برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن
فرونشست زمین مخاطرهای است که بسیاری از دشتهای ایران ازجمله دشت ایوانکی در استان سمنان را دربرگرفته است. دشت ایوانکی تحت تأثیر وضعیت اقلیمی و توپوگرافی، پتانسیل بالایی از نظر وقوع مخاطره فرونشست دارد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به برآورد وضعیت فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل عوامل مؤثر در وق...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-10-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_45258_ca44a169b3edfa0edb76a2e6dee839fd.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592583544537088 |
|---|---|
| author | امیرعلی عباس زاده امیر صفاری علی احمدآبادی |
| author_facet | امیرعلی عباس زاده امیر صفاری علی احمدآبادی |
| author_sort | امیرعلی عباس زاده |
| collection | DOAJ |
| description | فرونشست زمین مخاطرهای است که بسیاری از دشتهای ایران ازجمله دشت ایوانکی در استان سمنان را دربرگرفته است. دشت ایوانکی تحت تأثیر وضعیت اقلیمی و توپوگرافی، پتانسیل بالایی از نظر وقوع مخاطره فرونشست دارد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به برآورد وضعیت فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن پرداخته شده است. در این تحقیق از تصاویر راداری سنتینل 1، تصاویر ماهواره لندست و اطلاعات مربوط به چاههای پیزومتری منطقه بهعنوان مهمترین دادههای تحقیق استفاده شده است. مهمترین ابزارهای پژوهش، GMT، ArcGIS، ENVI و SPSS بوده است. با توجه به موضوع و اهداف مورد نظر، در این پژوهش ابتدا به ارزیابی وضعیت فرونشست منطقه در طی سالهای 2016 تا 2022 و سپس به ارزیابی تأثیر افت منابع آب زیرزمینی و تغییرات کاربری اراضی در فرونشست رخ داده پرداخته شده است. بر اساس نتایج حاصله، محدوده مطالعاتی در طی دوره زمانی 6 ساله بین 28 تا 533 میلیمتر فرونشست داشته که رقم قابل‌توجهی میباشد. آنالیز مکانی فرونشست رخ داده بیانگر این است که بیشترین میزان فرونشست مربوط به مناطق جنوبی دشت ایوانکی بوده است که این مناطق نیز سالانه با افت سطح آب زیرزمینی حدود 2 متر مواجه شده است، بر این اساس، یکی از دلایل فرونشست رخ داده، افت منابع آب زیرزمینی بوده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، کاربری نواحی انسانساخت و اراضی کشاورزی در طی سالهای 1992 تا 2022 به ترتیب با 9/6 و 2/7 کیلومترمربع افزایش مواجه شدهاند و با توجه به اینکه بیشترین میزان فرونشست (بیش از 500 میلیمتر) در محدوده این کاربریها بوده است، بنابراین توسعه اراضی کشاورزی و نواحی انسانساخت، عامل اصلی وقوع فرونشست منطقه بوده است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-99dc96a4d2b14ba8b2f41dc0ac43a4f4 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-10-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-99dc96a4d2b14ba8b2f41dc0ac43a4f42025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-10-01133355510.22067/geoeh.2024.87559.147745258برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آنامیرعلی عباس زاده0امیر صفاری1علی احمدآبادی2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایراندانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایراندانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانفرونشست زمین مخاطرهای است که بسیاری از دشتهای ایران ازجمله دشت ایوانکی در استان سمنان را دربرگرفته است. دشت ایوانکی تحت تأثیر وضعیت اقلیمی و توپوگرافی، پتانسیل بالایی از نظر وقوع مخاطره فرونشست دارد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به برآورد وضعیت فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل عوامل مؤثر در وقوع آن پرداخته شده است. در این تحقیق از تصاویر راداری سنتینل 1، تصاویر ماهواره لندست و اطلاعات مربوط به چاههای پیزومتری منطقه بهعنوان مهمترین دادههای تحقیق استفاده شده است. مهمترین ابزارهای پژوهش، GMT، ArcGIS، ENVI و SPSS بوده است. با توجه به موضوع و اهداف مورد نظر، در این پژوهش ابتدا به ارزیابی وضعیت فرونشست منطقه در طی سالهای 2016 تا 2022 و سپس به ارزیابی تأثیر افت منابع آب زیرزمینی و تغییرات کاربری اراضی در فرونشست رخ داده پرداخته شده است. بر اساس نتایج حاصله، محدوده مطالعاتی در طی دوره زمانی 6 ساله بین 28 تا 533 میلیمتر فرونشست داشته که رقم قابل‌توجهی میباشد. آنالیز مکانی فرونشست رخ داده بیانگر این است که بیشترین میزان فرونشست مربوط به مناطق جنوبی دشت ایوانکی بوده است که این مناطق نیز سالانه با افت سطح آب زیرزمینی حدود 2 متر مواجه شده است، بر این اساس، یکی از دلایل فرونشست رخ داده، افت منابع آب زیرزمینی بوده است. همچنین بر اساس نتایج حاصله، کاربری نواحی انسانساخت و اراضی کشاورزی در طی سالهای 1992 تا 2022 به ترتیب با 9/6 و 2/7 کیلومترمربع افزایش مواجه شدهاند و با توجه به اینکه بیشترین میزان فرونشست (بیش از 500 میلیمتر) در محدوده این کاربریها بوده است، بنابراین توسعه اراضی کشاورزی و نواحی انسانساخت، عامل اصلی وقوع فرونشست منطقه بوده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_45258_ca44a169b3edfa0edb76a2e6dee839fd.pdfفرونشست زمینکاهش منابع آب زیرزمینیدشت ایوانکیتغییرات کاربری اراضیتصاویر راداری سنتینل-۱تحلیل مکانی |
| spellingShingle | امیرعلی عباس زاده امیر صفاری علی احمدآبادی برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن جغرافیا و مخاطرات محیطی فرونشست زمین کاهش منابع آب زیرزمینی دشت ایوانکی تغییرات کاربری اراضی تصاویر راداری سنتینل-۱ تحلیل مکانی |
| title | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| title_full | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| title_fullStr | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| title_full_unstemmed | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| title_short | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| title_sort | برآورد نرخ فرونشست دشت ایوانکی و تحلیل نقش فعالیت‌های انسانی در وقوع آن |
| topic | فرونشست زمین کاهش منابع آب زیرزمینی دشت ایوانکی تغییرات کاربری اراضی تصاویر راداری سنتینل-۱ تحلیل مکانی |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_45258_ca44a169b3edfa0edb76a2e6dee839fd.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạmyrʿlyʿbạszạdh brậwrdnrkẖfrwnsẖstdsẖtạywạnḵywtḥlylnqsẖfʿạlythạyạnsạnydrwqwʿận AT ạmyrṣfạry brậwrdnrkẖfrwnsẖstdsẖtạywạnḵywtḥlylnqsẖfʿạlythạyạnsạnydrwqwʿận AT ʿlyạḥmdậbạdy brậwrdnrkẖfrwnsẖstdsẖtạywạnḵywtḥlylnqsẖfʿạlythạyạnsạnydrwqwʿận |