مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری

سابقه و هدف: سیب یکی از مهم‌ترین محصولات میوه‌ای مناطق معتدله می‌باشد. کشت و کار این محصول از زمان‌های بسیار دور در ایران انجام می‌شد و حتی برخی منابع، ایران را یکی از زادگاه‌های این گیاه نامیده‌اند. جمع‌آوری و ارزیابی ذخایر ژرم پلاسم داخلی و خارجی، اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: شاهین جهانگیرزاده خیاوی, معصومه عاشورپور, شب ناز کشاورزی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2018-08-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4251_add5ad02dd7cddbececeaceca1b09791.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586672379789312
author شاهین جهانگیرزاده خیاوی
معصومه عاشورپور
شب ناز کشاورزی
author_facet شاهین جهانگیرزاده خیاوی
معصومه عاشورپور
شب ناز کشاورزی
author_sort شاهین جهانگیرزاده خیاوی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: سیب یکی از مهم‌ترین محصولات میوه‌ای مناطق معتدله می‌باشد. کشت و کار این محصول از زمان‌های بسیار دور در ایران انجام می‌شد و حتی برخی منابع، ایران را یکی از زادگاه‌های این گیاه نامیده‌اند. جمع‌آوری و ارزیابی ذخایر ژرم پلاسم داخلی و خارجی، اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه می‌باشد. اصلاح درختان سیب، امروزه با توجه به اهمیت تغذیه سالم و تولید پایدار میوه با کیفیت بیشتر سیب، بر پایه ژن‌های مقاومت می‌باشد. با توجه به اینکه اکثر واریته‌های سیب به صورت رویشی تکثیر می‌گردند، تنوع ژنتیکی کمی مورد انتظار می‌باشد؛ اما در مورد ژنوتیپ‌های بومی که حاصل انتخاب ویژگی‌های برتر می‌باشند، این تنوع مورد انتظار افزایش می‌یابد زیرا این ژنوتیپ‌ها اکثراً نتاج بذری می‌باشند. در این تحقیق سعی شده است نسبت به بررسی تنوع ژنتیکی اندامکی برخی ژنوتیپ‌های بومی سیب مربوط به مناطق کاشت عمده این محصول در شمال غرب ایران و البرز مرکزی و مقایسه آن‌ها با دو رقم تجاری رد دلیشز و فوجی و دو پایه M4 و M9، اقدام گردد. مواد و روش‌ها: به‌منظور انجام این تحقیق، نمونه‌برداری از برگ‌های جوان و کاملاً توسعه یافته صورت گرفت و DNA ژنومی آن‌ها استخراج شد. برای بررسی تنوع اندامکی، 30 نمونه سیب، چهار جفت آغازگر اختصاصی برای ژنوم کلروپلاست (K1K2، CS، HK و TF) و دو آنزیم برشی (EcoRI و MseI) در روش چندشکلی شکافتن قطعات تکثیر شده (CAP) بکار برده شد. برنامه‌های NTSYS و POPGENE برای آنالیز داده‌ها، مورد استفاده قرار گرفتند. یافته‌ها: از بین این چهار نشانگر بکار برده شده، سه نشانگر دارای قدرت تکثیر مناسب بودند که در کل، 13/4 درصد کل ژنوم کلروپلاست سیب را تکثیر نمودند. با بررسی هاپلوتایپی نمونه‌ها، در مجموع هشت هاپلوتایپ شناسایی شد که هاپلوتایپ H4 با پوشش 66/26 درصد از کل نمونه‌ها، بزرگترین گروه بود. تمام این گروه‌بندی‌ها به دلیل رخ دادن جهش‌‌های حذف و اضافه ایجاد شده بود. حداکثر تنوع ژنتیکی (Ht)، میانگین تنوع بین جمعیتی (Hs) و تفاوت ژنتیکی بین جمعیت‌ها (Gstc) به ترتیب 467/0، 4451/0 و 0481/0 بدست آمد. نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی نشان داد که هیچ‌گونه ساختار ژنتیکی مدونی مابین نمونه‌های مناطق مورد بررسی وجود ندارد؛ همچنین این نتایج تأیید نمودند که امکان کاربرد روش چندشکلی شکافتن قطعات تکثیر شده برای شناسایی ژنوتیپ‌های سیب و ارقام آن وجود دارد. با استفاده از این نشانگرها، تنوع ژنتیکی در DNA اندامکی بین ژنوتیپ‌های سیب مشاهده شد اما این تنوع به‌گونه‌ای نبود که قادر باشد ژنوتیپ‌‌های مناطق مختلف را از هم منفک نماید. به نظر می‌رسد شاید با افزایش تعداد آغازگرها و آنزیم‌های برشی، بتوان به این تفکیک دست‌یافت. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که ژنوتیپ‌های سیب بومی ایران به دلیل آنکه اکثراً درگذشته به‌صورت جنسی تکثیر شده‌اند، دارای تنوع ژنتیکی بالایی می‌باشند.
format Article
id doaj-art-c4e8d7f0041c4f909e1e15835ced44a6
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2018-08-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-c4e8d7f0041c4f909e1e15835ced44a62025-01-25T06:52:20ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782018-08-0125211510.22069/jopp.2018.9335.22024251مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاریشاهین جهانگیرزاده خیاوی0معصومه عاشورپور1شب ناز کشاورزی2پژوهشکده چای، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایرانجهاد کشاورزی شهرستان رشتگروه شیمی آلی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران ایرانسابقه و هدف: سیب یکی از مهم‌ترین محصولات میوه‌ای مناطق معتدله می‌باشد. کشت و کار این محصول از زمان‌های بسیار دور در ایران انجام می‌شد و حتی برخی منابع، ایران را یکی از زادگاه‌های این گیاه نامیده‌اند. جمع‌آوری و ارزیابی ذخایر ژرم پلاسم داخلی و خارجی، اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه می‌باشد. اصلاح درختان سیب، امروزه با توجه به اهمیت تغذیه سالم و تولید پایدار میوه با کیفیت بیشتر سیب، بر پایه ژن‌های مقاومت می‌باشد. با توجه به اینکه اکثر واریته‌های سیب به صورت رویشی تکثیر می‌گردند، تنوع ژنتیکی کمی مورد انتظار می‌باشد؛ اما در مورد ژنوتیپ‌های بومی که حاصل انتخاب ویژگی‌های برتر می‌باشند، این تنوع مورد انتظار افزایش می‌یابد زیرا این ژنوتیپ‌ها اکثراً نتاج بذری می‌باشند. در این تحقیق سعی شده است نسبت به بررسی تنوع ژنتیکی اندامکی برخی ژنوتیپ‌های بومی سیب مربوط به مناطق کاشت عمده این محصول در شمال غرب ایران و البرز مرکزی و مقایسه آن‌ها با دو رقم تجاری رد دلیشز و فوجی و دو پایه M4 و M9، اقدام گردد. مواد و روش‌ها: به‌منظور انجام این تحقیق، نمونه‌برداری از برگ‌های جوان و کاملاً توسعه یافته صورت گرفت و DNA ژنومی آن‌ها استخراج شد. برای بررسی تنوع اندامکی، 30 نمونه سیب، چهار جفت آغازگر اختصاصی برای ژنوم کلروپلاست (K1K2، CS، HK و TF) و دو آنزیم برشی (EcoRI و MseI) در روش چندشکلی شکافتن قطعات تکثیر شده (CAP) بکار برده شد. برنامه‌های NTSYS و POPGENE برای آنالیز داده‌ها، مورد استفاده قرار گرفتند. یافته‌ها: از بین این چهار نشانگر بکار برده شده، سه نشانگر دارای قدرت تکثیر مناسب بودند که در کل، 13/4 درصد کل ژنوم کلروپلاست سیب را تکثیر نمودند. با بررسی هاپلوتایپی نمونه‌ها، در مجموع هشت هاپلوتایپ شناسایی شد که هاپلوتایپ H4 با پوشش 66/26 درصد از کل نمونه‌ها، بزرگترین گروه بود. تمام این گروه‌بندی‌ها به دلیل رخ دادن جهش‌‌های حذف و اضافه ایجاد شده بود. حداکثر تنوع ژنتیکی (Ht)، میانگین تنوع بین جمعیتی (Hs) و تفاوت ژنتیکی بین جمعیت‌ها (Gstc) به ترتیب 467/0، 4451/0 و 0481/0 بدست آمد. نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی نشان داد که هیچ‌گونه ساختار ژنتیکی مدونی مابین نمونه‌های مناطق مورد بررسی وجود ندارد؛ همچنین این نتایج تأیید نمودند که امکان کاربرد روش چندشکلی شکافتن قطعات تکثیر شده برای شناسایی ژنوتیپ‌های سیب و ارقام آن وجود دارد. با استفاده از این نشانگرها، تنوع ژنتیکی در DNA اندامکی بین ژنوتیپ‌های سیب مشاهده شد اما این تنوع به‌گونه‌ای نبود که قادر باشد ژنوتیپ‌‌های مناطق مختلف را از هم منفک نماید. به نظر می‌رسد شاید با افزایش تعداد آغازگرها و آنزیم‌های برشی، بتوان به این تفکیک دست‌یافت. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که ژنوتیپ‌های سیب بومی ایران به دلیل آنکه اکثراً درگذشته به‌صورت جنسی تکثیر شده‌اند، دارای تنوع ژنتیکی بالایی می‌باشند.https://jopp.gau.ac.ir/article_4251_add5ad02dd7cddbececeaceca1b09791.pdfmalusهاپلوتایپچندشکلی شکافتن قطعات تکثیرشده (cap)پرایمر عمومی کلروپلاستآنزیم برشی
spellingShingle شاهین جهانگیرزاده خیاوی
معصومه عاشورپور
شب ناز کشاورزی
مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
malus
هاپلوتایپ
چندشکلی شکافتن قطعات تکثیرشده (cap)
پرایمر عمومی کلروپلاست
آنزیم برشی
title مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
title_full مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
title_fullStr مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
title_full_unstemmed مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
title_short مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
title_sort مطالعه تنوع کلروپلاستی برخی ژنوتیپ‌های سیب شمال غرب ایران در مقایسه با برخی ژنوتیپ‌های البرز مرکزی، ارقام و پایه‌های تجاری
topic malus
هاپلوتایپ
چندشکلی شکافتن قطعات تکثیرشده (cap)
پرایمر عمومی کلروپلاست
آنزیم برشی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4251_add5ad02dd7cddbececeaceca1b09791.pdf
work_keys_str_mv AT sẖạhynjhạngyrzạdhkẖyạwy mṭạlʿhtnwʿḵlrwplạstybrkẖyzẖnwtyphạysybsẖmạlgẖrbạyrạndrmqạyshbạbrkẖyzẖnwtyphạyạlbrzmrḵzyạrqạmwpạyhhạytjạry
AT mʿṣwmhʿạsẖwrpwr mṭạlʿhtnwʿḵlrwplạstybrkẖyzẖnwtyphạysybsẖmạlgẖrbạyrạndrmqạyshbạbrkẖyzẖnwtyphạyạlbrzmrḵzyạrqạmwpạyhhạytjạry
AT sẖbnạzḵsẖạwrzy mṭạlʿhtnwʿḵlrwplạstybrkẖyzẖnwtyphạysybsẖmạlgẖrbạyrạndrmqạyshbạbrkẖyzẖnwtyphạyạlbrzmrḵzyạrqạmwpạyhhạytjạry