موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی

موقوف‌المعانی یکی از آرایه‌های ادبی است که هنوز به درستی مورد بررسی قرار نگرفته است. وسعت دامنه و نقشی که به عنوان هنرسازه در ساخت چند قالب و گونه‌ ادبی دارد و نیز کارکردش در تعلیق سخن آن را به تعدادی از صنایع و انواع ادبی پیوند می‌زند. در این میان برخیشان مانند «تضمین» و «مُدرج» و «زشت و زیبا» زیرق...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: سعید شفیعیون
Format: Article
Language:Avestan
Published: University of Tabriz 2023-02-01
Series:زبان و ادب فارسی
Subjects:
Online Access:https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16008_caf47373eb855dab9c7e9c4fc68ee54b.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832571961382797312
author سعید شفیعیون
author_facet سعید شفیعیون
author_sort سعید شفیعیون
collection DOAJ
description موقوف‌المعانی یکی از آرایه‌های ادبی است که هنوز به درستی مورد بررسی قرار نگرفته است. وسعت دامنه و نقشی که به عنوان هنرسازه در ساخت چند قالب و گونه‌ ادبی دارد و نیز کارکردش در تعلیق سخن آن را به تعدادی از صنایع و انواع ادبی پیوند می‌زند. در این میان برخیشان مانند «تضمین» و «مُدرج» و «زشت و زیبا» زیرقسم‌های موقوف‌المعانی به حساب می‌آید و برخی هم مانند «استدراک» و متفرّعاتش با موقوف‌المعانی در تعدادی ویژگی‌های مهم هم‌پوشانی دارد، که ما از آن با عنوان آرایه‌های هم‌سنگ یاد می‌کنیم. نظر به این که موقوف در ادب پارسی مانند بسیاری از آرایه‌های ادبی، سابقه استعمال در ادب عربی دارد و بسیار هم متأثر از دیدگاه بلاغیّون ادب عربی است، در پژوهش حاضر پیش از بررسی آرای بلاغی ادیبان فارسی، به تتبع در منابع بلاغی عربی هم پرداخته شده است. با این توضیح که موقوف المعانی در غالب منابع کهن عربی با عنوان «تضمین» شناخته می‌شده و جزو عیوب قافیه مورد بررسی قرار می‌گرفته است؛ در حالی که بخشی از آن در غالب کتابهای بلاغی فارسی عیب نبوده و حتی جزو محسّنات شعر به شمار می‌آمده است. این تحقیق به دنبال تعریف و ماهیت‌سنجی دقیق‌تری از این صنعت بلاغی است.
format Article
id doaj-art-d7b7485553db487d9518e98d3b0f00a2
institution Kabale University
issn 2251-7979
2676-6779
language Avestan
publishDate 2023-02-01
publisher University of Tabriz
record_format Article
series زبان و ادب فارسی
spelling doaj-art-d7b7485553db487d9518e98d3b0f00a22025-02-02T12:13:17ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792023-02-0175246447310.22034/perlit.2023.51458.331516008موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبیسعید شفیعیون0دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایرانموقوف‌المعانی یکی از آرایه‌های ادبی است که هنوز به درستی مورد بررسی قرار نگرفته است. وسعت دامنه و نقشی که به عنوان هنرسازه در ساخت چند قالب و گونه‌ ادبی دارد و نیز کارکردش در تعلیق سخن آن را به تعدادی از صنایع و انواع ادبی پیوند می‌زند. در این میان برخیشان مانند «تضمین» و «مُدرج» و «زشت و زیبا» زیرقسم‌های موقوف‌المعانی به حساب می‌آید و برخی هم مانند «استدراک» و متفرّعاتش با موقوف‌المعانی در تعدادی ویژگی‌های مهم هم‌پوشانی دارد، که ما از آن با عنوان آرایه‌های هم‌سنگ یاد می‌کنیم. نظر به این که موقوف در ادب پارسی مانند بسیاری از آرایه‌های ادبی، سابقه استعمال در ادب عربی دارد و بسیار هم متأثر از دیدگاه بلاغیّون ادب عربی است، در پژوهش حاضر پیش از بررسی آرای بلاغی ادیبان فارسی، به تتبع در منابع بلاغی عربی هم پرداخته شده است. با این توضیح که موقوف المعانی در غالب منابع کهن عربی با عنوان «تضمین» شناخته می‌شده و جزو عیوب قافیه مورد بررسی قرار می‌گرفته است؛ در حالی که بخشی از آن در غالب کتابهای بلاغی فارسی عیب نبوده و حتی جزو محسّنات شعر به شمار می‌آمده است. این تحقیق به دنبال تعریف و ماهیت‌سنجی دقیق‌تری از این صنعت بلاغی است.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16008_caf47373eb855dab9c7e9c4fc68ee54b.pdfبلاغتموقوف‌المعانیتضمینقافیهنوع ادبی
spellingShingle سعید شفیعیون
موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
زبان و ادب فارسی
بلاغت
موقوف‌المعانی
تضمین
قافیه
نوع ادبی
title موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
title_full موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
title_fullStr موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
title_full_unstemmed موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
title_short موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
title_sort موقوف‌المعانی ، نقد و تحلیل یکی از صنایع مهم و مبهم ادبی
topic بلاغت
موقوف‌المعانی
تضمین
قافیه
نوع ادبی
url https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16008_caf47373eb855dab9c7e9c4fc68ee54b.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydsẖfyʿywn mwqwfạlmʿạnynqdwtḥlylyḵyạzṣnạyʿmhmwmbhmạdby