بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای

چکیدهسابقه و هدف: سوسن چلچراغ گونه‌ای در معرض انقراض، وحشی و بومی نواحی جنگلی و مرطوب ایران است که پتانسیل بسیار بالایی به جهت زیبایی منحصر به فرد در بازارهای گل ایران و جهان دارد. کمبود آب منجر به پاسخ‌های فیزیولوژیکی زیادی در گیاهان می‌شود که در نهایت منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌شود. عوام...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: اسماعیل چمنی, سعیده حسینی نیاری, حسن ملکی لجایر, یونس پوربیرامی هیر, موسی ترابی گیکلو
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-05-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4572_18e6d9cc3c30bdab566c68540d4deef5.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586652334161920
author اسماعیل چمنی
سعیده حسینی نیاری
حسن ملکی لجایر
یونس پوربیرامی هیر
موسی ترابی گیکلو
author_facet اسماعیل چمنی
سعیده حسینی نیاری
حسن ملکی لجایر
یونس پوربیرامی هیر
موسی ترابی گیکلو
author_sort اسماعیل چمنی
collection DOAJ
description چکیدهسابقه و هدف: سوسن چلچراغ گونه‌ای در معرض انقراض، وحشی و بومی نواحی جنگلی و مرطوب ایران است که پتانسیل بسیار بالایی به جهت زیبایی منحصر به فرد در بازارهای گل ایران و جهان دارد. کمبود آب منجر به پاسخ‌های فیزیولوژیکی زیادی در گیاهان می‌شود که در نهایت منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌شود. عواملی در پاسخ گیاهان نسبت به تنش خشکی دخیل هستند و برخی از مکانیسم‌هایی که گیاه برای مبارزه با اثرات تنش خشکی استفاده می‌کند، توسط اسید آبسیسیک کنترل می‌شود. لذا هدف از این تحقیق بررسی تاثیر این ماده در رفع اثرات تنش خشکی اعمال شده توسط پلی اتیلن گلیکول در گیاه سوسن چلچراغ در شرایط درون شیشه‌ای بود. مواد و روش‌ها: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. گیاهچه‌های به‌دست آمده در محیط کشت MS بدون هورمون، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف پلی‌اتیلن گلیکول (0، 15، 30 و 60 گرم بر لیتر) و اسید آبسیسیک (0، 1، 10 و 100 مایکرومولار) کشت شدند. شاخص‌های رشدی مثل تعداد سوخک، وزن‌تر و اندازه سوخک، تعداد و طول ریشه، وزن‌تر گیاه، تعداد برگ و تعداد فلس و همچنین برخی صفات فیزیولوژیک و متابولیت‌های ثانویه شامل محتوی پرولین، محتوی کلروفیل و میزان آنتوسیانین، ترکیبات فنولی و فلاونوئیدها، 70 روز بعد از شروع کشت اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که تیمار گیاهچه‌ها با PEGو ABA به‌طور معنی‌داری (01/0 p≤) شاخص‌های مورد مطالعه را تحت تاثیر قرار داد. با توجه به مقایسه میانگین داده‌ها با افزایش شدت تنش خشکی، میزان شاخص‌های رشدی گیاه مثل تعداد سوخ، تعداد ریشه، تعداد برگ، قطر سوخ، وزن‌تر سوخ، وزن‌تر گیاه فلس و طول ریشه سوسن چلچراغ کاهش یافت. کاربرد غلظت‌های پایین ABA (1 و 10 مایکرومولار) باعث افزایش رشد گیاه ولی کاربرد غلظت بالاتر این ماده (100مایکرومولار) باعث کاهش رشد تحت شرایط تنش خشکی شد. تجمع ترکیبات فنولی، محتوی آنتوسانین، فلاونوئیدها و پرولین به ترتیب 5/5، 5/4، 15/3، 15/2 برابر نسبت به شاهد بیشتر بود ولی کاهش چشمگیر در میزان کلروفیل برگ گیاهچه‌های درون شیشه‌ای تنش دیده کاهش چشمگیری در مقایسه با شاهد وجود داشت. کاربرد ABA در محیط کشت در شرایط تنش خشکی باعث افزایش غلظت پرولین، میزان آنتوسیانین‌ کل، فلاونوئیدها و میزان ترکیبات فنولی شد. این افزایش غلظت در متابولیت‌های ثانویه و محلول‌های سازگار ممکن است باعث رشد بیشتر گیاهچه‌ها در شرایط تنش خشکی شده است.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش رشد و سوخ‌دهی در گیاه سوسن چلچراغ شد. استفاده از ABA در محیط کشت در غلظت‌های کم، سبب افزایش رشد رویشی با افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه و محلول‌های سازگار گردید، ولی این ترکیب در غلظت‌های بالاتر اثر بازدارندگی روی گیاهچه‌های درون شیشه‌ای از خود نشان داد.
format Article
id doaj-art-7f61be95ddab4fb2974dfeb8c417ccad
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-05-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-7f61be95ddab4fb2974dfeb8c417ccad2025-01-25T06:53:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-05-0126114115410.22069/jopp.2019.14476.22974572بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ایاسماعیل چمنی0سعیده حسینی نیاری1حسن ملکی لجایر2یونس پوربیرامی هیر3موسی ترابی گیکلو4هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلیگروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه محقق اردبیلیگروه علوم گیاهی و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی مشکین شهر، دانشگاه محقق اردبیلیعلوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلیگروه علوم باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلیچکیدهسابقه و هدف: سوسن چلچراغ گونه‌ای در معرض انقراض، وحشی و بومی نواحی جنگلی و مرطوب ایران است که پتانسیل بسیار بالایی به جهت زیبایی منحصر به فرد در بازارهای گل ایران و جهان دارد. کمبود آب منجر به پاسخ‌های فیزیولوژیکی زیادی در گیاهان می‌شود که در نهایت منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصول می‌شود. عواملی در پاسخ گیاهان نسبت به تنش خشکی دخیل هستند و برخی از مکانیسم‌هایی که گیاه برای مبارزه با اثرات تنش خشکی استفاده می‌کند، توسط اسید آبسیسیک کنترل می‌شود. لذا هدف از این تحقیق بررسی تاثیر این ماده در رفع اثرات تنش خشکی اعمال شده توسط پلی اتیلن گلیکول در گیاه سوسن چلچراغ در شرایط درون شیشه‌ای بود. مواد و روش‌ها: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. گیاهچه‌های به‌دست آمده در محیط کشت MS بدون هورمون، در محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف پلی‌اتیلن گلیکول (0، 15، 30 و 60 گرم بر لیتر) و اسید آبسیسیک (0، 1، 10 و 100 مایکرومولار) کشت شدند. شاخص‌های رشدی مثل تعداد سوخک، وزن‌تر و اندازه سوخک، تعداد و طول ریشه، وزن‌تر گیاه، تعداد برگ و تعداد فلس و همچنین برخی صفات فیزیولوژیک و متابولیت‌های ثانویه شامل محتوی پرولین، محتوی کلروفیل و میزان آنتوسیانین، ترکیبات فنولی و فلاونوئیدها، 70 روز بعد از شروع کشت اندازه‌گیری شدند. یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که تیمار گیاهچه‌ها با PEGو ABA به‌طور معنی‌داری (01/0 p≤) شاخص‌های مورد مطالعه را تحت تاثیر قرار داد. با توجه به مقایسه میانگین داده‌ها با افزایش شدت تنش خشکی، میزان شاخص‌های رشدی گیاه مثل تعداد سوخ، تعداد ریشه، تعداد برگ، قطر سوخ، وزن‌تر سوخ، وزن‌تر گیاه فلس و طول ریشه سوسن چلچراغ کاهش یافت. کاربرد غلظت‌های پایین ABA (1 و 10 مایکرومولار) باعث افزایش رشد گیاه ولی کاربرد غلظت بالاتر این ماده (100مایکرومولار) باعث کاهش رشد تحت شرایط تنش خشکی شد. تجمع ترکیبات فنولی، محتوی آنتوسانین، فلاونوئیدها و پرولین به ترتیب 5/5، 5/4، 15/3، 15/2 برابر نسبت به شاهد بیشتر بود ولی کاهش چشمگیر در میزان کلروفیل برگ گیاهچه‌های درون شیشه‌ای تنش دیده کاهش چشمگیری در مقایسه با شاهد وجود داشت. کاربرد ABA در محیط کشت در شرایط تنش خشکی باعث افزایش غلظت پرولین، میزان آنتوسیانین‌ کل، فلاونوئیدها و میزان ترکیبات فنولی شد. این افزایش غلظت در متابولیت‌های ثانویه و محلول‌های سازگار ممکن است باعث رشد بیشتر گیاهچه‌ها در شرایط تنش خشکی شده است.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش رشد و سوخ‌دهی در گیاه سوسن چلچراغ شد. استفاده از ABA در محیط کشت در غلظت‌های کم، سبب افزایش رشد رویشی با افزایش تولید متابولیت‌های ثانویه و محلول‌های سازگار گردید، ولی این ترکیب در غلظت‌های بالاتر اثر بازدارندگی روی گیاهچه‌های درون شیشه‌ای از خود نشان داد.https://jopp.gau.ac.ir/article_4572_18e6d9cc3c30bdab566c68540d4deef5.pdfمتابولیت‌های ثانویهپرولینکلروفیلپیازچه
spellingShingle اسماعیل چمنی
سعیده حسینی نیاری
حسن ملکی لجایر
یونس پوربیرامی هیر
موسی ترابی گیکلو
بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
متابولیت‌های ثانویه
پرولین
کلروفیل
پیازچه
title بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
title_full بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
title_fullStr بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
title_full_unstemmed بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
title_short بررسی تاثیر اسید آبسیسیک (ABA) در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Boiss) در شرایط درون شیشه‌ای
title_sort بررسی تاثیر اسید آبسیسیک aba در رفع تنش خشکی در سوسن چلچراغ lilium ledebourii boiss در شرایط درون شیشه‌ای
topic متابولیت‌های ثانویه
پرولین
کلروفیل
پیازچه
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4572_18e6d9cc3c30bdab566c68540d4deef5.pdf
work_keys_str_mv AT ạsmạʿylcẖmny brrsytạtẖyrạsydậbsysyḵabadrrfʿtnsẖkẖsẖḵydrswsncẖlcẖrạgẖliliumledebouriiboissdrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT sʿydhḥsynynyạry brrsytạtẖyrạsydậbsysyḵabadrrfʿtnsẖkẖsẖḵydrswsncẖlcẖrạgẖliliumledebouriiboissdrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT ḥsnmlḵyljạyr brrsytạtẖyrạsydậbsysyḵabadrrfʿtnsẖkẖsẖḵydrswsncẖlcẖrạgẖliliumledebouriiboissdrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT ywnspwrbyrạmyhyr brrsytạtẖyrạsydậbsysyḵabadrrfʿtnsẖkẖsẖḵydrswsncẖlcẖrạgẖliliumledebouriiboissdrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT mwsytrạbygyḵlw brrsytạtẖyrạsydậbsysyḵabadrrfʿtnsẖkẖsẖḵydrswsncẖlcẖrạgẖliliumledebouriiboissdrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy