ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک

امروزه تهیه نقشه توزیع مکانی خطر آتش‌سوزی یکی از ابزارهای ضروری مدیریت در سطوح مختلف جهت پایش پایداری منابع طبیعی و کنترل این مخاطره محیط‌زیستی است. تلفیق عملیات میدانی، داده‌های دورسنجی، تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و آماری مختلف می‌تواند پیش‌بینی فضایی قابل‌اعتمادی از پتانسیل خطر آتش‌سوزی برا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: مهدی تیموری, آیدینگ کرنژادی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-09-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_43422_ef57371eb556f6cf0e3313bb3409352f.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592596448313344
author مهدی تیموری
آیدینگ کرنژادی
author_facet مهدی تیموری
آیدینگ کرنژادی
author_sort مهدی تیموری
collection DOAJ
description امروزه تهیه نقشه توزیع مکانی خطر آتش‌سوزی یکی از ابزارهای ضروری مدیریت در سطوح مختلف جهت پایش پایداری منابع طبیعی و کنترل این مخاطره محیط‌زیستی است. تلفیق عملیات میدانی، داده‌های دورسنجی، تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و آماری مختلف می‌تواند پیش‌بینی فضایی قابل‌اعتمادی از پتانسیل خطر آتش‌سوزی برای مناطق مختلف ایجاد کند. در این تحقیق از 9 عامل مؤثر در مدل‌سازی خطر آتش‌سوزی شامل عوامل ارتفاع، شیب، جهت، انحنای دامنه، فاصله از جاده و شاخص‌های NDVI، LST، TWI و TPI با دو روش تحلیل فازی سلسله مراتبی و رگرسیون لجستیک برای شناسایی مناطق خطر و تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر در بروز و گسترش آتش استفاده شد. برای شناسایی مناطق حریق تاریخی نیز از سامانه ابری گوگل ارث انجین و تصاویر مادیس استفاده شد. نتایج اولیه نشان داد در هر دو مدل، عوامل NDVI، LST و فاصله از جاده بیشترین ضرایب را به خود اختصاص داده‌اند. در مرحله صحت سنجی نیز اگرچه منحنی مشخصه عملکرد هر دو مدل، نسبتاً یکسان (مقدار 847/0 در روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و مقدار 837/0 در روش رگرسیون لجستیک) بود، با بررسی پیکسل‌های حریق تاریخی مشخص شد در روش تحلیل سلسله مراتبی فازی حدود 87 درصد پیکسل‌های طبقات با خطر زیاد و خیلی زیاد و در روش رگرسیون لجستیک فقط 22 درصد پیکسل‌های طبقات مزبور با مناطق دارای سابقه حریق همپوشانی داشته‌اند. لذا به نظر می‌رسد روش تحلیل سلسله‌مراتبی فازی بهتر از روش رگرسیون لجستیک توانسته مناطق با پتانسیل خطر بالا را شناسایی کند. اگرچه تهیه نقشه­های پیش‌بینی خطر توسط مدل‌های مختلف از وقوع کلیه حریق­ها جلوگیری نخواهد کرد ولی می­توان با ارائه راهکارهای مدیریتی، وقوع آن را کاهش داده و کنترل آن را تسهیل نمود.
format Article
id doaj-art-c0604381682c4065aa12a64f6bc1ca5d
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-09-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-c0604381682c4065aa12a64f6bc1ca5d2025-01-21T06:40:46ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-09-0112317119110.22067/geoeh.2023.79999.131343422ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیکمهدی تیموری0آیدینگ کرنژادی1استادیار گروه مهندسی طبیعت. دانشکده کشاورزی شیروان. دانشگاه بجنورد. بجنورد. ایراناستادیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایرانامروزه تهیه نقشه توزیع مکانی خطر آتش‌سوزی یکی از ابزارهای ضروری مدیریت در سطوح مختلف جهت پایش پایداری منابع طبیعی و کنترل این مخاطره محیط‌زیستی است. تلفیق عملیات میدانی، داده‌های دورسنجی، تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و آماری مختلف می‌تواند پیش‌بینی فضایی قابل‌اعتمادی از پتانسیل خطر آتش‌سوزی برای مناطق مختلف ایجاد کند. در این تحقیق از 9 عامل مؤثر در مدل‌سازی خطر آتش‌سوزی شامل عوامل ارتفاع، شیب، جهت، انحنای دامنه، فاصله از جاده و شاخص‌های NDVI، LST، TWI و TPI با دو روش تحلیل فازی سلسله مراتبی و رگرسیون لجستیک برای شناسایی مناطق خطر و تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر در بروز و گسترش آتش استفاده شد. برای شناسایی مناطق حریق تاریخی نیز از سامانه ابری گوگل ارث انجین و تصاویر مادیس استفاده شد. نتایج اولیه نشان داد در هر دو مدل، عوامل NDVI، LST و فاصله از جاده بیشترین ضرایب را به خود اختصاص داده‌اند. در مرحله صحت سنجی نیز اگرچه منحنی مشخصه عملکرد هر دو مدل، نسبتاً یکسان (مقدار 847/0 در روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و مقدار 837/0 در روش رگرسیون لجستیک) بود، با بررسی پیکسل‌های حریق تاریخی مشخص شد در روش تحلیل سلسله مراتبی فازی حدود 87 درصد پیکسل‌های طبقات با خطر زیاد و خیلی زیاد و در روش رگرسیون لجستیک فقط 22 درصد پیکسل‌های طبقات مزبور با مناطق دارای سابقه حریق همپوشانی داشته‌اند. لذا به نظر می‌رسد روش تحلیل سلسله‌مراتبی فازی بهتر از روش رگرسیون لجستیک توانسته مناطق با پتانسیل خطر بالا را شناسایی کند. اگرچه تهیه نقشه­های پیش‌بینی خطر توسط مدل‌های مختلف از وقوع کلیه حریق­ها جلوگیری نخواهد کرد ولی می­توان با ارائه راهکارهای مدیریتی، وقوع آن را کاهش داده و کنترل آن را تسهیل نمود.https://geoeh.um.ac.ir/article_43422_ef57371eb556f6cf0e3313bb3409352f.pdfتصمیم‌گیری چندمعیارهپیش‌بینی خطرگوگل ارث انجینمنحنی مشخصه عملکردماهواره مادیس
spellingShingle مهدی تیموری
آیدینگ کرنژادی
ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تصمیم‌گیری چندمعیاره
پیش‌بینی خطر
گوگل ارث انجین
منحنی مشخصه عملکرد
ماهواره مادیس
title ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
title_full ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
title_fullStr ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
title_full_unstemmed ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
title_short ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
title_sort ارزیابی پتانسیل خطر آتش‌سوزی با‌ استفاده از رویکردهای تحلیل سلسله مراتبی فازی و رگرسیون لجستیک
topic تصمیم‌گیری چندمعیاره
پیش‌بینی خطر
گوگل ارث انجین
منحنی مشخصه عملکرد
ماهواره مادیس
url https://geoeh.um.ac.ir/article_43422_ef57371eb556f6cf0e3313bb3409352f.pdf
work_keys_str_mv AT mhdytymwry ạrzyạbyptạnsylkẖṭrậtsẖswzybạạstfạdhạzrwyḵrdhạytḥlylslslhmrạtbyfạzywrgrsywnljstyḵ
AT ậydyngḵrnzẖạdy ạrzyạbyptạnsylkẖṭrậtsẖswzybạạstfạdhạzrwyḵrdhạytḥlylslslhmrạtbyfạzywrgrsywnljstyḵ