مناطق جنوب شرق و شمال غرب کشور بهمراتب بیشتر از سایر مناطق بوده است؛ درحالی‌که فراوانی وقوع جستبادهای همرفتی در نیمه غربی کشور بیشتر بود. به‌طورکلی، فراوانی وقوع جستباد در بازه موردمطالعه روندی صعودی داشته و اغلب گزارشهای جستباد همرفتی مربوط به فصل بهار بوده است. در مجموع، 67 درصد جستبادها در نیمه اول سال گزارش گردیدهاند و تنها 13 درصد از آن‌ها در فصل پاییز اتفاق افتادهاند. همچنین محتملترین زمان وقوع جستباد بین ساعتهای 18-12 محلی بوده است. در ادامه و از میان روشهای پیشبینی جستباد، رابطه مورداستفاده در سامانه پسپردازش یکپارچه مدل WRF (WPD) انتخاب و عملکرد آن در کشور ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از روش پیشگفته بر روی 885 مورد جستباد غیرهمرفتی، حاکی از عملکرد مطلوب این روش جهت پیشبینی جستباد در ایران بود.https://geoeh.um.ac.ir/article_41820_79f9e3835ae05e6f6f832ab9d83aa1d2.pdfارزیابیجست‌بادغیرهمرفتیمخاطرات جویwrf |
| spellingShingle | محمد حسام محمدی امیرحسین مشکوتی سرمد قادر مجید آزادی بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران جغرافیا و مخاطرات محیطی ارزیابی جستباد غیرهمرفتی مخاطرات جوی wrf |
| title | بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| title_full | بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| title_fullStr | بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| title_full_unstemmed | بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| title_short | بررسی توزیع زمانی- مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| title_sort | بررسی توزیع زمانی مکانی و امکان پیشبینی جستباد در ایران |
| topic | ارزیابی جستباد غیرهمرفتی مخاطرات جوی wrf |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_41820_79f9e3835ae05e6f6f832ab9d83aa1d2.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdḥsạmmḥmdy brrsytwzyʿzmạnymḵạnywạmḵạnpysẖbynyjstbạddrạyrạn AT ạmyrḥsynmsẖḵwty brrsytwzyʿzmạnymḵạnywạmḵạnpysẖbynyjstbạddrạyrạn AT srmdqạdr brrsytwzyʿzmạnymḵạnywạmḵạnpysẖbynyjstbạddrạyrạn AT mjydậzạdy brrsytwzyʿzmạnymḵạnywạmḵạnpysẖbynyjstbạddrạyrạn |