پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی

این مقاله با هدف پیش‌بینی خطرپذیری ناشی از بحرانِ طوفان جهت ضرورت توجه به مدیریت بحران شهر خاش انجام شده است. با در نظر داشتن سرعت آستانه­ای طوفان به مقدار 15 متر بر ثانیه، گل طوفان­های ماهانه، فصلی و سالانه شهر خاش با نرم‌افزار WRPLOT 8.0.2 ترسیم گردید. به روش گامبل و سری­های جزئی به پیش­بینی دوره­...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: امید پیریان کلات, جواد جمشید زهی, کرامت الله زیاری, رضا شفیع کناری
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-12-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_43930_f8f62afaf6b01e440c95b552a570a40f.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592575578505216
author امید پیریان کلات
جواد جمشید زهی
کرامت الله زیاری
رضا شفیع کناری
author_facet امید پیریان کلات
جواد جمشید زهی
کرامت الله زیاری
رضا شفیع کناری
author_sort امید پیریان کلات
collection DOAJ
description این مقاله با هدف پیش‌بینی خطرپذیری ناشی از بحرانِ طوفان جهت ضرورت توجه به مدیریت بحران شهر خاش انجام شده است. با در نظر داشتن سرعت آستانه­ای طوفان به مقدار 15 متر بر ثانیه، گل طوفان­های ماهانه، فصلی و سالانه شهر خاش با نرم‌افزار WRPLOT 8.0.2 ترسیم گردید. به روش گامبل و سری­های جزئی به پیش­بینی دوره­های بازگشت طوفان 1 تا 100 ساله برای بازه زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بر مبنای آخرین داده­های ثبت شده (از سال 1365 تا 1397) پرداخته شد. نتایج تحلیلی با دو مدل فوق، نشان داد دوره­های بازگشت طوفان به روش سری­های جزئی با شدت بیشتر و به روش گامبل، با شدت کمتر پیش­بینی شده است، در دوره بازگشت 100 ساله شدیدترین طوفان­های ماهانه خاش به روش گامبل با شدت­های 29 و 1/29 متر بر ثانیه بوده است؛ اما در روش سری­های جزئی شدیدترین طوفان­های ماهانه برای دوره بازگشت 100 ساله با شدت­های 2/32، 7/31 و 4/30 متر بر ثانیه است. روش سری­های جزئی به سبب پیش­بینی­های حد بالاتر، که در ایمنی سازه­ها و کاهش خسارات جانی و مالی اهمیت دارد، روش مناسب­تری نسبت به توزیع گامبل برای پیش­بینی طوفان­های خاش و برنامه­ریزی جهت مدیریت بهینۀ بحران به نظر می­رسد.
format Article
id doaj-art-7f16a1096f0f4723b5ebeb32d3e1da2a
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-7f16a1096f0f4723b5ebeb32d3e1da2a2025-01-21T06:39:37ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-12-0113333936610.22067/geoeh.2023.81449.133743930پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئیامید پیریان کلات0جواد جمشید زهی1کرامت الله زیاری2رضا شفیع کناری3کارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای -دانشگاه شهید بهشتی- تهران- ایرانکارشناس ارشد مخاطرات طبیعی- دانشگاه سیستان ‌و بلوچستان- سیستان و بلوچستان- ایراناستاد گروه جغرافیای انسانی و برنامه‌ریزی- دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران- تهران- ایرانکارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای -دانشگاه شهید بهشتی- تهران- ایراناین مقاله با هدف پیش‌بینی خطرپذیری ناشی از بحرانِ طوفان جهت ضرورت توجه به مدیریت بحران شهر خاش انجام شده است. با در نظر داشتن سرعت آستانه­ای طوفان به مقدار 15 متر بر ثانیه، گل طوفان­های ماهانه، فصلی و سالانه شهر خاش با نرم‌افزار WRPLOT 8.0.2 ترسیم گردید. به روش گامبل و سری­های جزئی به پیش­بینی دوره­های بازگشت طوفان 1 تا 100 ساله برای بازه زمانی ماهانه، فصلی و سالانه بر مبنای آخرین داده­های ثبت شده (از سال 1365 تا 1397) پرداخته شد. نتایج تحلیلی با دو مدل فوق، نشان داد دوره­های بازگشت طوفان به روش سری­های جزئی با شدت بیشتر و به روش گامبل، با شدت کمتر پیش­بینی شده است، در دوره بازگشت 100 ساله شدیدترین طوفان­های ماهانه خاش به روش گامبل با شدت­های 29 و 1/29 متر بر ثانیه بوده است؛ اما در روش سری­های جزئی شدیدترین طوفان­های ماهانه برای دوره بازگشت 100 ساله با شدت­های 2/32، 7/31 و 4/30 متر بر ثانیه است. روش سری­های جزئی به سبب پیش­بینی­های حد بالاتر، که در ایمنی سازه­ها و کاهش خسارات جانی و مالی اهمیت دارد، روش مناسب­تری نسبت به توزیع گامبل برای پیش­بینی طوفان­های خاش و برنامه­ریزی جهت مدیریت بهینۀ بحران به نظر می­رسد.https://geoeh.um.ac.ir/article_43930_f8f62afaf6b01e440c95b552a570a40f.pdfارزیابی آسیب‌پذیری طوفانمدیریت بحرانروش سری‌های جزئی و توزیع گامبلپیش‌بینی سرعت بادپیش‌بینی ریسکشهر خاش
spellingShingle امید پیریان کلات
جواد جمشید زهی
کرامت الله زیاری
رضا شفیع کناری
پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
ارزیابی آسیب‌پذیری طوفان
مدیریت بحران
روش سری‌های جزئی و توزیع گامبل
پیش‌بینی سرعت باد
پیش‌بینی ریسک
شهر خاش
title پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
title_full پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
title_fullStr پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
title_full_unstemmed پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
title_short پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
title_sort پیش‌بینی خطرپذیری شهر خاش ناشی از مخاطره‌ی طوفان‌ به روش گامبل و سری‌های جزئی
topic ارزیابی آسیب‌پذیری طوفان
مدیریت بحران
روش سری‌های جزئی و توزیع گامبل
پیش‌بینی سرعت باد
پیش‌بینی ریسک
شهر خاش
url https://geoeh.um.ac.ir/article_43930_f8f62afaf6b01e440c95b552a570a40f.pdf
work_keys_str_mv AT ạmydpyryạnḵlạt pysẖbynykẖṭrpdẖyrysẖhrkẖạsẖnạsẖyạzmkẖạṭrhyṭwfạnbhrwsẖgạmblwsryhạyjzỷy
AT jwạdjmsẖydzhy pysẖbynykẖṭrpdẖyrysẖhrkẖạsẖnạsẖyạzmkẖạṭrhyṭwfạnbhrwsẖgạmblwsryhạyjzỷy
AT ḵrạmtạllhzyạry pysẖbynykẖṭrpdẖyrysẖhrkẖạsẖnạsẖyạzmkẖạṭrhyṭwfạnbhrwsẖgạmblwsryhạyjzỷy
AT rḍạsẖfyʿḵnạry pysẖbynykẖṭrpdẖyrysẖhrkẖạsẖnạsẖyạzmkẖạṭrhyṭwfạnbhrwsẖgạmblwsryhạyjzỷy