بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان)
به‌منظور بررسی توفانهای گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به‌عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه‌ها گزارش‌شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از دادههای شبکه‌بندی شده مرکز پیش‌بینی‌های میا...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2023-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_42124_edb68e86ad834061cffeb6992a6b497c.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592600792563712 |
|---|---|
| author | حسن حاجی محمدی سمیه حاجی وند پایداری |
| author_facet | حسن حاجی محمدی سمیه حاجی وند پایداری |
| author_sort | حسن حاجی محمدی |
| collection | DOAJ |
| description | به‌منظور بررسی توفانهای گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به‌عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه‌ها گزارش‌شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از دادههای شبکه‌بندی شده مرکز پیش‌بینی‌های میان‌مدت جوی اروپا و برای نمایش الگوی فضایی گردوغبار از مقادیر AOD سنجندِ MODIS استفاده گردید. بررسی‌ها نشان دادند که 4 الگوی فضایی در منطقه سبب رخداد چنین شرایطی می‌شوند. انتقال گردوغبار از کانون‌های شمال و غرب عراق و شرق سوریه به‌عنوان کانون‌های اصلی و مناطق خشک شده مرزی بین استان خوزستان و کشور عراق به‌عنوان تشدیدکننده فعالیت‌های ریزگردها به شمار می‌روند. افزایش شرایط ناپایداری در ترازهای زیرین و وجود یک سری اغتشاشات جوی که به‌صورت بی‌دررو خشک صورت پذیرفته، سبب خیزش گردوغبار از مناطق احتمالی و سرازیر شدن آن به منطقه شده است. با انجام شاخص سازی، پارامتر تاوایی نسبی تراز 850 هکتوپاسکال در شناسایی کانون‌های احتمالی ریزگردها مناسب یافت شد. بدین‌صورت که برای پیشبینی گردوغبار در منطقه زمانی که سرعت باد به بیشینه خود بر روی کانون‌های ریزگردها می‌رسد، انتظار می‌رود با تأخیری 24 الی 48 ساعته در منطقه شاهد رخداد توفانهای شدید گردوغبار بود؛ اما وجود ناپایداری‌ها و افزایش تاوایی نسبی بر روی کانون‌ها سبب شده تا فرآیندِ مذکور افزایش‌یافته و در کمتر از 24 ساعت ذرات به منطقه شارش نمایند. درنهایت پیشنهاد می‌شود جهت پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری در منطقه از دادههای با توان تفکیک بالا استفاده گردد تا بتوان در پیشبینیها به یک دقت قابل‌قبول دست‌یافت. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d168ededd57c4f5a881e349d5e4687bb |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2023-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-d168ededd57c4f5a881e349d5e4687bb2025-01-21T06:40:34ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-04-0112115517010.22067/geoeh.2022.75342.117842124بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان)حسن حاجی محمدی0سمیه حاجی وند پایداری1دانشجوی دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایراندانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانبه‌منظور بررسی توفانهای گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به‌عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه‌ها گزارش‌شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از دادههای شبکه‌بندی شده مرکز پیش‌بینی‌های میان‌مدت جوی اروپا و برای نمایش الگوی فضایی گردوغبار از مقادیر AOD سنجندِ MODIS استفاده گردید. بررسی‌ها نشان دادند که 4 الگوی فضایی در منطقه سبب رخداد چنین شرایطی می‌شوند. انتقال گردوغبار از کانون‌های شمال و غرب عراق و شرق سوریه به‌عنوان کانون‌های اصلی و مناطق خشک شده مرزی بین استان خوزستان و کشور عراق به‌عنوان تشدیدکننده فعالیت‌های ریزگردها به شمار می‌روند. افزایش شرایط ناپایداری در ترازهای زیرین و وجود یک سری اغتشاشات جوی که به‌صورت بی‌دررو خشک صورت پذیرفته، سبب خیزش گردوغبار از مناطق احتمالی و سرازیر شدن آن به منطقه شده است. با انجام شاخص سازی، پارامتر تاوایی نسبی تراز 850 هکتوپاسکال در شناسایی کانون‌های احتمالی ریزگردها مناسب یافت شد. بدین‌صورت که برای پیشبینی گردوغبار در منطقه زمانی که سرعت باد به بیشینه خود بر روی کانون‌های ریزگردها می‌رسد، انتظار می‌رود با تأخیری 24 الی 48 ساعته در منطقه شاهد رخداد توفانهای شدید گردوغبار بود؛ اما وجود ناپایداری‌ها و افزایش تاوایی نسبی بر روی کانون‌ها سبب شده تا فرآیندِ مذکور افزایش‌یافته و در کمتر از 24 ساعت ذرات به منطقه شارش نمایند. درنهایت پیشنهاد می‌شود جهت پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری در منطقه از دادههای با توان تفکیک بالا استفاده گردد تا بتوان در پیشبینیها به یک دقت قابل‌قبول دست‌یافت.https://geoeh.um.ac.ir/article_42124_edb68e86ad834061cffeb6992a6b497c.pdfتوفان گردوغبارتاوایی نسبیسرعت بادپیش‌بینیاستان خوزستان |
| spellingShingle | حسن حاجی محمدی سمیه حاجی وند پایداری بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) جغرافیا و مخاطرات محیطی توفان گردوغبار تاوایی نسبی سرعت باد پیشبینی استان خوزستان |
| title | بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) |
| title_full | بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) |
| title_fullStr | بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) |
| title_full_unstemmed | بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) |
| title_short | بررسی دادههای مرکز ECMWF در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: جلگه خوزستان) |
| title_sort | بررسی دادههای مرکز ecmwf در پایش و پیشبینی توفانهای گردوغباری جنوب غرب ایران مطالعه موردی جلگه خوزستان |
| topic | توفان گردوغبار تاوایی نسبی سرعت باد پیشبینی استان خوزستان |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_42124_edb68e86ad834061cffeb6992a6b497c.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḥsnḥạjymḥmdy brrsydạdhhạymrḵzecmwfdrpạysẖwpysẖbynytwfạnhạygrdwgẖbạryjnwbgẖrbạyrạnmṭạlʿhmwrdyjlghkẖwzstạn AT smyhḥạjywndpạydạry brrsydạdhhạymrḵzecmwfdrpạysẖwpysẖbynytwfạnhạygrdwgẖbạryjnwbgẖrbạyrạnmṭạlʿhmwrdyjlghkẖwzstạn |