Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler

Rüzgâr yapısına sahip olduğu tayfsal gözlemler ile belirlenmiş Geniş Soğurma Çizgili 1886 kuazarın zamana bağlı parlaklık değişimleri, Catalina Sky Survey veri tabanından alınan ışık eğrileri kullanılarak incelenmiştir. Kuazarla-rın fotometrik parlaklık değişim genliğini ölçmeye uygun bir parametre...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Nurten Filiz Ak, Ömür Sayılı
Format: Article
Language:English
Published: Çanakkale Onsekiz Mart University 2022-06-01
Series:Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1709756
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832095415963484160
author Nurten Filiz Ak
Ömür Sayılı
author_facet Nurten Filiz Ak
Ömür Sayılı
author_sort Nurten Filiz Ak
collection DOAJ
description Rüzgâr yapısına sahip olduğu tayfsal gözlemler ile belirlenmiş Geniş Soğurma Çizgili 1886 kuazarın zamana bağlı parlaklık değişimleri, Catalina Sky Survey veri tabanından alınan ışık eğrileri kullanılarak incelenmiştir. Kuazarla-rın fotometrik parlaklık değişim genliğini ölçmeye uygun bir parametre tanımlanmıştır. Parlaklık değişim genliği parametresinin rüzgâr yapısına sahip kuazarlar için dağılımı incelendiğinde, asimetrik bir yapıya sahip olduğu ve normal dağılıma uymadığı görülmüştür. Dağılımın simetrisini bozan etkinin ağırlıklı olarak büyük genlikli değişim-ler gösteren kuazarlardan kaynaklandığı belirlenmiştir. Rüzgâr yapısına sahip kuazarların parlaklık değişimi ile kuazara ait fiziksel parametreler arasında bir bağıntı olup olmadığını araştırmak için 1886 rüzgarlı kuazar içerisin-den büyük değişim genliği gösteren ve küçük değişim genliği gösteren iki alt grup belirlenmiş, iki farklı grup içerisinde yer alan kuazarlara ait kırmızıya kayma, görünür ve mutlak parlaklıklar, ışınım gücü ve merkezi kara delik kütlesi dağılımları kıyaslanmıştır. Yapılan analizler, görünür ve mutlak parlaklıklar ve ışınım gücü bakımından ortak bir sonuca işaret etmektedir; büyük değişim genliğine sahip kuazarlar daha sönük olma eğilimindedir. Bu bulgu, ana örneklemin tamamı için uygulanan korelasyon testleri ile de doğrulanmıştır. Bu çalışma, daha önce normal kuazar-lar için ortaya koyulan parlaklık ve değişim genliği arasındaki bilinen ilişkinin, rüzgâr yapısına sahip kuazarlar için de geçerli olduğunu ilk kez ortaya koymaktadır. Bu sonuçlara göre, rüzgâr yapısına sahip kuazarların parlaklık değişim mekanizmaları bakımından normal kuazarlarla aynı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, güçlü ışınıma sahip kuazarların az değişim göstermesi, parlaklık değişimlerinin disk kararsızlığından kaynaklandığı yönündeki yaygın görüşü desteklemektedir.
format Article
id doaj-art-bd0264b788614ecf8338ecad5ba5c849
institution Kabale University
issn 2757-5195
language English
publishDate 2022-06-01
publisher Çanakkale Onsekiz Mart University
record_format Article
series Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
spelling doaj-art-bd0264b788614ecf8338ecad5ba5c8492025-02-05T17:58:10ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952022-06-018214916210.28979/jarnas.917261453Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkilerNurten Filiz Ak0https://orcid.org/0000-0003-3016-5490Ömür Sayılı1https://orcid.org/0000-0003-3585-8114ERCİYES ÜNİVERSİTESİ, FEN FAKÜLTESİERCIYES UNIVERSITYRüzgâr yapısına sahip olduğu tayfsal gözlemler ile belirlenmiş Geniş Soğurma Çizgili 1886 kuazarın zamana bağlı parlaklık değişimleri, Catalina Sky Survey veri tabanından alınan ışık eğrileri kullanılarak incelenmiştir. Kuazarla-rın fotometrik parlaklık değişim genliğini ölçmeye uygun bir parametre tanımlanmıştır. Parlaklık değişim genliği parametresinin rüzgâr yapısına sahip kuazarlar için dağılımı incelendiğinde, asimetrik bir yapıya sahip olduğu ve normal dağılıma uymadığı görülmüştür. Dağılımın simetrisini bozan etkinin ağırlıklı olarak büyük genlikli değişim-ler gösteren kuazarlardan kaynaklandığı belirlenmiştir. Rüzgâr yapısına sahip kuazarların parlaklık değişimi ile kuazara ait fiziksel parametreler arasında bir bağıntı olup olmadığını araştırmak için 1886 rüzgarlı kuazar içerisin-den büyük değişim genliği gösteren ve küçük değişim genliği gösteren iki alt grup belirlenmiş, iki farklı grup içerisinde yer alan kuazarlara ait kırmızıya kayma, görünür ve mutlak parlaklıklar, ışınım gücü ve merkezi kara delik kütlesi dağılımları kıyaslanmıştır. Yapılan analizler, görünür ve mutlak parlaklıklar ve ışınım gücü bakımından ortak bir sonuca işaret etmektedir; büyük değişim genliğine sahip kuazarlar daha sönük olma eğilimindedir. Bu bulgu, ana örneklemin tamamı için uygulanan korelasyon testleri ile de doğrulanmıştır. Bu çalışma, daha önce normal kuazar-lar için ortaya koyulan parlaklık ve değişim genliği arasındaki bilinen ilişkinin, rüzgâr yapısına sahip kuazarlar için de geçerli olduğunu ilk kez ortaya koymaktadır. Bu sonuçlara göre, rüzgâr yapısına sahip kuazarların parlaklık değişim mekanizmaları bakımından normal kuazarlarla aynı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, güçlü ışınıma sahip kuazarların az değişim göstermesi, parlaklık değişimlerinin disk kararsızlığından kaynaklandığı yönündeki yaygın görüşü desteklemektedir.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1709756astrofizikgalaksiler: aktif galaksilerkuazarlarkuazar rüzgarlarıfotometrik değişimastrophysicsgalaxies: active galaxiesquasarsquasar outflowsphotometric variability
spellingShingle Nurten Filiz Ak
Ömür Sayılı
Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
astrofizik
galaksiler: aktif galaksiler
kuazarlar
kuazar rüzgarları
fotometrik değişim
astrophysics
galaxies: active galaxies
quasars
quasar outflows
photometric variability
title Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
title_full Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
title_fullStr Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
title_full_unstemmed Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
title_short Rüzgâr Yapısı Gösteren Kuazarların Fotometrik İncelenmesi – I: Parlaklık Değişim Genliği ve Fiziksel Parametreler Arasındaki İlişkiler
title_sort ruzgar yapisi gosteren kuazarlarin fotometrik incelenmesi i parlaklik degisim genligi ve fiziksel parametreler arasindaki iliskiler
topic astrofizik
galaksiler: aktif galaksiler
kuazarlar
kuazar rüzgarları
fotometrik değişim
astrophysics
galaxies: active galaxies
quasars
quasar outflows
photometric variability
url https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1709756
work_keys_str_mv AT nurtenfilizak ruzgaryapısıgosterenkuazarlarınfotometrikincelenmesiiparlaklıkdegisimgenligivefizikselparametrelerarasındakiiliskiler
AT omursayılı ruzgaryapısıgosterenkuazarlarınfotometrikincelenmesiiparlaklıkdegisimgenligivefizikselparametrelerarasındakiiliskiler