مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان

گردوغبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان ازجمله ایران رخ می‌دهد. در سال‌های اخیر، طوفان‌های گردوغبار به یکی از مهم‌ترین چالش‌های آلودگی هوای استان همدان تبدیل شده است و شناسایی کانون‌های تولیدکننده این پدیده اولین گام در مدیریت و کنترل آن به شمار می‌رود. ؛  ازاین‌رو  ...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: کامران شایسته, شیوا غریبی, محمد پارسی مهر
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-04-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40745_da56bf53a2eeb4b95c81d51491458df2.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591392810991616
author کامران شایسته
شیوا غریبی
محمد پارسی مهر
author_facet کامران شایسته
شیوا غریبی
محمد پارسی مهر
author_sort کامران شایسته
collection DOAJ
description گردوغبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان ازجمله ایران رخ می‌دهد. در سال‌های اخیر، طوفان‌های گردوغبار به یکی از مهم‌ترین چالش‌های آلودگی هوای استان همدان تبدیل شده است و شناسایی کانون‌های تولیدکننده این پدیده اولین گام در مدیریت و کنترل آن به شمار می‌رود. ؛  ازاین‌رو  در این مقاله به شناسایی کانون‌های تولید گردوغبار در استان همدان با استفاده از شاخص عمق اپتیکی اخذشده از تصاویر سنجنده مادیس و همچنین، مدل‌سازی عددی پیش‌بینی جریان هوا در بازه زمانی سال 2008 تا پایان سال 2018 پرداخته شده است. مسیر باد در 48 ساعت قبل از طوفان برای منشأ خارجی و 12 ساعت برای منشأ داخلی تعیین شد. داده‌های هواشناسی مدل نیز از سامانه یکپارچه‌سازی داده‌های جهانی دریافت شد. درنهایت با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و ابزارهای تحلیل مکانی، نمایش حرکت گردوغبارها از منشأ شکل‌گیری تا داخل محدوده استان همدان ردیابی شد. نتایج نشان داد که منشأ پدیده‌های گردوغبار ورودی به این استان دارای سه منشأ داخل استان (شهرستان‌های فامنین، ملایر و رزن)، خارج از استان (استان‌های کردستان، خوزستان و مرکزی) و خارج از کشور (غرب عراق، سوریه، اردن و شمال عربستان) است که بیانگر لزوم مطالعه پایش مکانی گردوغبارهای این منطقه است. درنهایت، ترکیب روش‌های سنجش‌ازدوری و مدل ‌های‌اسپلیت به همراه اطلاعات زمینی گردوغبار می‌تواند دالان‌های تحت تأثیر گردوغبار را به‌خوبی نشان دهد.
format Article
id doaj-art-a9f580372e044a44a738bb49c8d074c1
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2022-04-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-a9f580372e044a44a738bb49c8d074c12025-01-22T13:02:29ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-04-0111118520010.22067/geoeh.2021.71200.108240745مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدانکامران شایسته0شیوا غریبی1محمد پارسی مهر2استادیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایراندانشجوی دکتری، ارزیابی و آمایش سرزمین، گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ملایردانشجوی دکتری، ارزیابی و آمایش سرزمین، گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ملایرگردوغبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان ازجمله ایران رخ می‌دهد. در سال‌های اخیر، طوفان‌های گردوغبار به یکی از مهم‌ترین چالش‌های آلودگی هوای استان همدان تبدیل شده است و شناسایی کانون‌های تولیدکننده این پدیده اولین گام در مدیریت و کنترل آن به شمار می‌رود. ؛  ازاین‌رو  در این مقاله به شناسایی کانون‌های تولید گردوغبار در استان همدان با استفاده از شاخص عمق اپتیکی اخذشده از تصاویر سنجنده مادیس و همچنین، مدل‌سازی عددی پیش‌بینی جریان هوا در بازه زمانی سال 2008 تا پایان سال 2018 پرداخته شده است. مسیر باد در 48 ساعت قبل از طوفان برای منشأ خارجی و 12 ساعت برای منشأ داخلی تعیین شد. داده‌های هواشناسی مدل نیز از سامانه یکپارچه‌سازی داده‌های جهانی دریافت شد. درنهایت با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و ابزارهای تحلیل مکانی، نمایش حرکت گردوغبارها از منشأ شکل‌گیری تا داخل محدوده استان همدان ردیابی شد. نتایج نشان داد که منشأ پدیده‌های گردوغبار ورودی به این استان دارای سه منشأ داخل استان (شهرستان‌های فامنین، ملایر و رزن)، خارج از استان (استان‌های کردستان، خوزستان و مرکزی) و خارج از کشور (غرب عراق، سوریه، اردن و شمال عربستان) است که بیانگر لزوم مطالعه پایش مکانی گردوغبارهای این منطقه است. درنهایت، ترکیب روش‌های سنجش‌ازدوری و مدل ‌های‌اسپلیت به همراه اطلاعات زمینی گردوغبار می‌تواند دالان‌های تحت تأثیر گردوغبار را به‌خوبی نشان دهد.https://geoeh.um.ac.ir/article_40745_da56bf53a2eeb4b95c81d51491458df2.pdfگردوغبارمادیسعمق اپتیکی آئروسلهمدان
spellingShingle کامران شایسته
شیوا غریبی
محمد پارسی مهر
مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
جغرافیا و مخاطرات محیطی
گردوغبار
مادیس
عمق اپتیکی آئروسل
همدان
title مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
title_full مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
title_fullStr مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
title_full_unstemmed مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
title_short مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
title_sort مسیریابی حرکت گردوغبار بر اساس غلظت ذرات معلق و مدل هواشناسی در استان همدان
topic گردوغبار
مادیس
عمق اپتیکی آئروسل
همدان
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40745_da56bf53a2eeb4b95c81d51491458df2.pdf
work_keys_str_mv AT ḵạmrạnsẖạysth msyryạbyḥrḵtgrdwgẖbạrbrạsạsgẖlẓtdẖrạtmʿlqwmdlhwạsẖnạsydrạstạnhmdạn
AT sẖywạgẖryby msyryạbyḥrḵtgrdwgẖbạrbrạsạsgẖlẓtdẖrạtmʿlqwmdlhwạsẖnạsydrạstạnhmdạn
AT mḥmdpạrsymhr msyryạbyḥrḵtgrdwgẖbạrbrạsạsgẖlẓtdẖrạtmʿlqwmdlhwạsẖnạsydrạstạnhmdạn