بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء

مسئلهٔ قوامیت مردان بر زنان در آیهٔ ۳۴ سورۀ نساء ازجمله مباحث قرآنی است که شبهات و سؤالات بسیاری دربارۀ کارآمدی آن مطرح شده است؛ به‌طوری که برخلاف فراعصری و فراتاریخی‌بودن همهٔ آیات قرآن کریم، برخی آن را تاریخمند و مربوط به عصر نزول یا قابل‌تغییر در زمان حال دانسته‌اند. پر واضح است که چنین نگاهی به...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: مرجانه فتحی طرقبه, عباس اسماعیلی زاده, غلامرضا رئیسیان
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-08-01
Series:علوم قرآن و حدیث
Subjects:
Online Access:https://jquran.um.ac.ir/article_44732_ca3aa8ab16b96964983d1d64a2a90e0d.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832575473917362176
author مرجانه فتحی طرقبه
عباس اسماعیلی زاده
غلامرضا رئیسیان
author_facet مرجانه فتحی طرقبه
عباس اسماعیلی زاده
غلامرضا رئیسیان
author_sort مرجانه فتحی طرقبه
collection DOAJ
description مسئلهٔ قوامیت مردان بر زنان در آیهٔ ۳۴ سورۀ نساء ازجمله مباحث قرآنی است که شبهات و سؤالات بسیاری دربارۀ کارآمدی آن مطرح شده است؛ به‌طوری که برخلاف فراعصری و فراتاریخی‌بودن همهٔ آیات قرآن کریم، برخی آن را تاریخمند و مربوط به عصر نزول یا قابل‌تغییر در زمان حال دانسته‌اند. پر واضح است که چنین نگاهی به آیه و لغو و تعطیلی حکم آن در تغایر کامل با ابدی و ازلی‌بودن همهٔ آموزه‌های قرآن‌کریم است. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی‌تحلیلی نشان داده شده است که برداشت‌های نادرست قرآن‌پژوهان از این آیه و تفسیر آن به برتری مردان بر زنان درنتیجهٔ حاکم‌کردن روایات سبب‌ نزول بر فهم آیه حاصل شده است. همچنین با استفاده از دیگر آیات، یعنی با معیار قراردادن خود قرآن کریم، این برداشت حاصل شده است که خداوند در این آیه موکداً به مردان دستور می‌دهد به‌علت تفاوت‌های تکوینی و همچنین بیشتربودن اموالشان، که از تفاوت تشریع سهم‌الارث در مردان و زنان حاصل شده، تکیه‌گاه و حامی زنان باشند. به این ترتیب علل مذکور در آیه، تغییرناپذیر و دائمی و درنتیجه، حکم قوامیت نیز تغییرناپذیر، دائمی و کارآمد برای همیشه خواهد بود.
format Article
id doaj-art-b5523b34a8ca428d96d2f4ce268fd9ca
institution Kabale University
issn 2008-9120
2980-9126
language fas
publishDate 2024-08-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series علوم قرآن و حدیث
spelling doaj-art-b5523b34a8ca428d96d2f4ce268fd9ca2025-02-01T06:35:50ZfasFerdowsi University of Mashhadعلوم قرآن و حدیث2008-91202980-91262024-08-0156120122810.22067/jquran.2024.84549.161444732بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساءمرجانه فتحی طرقبه0عباس اسماعیلی زاده1غلامرضا رئیسیان2دانش آموخته دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانمسئلهٔ قوامیت مردان بر زنان در آیهٔ ۳۴ سورۀ نساء ازجمله مباحث قرآنی است که شبهات و سؤالات بسیاری دربارۀ کارآمدی آن مطرح شده است؛ به‌طوری که برخلاف فراعصری و فراتاریخی‌بودن همهٔ آیات قرآن کریم، برخی آن را تاریخمند و مربوط به عصر نزول یا قابل‌تغییر در زمان حال دانسته‌اند. پر واضح است که چنین نگاهی به آیه و لغو و تعطیلی حکم آن در تغایر کامل با ابدی و ازلی‌بودن همهٔ آموزه‌های قرآن‌کریم است. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی‌تحلیلی نشان داده شده است که برداشت‌های نادرست قرآن‌پژوهان از این آیه و تفسیر آن به برتری مردان بر زنان درنتیجهٔ حاکم‌کردن روایات سبب‌ نزول بر فهم آیه حاصل شده است. همچنین با استفاده از دیگر آیات، یعنی با معیار قراردادن خود قرآن کریم، این برداشت حاصل شده است که خداوند در این آیه موکداً به مردان دستور می‌دهد به‌علت تفاوت‌های تکوینی و همچنین بیشتربودن اموالشان، که از تفاوت تشریع سهم‌الارث در مردان و زنان حاصل شده، تکیه‌گاه و حامی زنان باشند. به این ترتیب علل مذکور در آیه، تغییرناپذیر و دائمی و درنتیجه، حکم قوامیت نیز تغییرناپذیر، دائمی و کارآمد برای همیشه خواهد بود.https://jquran.um.ac.ir/article_44732_ca3aa8ab16b96964983d1d64a2a90e0d.pdfقوامیت مردان بر زنانبرتری مردان بر زناننقش حمایتی مردانتفاوت‌های تکوینیتفاوت‌های تشریعی
spellingShingle مرجانه فتحی طرقبه
عباس اسماعیلی زاده
غلامرضا رئیسیان
بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
علوم قرآن و حدیث
قوامیت مردان بر زنان
برتری مردان بر زنان
نقش حمایتی مردان
تفاوت‌های تکوینی
تفاوت‌های تشریعی
title بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
title_full بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
title_fullStr بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
title_full_unstemmed بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
title_short بازخوانی قرآنی مسئلۀ «قوّامیت مردان بر زنان» در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
title_sort بازخوانی قرآنی مسئلۀ قوّامیت مردان بر زنان در آیۀ ۳۴ سورۀ نساء
topic قوامیت مردان بر زنان
برتری مردان بر زنان
نقش حمایتی مردان
تفاوت‌های تکوینی
تفاوت‌های تشریعی
url https://jquran.um.ac.ir/article_44732_ca3aa8ab16b96964983d1d64a2a90e0d.pdf
work_keys_str_mv AT mrjạnhftḥyṭrqbh bạzkẖwạnyqrậnymsỷlەqwạmytmrdạnbrznạndrậyە34swrەnsạʾ
AT ʿbạsạsmạʿylyzạdh bạzkẖwạnyqrậnymsỷlەqwạmytmrdạnbrznạndrậyە34swrەnsạʾ
AT gẖlạmrḍạrỷysyạn bạzkẖwạnyqrậnymsỷlەqwạmytmrdạnbrznạndrậyە34swrەnsạʾ