Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü
30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’yle birlikte Osmanlı Devleti her açıdan İtilaf Devletlerinin denetimine girdi. Ülke toprakları yer yer işgal edilmeye başlandı. Ordunun büyük ölçüde terhis edilmesi sonucunda Anadolu’da büyük bir iç güvenlik sorunu meydana geldi. Eşkıyalık ve şekavet ola...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Azerbaijani |
| Published: |
Atatürk University
2023-06-01
|
| Series: | Tarih ve Tarihçi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3237981 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832086585338757120 |
|---|---|
| author | Ulvi Ufuk Tosun |
| author_facet | Ulvi Ufuk Tosun |
| author_sort | Ulvi Ufuk Tosun |
| collection | DOAJ |
| description | 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’yle birlikte Osmanlı Devleti her açıdan İtilaf Devletlerinin denetimine girdi. Ülke toprakları yer yer işgal edilmeye başlandı. Ordunun büyük ölçüde terhis edilmesi sonucunda Anadolu’da büyük bir iç güvenlik sorunu meydana geldi. Eşkıyalık ve şekavet olaylarında büyük bir artış yaşandı. Öte yandan orduda kitleler hâlinde yaşanan firar hadiseleri, ülkedeki iç güvenlik sorununu daha da derinleştiriyordu. Çünkü birçok asker firarisi, eşkıya ve çete gruplarına katılıyordu. Yollar kesiliyor, haneler basılıyor; soygun, yağma ve sabotaj gibi polisiye vakalarla halkın huzur ve emniyeti ortadan kaldırılıyordu. 23 Nisan 1920’de açılan Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi, ülkede iç güvenlik sorununu çözmek amacıyla önemli adımlar attı. 29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu çıkardı. Bu Kanun’dan beklenen sonucun alınamaması, bilhassa asker kaçakları için daha caydırıcı bir yaptırımın devreye sokulması gayesiyle 11 Eylül 1920’de Firariler Kanunu’nu kabul etti. Bu Kanun’u uygulamak üzere 18 Eylül 1920’de de İstiklâl Mahkemelerini kurdu. Bu mahkemeler vasıtasıyla hem askerî makamları ciddi şekilde düşündüren ordudaki firar problemi büyük oranda çözüldü hem de ülkedeki iç güvenlik sorunu bertaraf edildi.Bu çalışmada Millî Mücadele Dönemi’nde kurulan İstiklâl Mahkemelerinin iç güvenlik sorununun çözümündeki rolü ortaya konulmak istendi. |
| format | Article |
| id | doaj-art-9bd10ec57acc4762bb7f5ed9c60fe843 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2822-4930 |
| language | Azerbaijani |
| publishDate | 2023-06-01 |
| publisher | Atatürk University |
| record_format | Article |
| series | Tarih ve Tarihçi |
| spelling | doaj-art-9bd10ec57acc4762bb7f5ed9c60fe8432025-02-06T11:14:51ZazeAtatürk UniversityTarih ve Tarihçi2822-49302023-06-0121536255Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin RolüUlvi Ufuk Tosun0Atatürk Üniversitesi30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’yle birlikte Osmanlı Devleti her açıdan İtilaf Devletlerinin denetimine girdi. Ülke toprakları yer yer işgal edilmeye başlandı. Ordunun büyük ölçüde terhis edilmesi sonucunda Anadolu’da büyük bir iç güvenlik sorunu meydana geldi. Eşkıyalık ve şekavet olaylarında büyük bir artış yaşandı. Öte yandan orduda kitleler hâlinde yaşanan firar hadiseleri, ülkedeki iç güvenlik sorununu daha da derinleştiriyordu. Çünkü birçok asker firarisi, eşkıya ve çete gruplarına katılıyordu. Yollar kesiliyor, haneler basılıyor; soygun, yağma ve sabotaj gibi polisiye vakalarla halkın huzur ve emniyeti ortadan kaldırılıyordu. 23 Nisan 1920’de açılan Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi, ülkede iç güvenlik sorununu çözmek amacıyla önemli adımlar attı. 29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu çıkardı. Bu Kanun’dan beklenen sonucun alınamaması, bilhassa asker kaçakları için daha caydırıcı bir yaptırımın devreye sokulması gayesiyle 11 Eylül 1920’de Firariler Kanunu’nu kabul etti. Bu Kanun’u uygulamak üzere 18 Eylül 1920’de de İstiklâl Mahkemelerini kurdu. Bu mahkemeler vasıtasıyla hem askerî makamları ciddi şekilde düşündüren ordudaki firar problemi büyük oranda çözüldü hem de ülkedeki iç güvenlik sorunu bertaraf edildi.Bu çalışmada Millî Mücadele Dönemi’nde kurulan İstiklâl Mahkemelerinin iç güvenlik sorununun çözümündeki rolü ortaya konulmak istendi.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3237981i̇stiklal mahkemelerieşkiyalıkşekaveti̇ç güvenlikasker firarileri |
| spellingShingle | Ulvi Ufuk Tosun Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü Tarih ve Tarihçi i̇stiklal mahkemeleri eşkiyalık şekavet i̇ç güvenlik asker firarileri |
| title | Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü |
| title_full | Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü |
| title_fullStr | Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü |
| title_full_unstemmed | Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü |
| title_short | Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Döneminde İç Güvenliğin Sağlanmasında İstiklal Mahkemelerinin Rolü |
| title_sort | birinci turkiye buyuk millet meclisi doneminde ic guvenligin saglanmasinda istiklal mahkemelerinin rolu |
| topic | i̇stiklal mahkemeleri eşkiyalık şekavet i̇ç güvenlik asker firarileri |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3237981 |
| work_keys_str_mv | AT ulviufuktosun birinciturkiyebuyukmilletmeclisidonemindeicguvenliginsaglanmasındaistiklalmahkemelerininrolu |