بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت

سابقه و هدف: زغال فعال در محیط کشت بافت به عنوان جذب کننده ترکیبات فنلی و مواد سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در مورد مصرف مستقیم آن به صورت محلول‌پاشی بر روی گیاه تاکنون تحقیقی صورت نگرفته است. مبنای استفاده از این ماده به عنوان منبع کربنی، تحقیقات به عمل آمده در مورد ساکارز می‌باشد که تأثیر بس...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: وحید اکبرپور, حسین آروئی, کامبیز مشایخی, مجید عزیزی آرانی, محمدعلی بهمنیار
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2016-06-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_3158_a3aba3f0d9c3eb71780181aa3085e171.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586653054533632
author وحید اکبرپور
حسین آروئی
کامبیز مشایخی
مجید عزیزی آرانی
محمدعلی بهمنیار
author_facet وحید اکبرپور
حسین آروئی
کامبیز مشایخی
مجید عزیزی آرانی
محمدعلی بهمنیار
author_sort وحید اکبرپور
collection DOAJ
description سابقه و هدف: زغال فعال در محیط کشت بافت به عنوان جذب کننده ترکیبات فنلی و مواد سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در مورد مصرف مستقیم آن به صورت محلول‌پاشی بر روی گیاه تاکنون تحقیقی صورت نگرفته است. مبنای استفاده از این ماده به عنوان منبع کربنی، تحقیقات به عمل آمده در مورد ساکارز می‌باشد که تأثیر بسیار مثبتی بر روی رشد و نمو گیاه داشت. لذا این فرضیه را پیش آورد که در صورت استفاده از زغال فعال، می‌تواند توسط مواد باردار در سطح گیاه جذب و بخشی از طریق کوتیکول و بخشی از طریق روزنه‌ها به درون آن منتقل و وارد چرخه تثبیت کربن گردد. هدف از این بررسی، استفاده از زغال فعال به منظور افزودن کربن مورد نیاز گیاه دارویی استویا در طی فتوسنتز به غیر از گاز دی‌اکسید کربن از سایر منابع می‌باشد. با توجه به اینکه این گیاه از کربوهیدرات ذخیره‌ای بالایی برخوردار است که جهت این‌گونه بررسی‌ها، سامانه‎ی تحقیقی مناسب را فرآهم می‌آورد، برای اعمال تیمارهای مذکور انتخاب شد.مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر زغال فعال بر متغیرهای فتوسنتزی استویا، طرحی در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف زغال فعال با غلظت‌های صفر، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد انتخاب شدند. ماده مذکور در حلال‌های متانول 15 درصد، اسید بُریک 3 در هزار، اسید استیک 1 در هزار و آب مقطر حل شد. تیمارها به فواصل هر 10 روز یک بار تا قبل از مرحله به گل رفتن روی گیاه محلول‌پاشی شدند. با شروع گل‌دهی اجزای وابسته‌ی کلروفیلی نظیر فلورسانس کمینه در شرایط تاریکی (Fo)، فلورسانس بیشینه در شرایط تاریکی (Fm)، فلورسانس متغیر (FV)، فلورسانس کمینه در شرایط روشنایی (Fo')، فلورسانس بیشینه در شرایط روشنایی (Fm')، سرعت انتقال الکترون (ETR)، بیشینه کارآیی فتوشیمیایی سامانه نوری II (Fv/Fm)، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عملکرد برگ و میزان استویوزاید برگ اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از زغال فعال به عنوان منبع کربنی امکان‌پذیر می‌باشد و غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت بر روی تمامی صفات اندازه‌گیری شده به طور معنی‌داری مؤثر می‌باشد. با توجه به مقایسه میانگین داده‌ها، مطلوب‌ترین میزان صفات فتوسنتزی محاسبه شده مربوط به غلظت 6/0 درصد زغال فعال بود و سایر غلظت‌ها در رده‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین، بیشترین و کمترین میزان ویژگی‌های مطلوب فتوسنتزی به ترتیب در حلال‌های متانول 15 درصد (M)، اسید بُریک 3 در هزار (B)، اسید استیک 1 در هزار (A) و آب مقطر (C) به عنوان تیمار شاهد بدست آمد. همچنین اثر حلال‌های متفاوت (در سطح 01/0 درصد)، زغال فعال (در سطح 01/0 درصد) و اثر متقابل این دو (در سطح 05/0 درصد) بر میزان وزن خشک برگ معنی‌دار بود. از لحاظ میزان استویوزاید برگ نیز حلال متانول بیشترین (88/11) و سه حلال دیگر اسید بوریک (67/10)، اسید استیک (42/9) و آب مقطر (28/8) از یک روند کاهشی پیروی نمودند.نتیجه‌گیری: در نهایت می‌توان عنوان نمود که استفاده از زغال فعال همراه با حلال مناسب آن می‌تواند نیاز مطلق به منبع کربنی موجود در هوا را کاهش داده یا جایگزین آن گردد. نتیجه کاربردی این طرح اینست که با اعمال تیمارهای مذکور، میزان کربن جذب شده افزایش یافته و به عنوان جایگزینی برای افزودن گازکربنیک و بالا بردن غلظت آن باشد. احتمال می‌رود که افزایش کربن جذب شده می‌تواند با اکسیده شدن در درون گیاه وارد چرخه فتوسنتزی گردد و هیچ‌گونه افزایشی در میزان کربن موجود در جو ایجاد نمی‌کند.
format Article
id doaj-art-7fc29d4c7d004496b9c035d301d3f76f
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2016-06-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-7fc29d4c7d004496b9c035d301d3f76f2025-01-25T06:50:16ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782016-06-0123223493158بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوتوحید اکبرپورحسین آروئی0کامبیز مشایخی1مجید عزیزی آرانی2محمدعلی بهمنیار3عضو هیات علمیعضو هیات علمیعضو هیات علمیعضو هیات علمیسابقه و هدف: زغال فعال در محیط کشت بافت به عنوان جذب کننده ترکیبات فنلی و مواد سمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در مورد مصرف مستقیم آن به صورت محلول‌پاشی بر روی گیاه تاکنون تحقیقی صورت نگرفته است. مبنای استفاده از این ماده به عنوان منبع کربنی، تحقیقات به عمل آمده در مورد ساکارز می‌باشد که تأثیر بسیار مثبتی بر روی رشد و نمو گیاه داشت. لذا این فرضیه را پیش آورد که در صورت استفاده از زغال فعال، می‌تواند توسط مواد باردار در سطح گیاه جذب و بخشی از طریق کوتیکول و بخشی از طریق روزنه‌ها به درون آن منتقل و وارد چرخه تثبیت کربن گردد. هدف از این بررسی، استفاده از زغال فعال به منظور افزودن کربن مورد نیاز گیاه دارویی استویا در طی فتوسنتز به غیر از گاز دی‌اکسید کربن از سایر منابع می‌باشد. با توجه به اینکه این گیاه از کربوهیدرات ذخیره‌ای بالایی برخوردار است که جهت این‌گونه بررسی‌ها، سامانه‎ی تحقیقی مناسب را فرآهم می‌آورد، برای اعمال تیمارهای مذکور انتخاب شد.مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر زغال فعال بر متغیرهای فتوسنتزی استویا، طرحی در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف زغال فعال با غلظت‌های صفر، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد انتخاب شدند. ماده مذکور در حلال‌های متانول 15 درصد، اسید بُریک 3 در هزار، اسید استیک 1 در هزار و آب مقطر حل شد. تیمارها به فواصل هر 10 روز یک بار تا قبل از مرحله به گل رفتن روی گیاه محلول‌پاشی شدند. با شروع گل‌دهی اجزای وابسته‌ی کلروفیلی نظیر فلورسانس کمینه در شرایط تاریکی (Fo)، فلورسانس بیشینه در شرایط تاریکی (Fm)، فلورسانس متغیر (FV)، فلورسانس کمینه در شرایط روشنایی (Fo')، فلورسانس بیشینه در شرایط روشنایی (Fm')، سرعت انتقال الکترون (ETR)، بیشینه کارآیی فتوشیمیایی سامانه نوری II (Fv/Fm)، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، عملکرد برگ و میزان استویوزاید برگ اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از زغال فعال به عنوان منبع کربنی امکان‌پذیر می‌باشد و غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت بر روی تمامی صفات اندازه‌گیری شده به طور معنی‌داری مؤثر می‌باشد. با توجه به مقایسه میانگین داده‌ها، مطلوب‌ترین میزان صفات فتوسنتزی محاسبه شده مربوط به غلظت 6/0 درصد زغال فعال بود و سایر غلظت‌ها در رده‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین، بیشترین و کمترین میزان ویژگی‌های مطلوب فتوسنتزی به ترتیب در حلال‌های متانول 15 درصد (M)، اسید بُریک 3 در هزار (B)، اسید استیک 1 در هزار (A) و آب مقطر (C) به عنوان تیمار شاهد بدست آمد. همچنین اثر حلال‌های متفاوت (در سطح 01/0 درصد)، زغال فعال (در سطح 01/0 درصد) و اثر متقابل این دو (در سطح 05/0 درصد) بر میزان وزن خشک برگ معنی‌دار بود. از لحاظ میزان استویوزاید برگ نیز حلال متانول بیشترین (88/11) و سه حلال دیگر اسید بوریک (67/10)، اسید استیک (42/9) و آب مقطر (28/8) از یک روند کاهشی پیروی نمودند.نتیجه‌گیری: در نهایت می‌توان عنوان نمود که استفاده از زغال فعال همراه با حلال مناسب آن می‌تواند نیاز مطلق به منبع کربنی موجود در هوا را کاهش داده یا جایگزین آن گردد. نتیجه کاربردی این طرح اینست که با اعمال تیمارهای مذکور، میزان کربن جذب شده افزایش یافته و به عنوان جایگزینی برای افزودن گازکربنیک و بالا بردن غلظت آن باشد. احتمال می‌رود که افزایش کربن جذب شده می‌تواند با اکسیده شدن در درون گیاه وارد چرخه فتوسنتزی گردد و هیچ‌گونه افزایشی در میزان کربن موجود در جو ایجاد نمی‌کند.https://jopp.gau.ac.ir/article_3158_a3aba3f0d9c3eb71780181aa3085e171.pdfزغال فعالفلورسانس کلروفیلیمتانولاسید بُریکاسید استیک
spellingShingle وحید اکبرپور
حسین آروئی
کامبیز مشایخی
مجید عزیزی آرانی
محمدعلی بهمنیار
بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
زغال فعال
فلورسانس کلروفیلی
متانول
اسید بُریک
اسید استیک
title بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
title_full بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
title_fullStr بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
title_full_unstemmed بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
title_short بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
title_sort بررسی پاسخ برخی از پارامترهای فتوسنتزی گیاه دارویی استویا به غلظت‌های مختلف زغال فعال با حلال‌های متفاوت
topic زغال فعال
فلورسانس کلروفیلی
متانول
اسید بُریک
اسید استیک
url https://jopp.gau.ac.ir/article_3158_a3aba3f0d9c3eb71780181aa3085e171.pdf
work_keys_str_mv AT wḥydạḵbrpwr brrsypạskẖbrkẖyạzpạrạmtrhạyftwsntzygyạhdạrwyyạstwyạbhgẖlẓthạymkẖtlfzgẖạlfʿạlbạḥlạlhạymtfạwt
AT ḥsynậrwỷy brrsypạskẖbrkẖyạzpạrạmtrhạyftwsntzygyạhdạrwyyạstwyạbhgẖlẓthạymkẖtlfzgẖạlfʿạlbạḥlạlhạymtfạwt
AT ḵạmbyzmsẖạykẖy brrsypạskẖbrkẖyạzpạrạmtrhạyftwsntzygyạhdạrwyyạstwyạbhgẖlẓthạymkẖtlfzgẖạlfʿạlbạḥlạlhạymtfạwt
AT mjydʿzyzyậrạny brrsypạskẖbrkẖyạzpạrạmtrhạyftwsntzygyạhdạrwyyạstwyạbhgẖlẓthạymkẖtlfzgẖạlfʿạlbạḥlạlhạymtfạwt
AT mḥmdʿlybhmnyạr brrsypạskẖbrkẖyạzpạrạmtrhạyftwsntzygyạhdạrwyyạstwyạbhgẖlẓthạymkẖtlfzgẖạlfʿạlbạḥlạlhạymtfạwt