ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان)
منطقه بدخشان، در شمال شرق افغانستان دارای زمین‌شناسی پیچیده‌ای است. با استفاده از دادههای کاتالوگ لرزهخیزی آسیای میانه با بروز رسانی (سال‌های 2011-1909) از سایت سازمان زمین‌شناسی آمریکا از سال 2011-2021 کاتالوگی تهیه گردید. با در نظر گرفتن آخرین زلزله با بزرگای 7.2 در سال 2015 ضرایب b به بیشترین م...
Saved in:
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-03-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_43826_3fb6e1aa32fba0181fa6fbe637409051.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592569136054272 |
|---|---|
| author | خدیجه محمدی ابراهیم مقیمی مهدی زارع مجتبی یمانی مسعود مجرب |
| author_facet | خدیجه محمدی ابراهیم مقیمی مهدی زارع مجتبی یمانی مسعود مجرب |
| author_sort | خدیجه محمدی |
| collection | DOAJ |
| description | منطقه بدخشان، در شمال شرق افغانستان دارای زمین‌شناسی پیچیده‌ای است. با استفاده از دادههای کاتالوگ لرزهخیزی آسیای میانه با بروز رسانی (سال‌های 2011-1909) از سایت سازمان زمین‌شناسی آمریکا از سال 2011-2021 کاتالوگی تهیه گردید. با در نظر گرفتن آخرین زلزله با بزرگای 7.2 در سال 2015 ضرایب b به بیشترین مقدار 1.0 و a به مقدار 7.9 در سطح و عمق محاسبه گردید. افزایش مقادیر عددی a,b در نیمه مرکزی به‌طور کامل مشهود بوده است. نتایج حاکی از آن است روند حاضر، برخلاف راستای گسل اصلی شمال بدخشان (جهت شمالی- جنوبی) است. بیشترین فراوانی زلزلههای ≥4 در عمق 70-150 کیلومتر، زلزلههای ≥5 در عمق 300-150 کیلومتر و درنهایت زلزلههای ≥6 در عمق 300-150 کیلومتر در راستای شرقی غربی رخ می‌دهد. این منطقه دقیقاً برخورد صفحه دالان پامیر به مرکز بدخشان میباشد. این مهم نشان می‌دهد در منتهی الیه دالان پامیر از شرق به غرب گسیختگی‌هایی در عمق‌های 0-150 کیلومتر در حال ایجاد شدن هستند. دو روند شرقی-غربی و شرقی- جنوبی مشهود است. در خصوص زمین‌لرزه‌های کم‌عمق مربوط به 50 کیلومتر بالایی پوسته، سازوکار غالب از نوع نرمال است که حکایت از کشش پوسته در این بخش دارد. جهت نیروی کششی با توجه به سازوکار ژرفی زمین‌لرزه‌ها، در امتداد شرقی-غربی است. همین مسئله، موضوع برخورد قاره‌ای و سپس فرورانش به سمت جنوب بدخشان را بیشتر تأیید میکند. نوآوری این پژوهش شناسایی روندهای لرزه‌ای است که در منطقه موردمطالعه به‌ندرت تحقیق شده است و کاربرد آن برای شناسایی نواحی پرخطر جهت ساخت‌وسازها میباشد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-605634dbaa7c468e95c9ba56ba15efb7 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-03-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-605634dbaa7c468e95c9ba56ba15efb72025-01-21T06:39:16ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-03-0113113315010.22067/geoeh.2023.79118.128743826ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان)خدیجه محمدی0ابراهیم مقیمی1مهدی زارع2مجتبی یمانی3مسعود مجرب4دانشجوی دکتری مخاطرات ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.استاد ژئومورفولوژی و مخاطره شناسی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایراناستاد زلزله‌شناسی مهندسی، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایراناستاد ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایراناستادیار مهندسی معدن، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایرانمنطقه بدخشان، در شمال شرق افغانستان دارای زمین‌شناسی پیچیده‌ای است. با استفاده از دادههای کاتالوگ لرزهخیزی آسیای میانه با بروز رسانی (سال‌های 2011-1909) از سایت سازمان زمین‌شناسی آمریکا از سال 2011-2021 کاتالوگی تهیه گردید. با در نظر گرفتن آخرین زلزله با بزرگای 7.2 در سال 2015 ضرایب b به بیشترین مقدار 1.0 و a به مقدار 7.9 در سطح و عمق محاسبه گردید. افزایش مقادیر عددی a,b در نیمه مرکزی به‌طور کامل مشهود بوده است. نتایج حاکی از آن است روند حاضر، برخلاف راستای گسل اصلی شمال بدخشان (جهت شمالی- جنوبی) است. بیشترین فراوانی زلزلههای ≥4 در عمق 70-150 کیلومتر، زلزلههای ≥5 در عمق 300-150 کیلومتر و درنهایت زلزلههای ≥6 در عمق 300-150 کیلومتر در راستای شرقی غربی رخ می‌دهد. این منطقه دقیقاً برخورد صفحه دالان پامیر به مرکز بدخشان میباشد. این مهم نشان می‌دهد در منتهی الیه دالان پامیر از شرق به غرب گسیختگی‌هایی در عمق‌های 0-150 کیلومتر در حال ایجاد شدن هستند. دو روند شرقی-غربی و شرقی- جنوبی مشهود است. در خصوص زمین‌لرزه‌های کم‌عمق مربوط به 50 کیلومتر بالایی پوسته، سازوکار غالب از نوع نرمال است که حکایت از کشش پوسته در این بخش دارد. جهت نیروی کششی با توجه به سازوکار ژرفی زمین‌لرزه‌ها، در امتداد شرقی-غربی است. همین مسئله، موضوع برخورد قاره‌ای و سپس فرورانش به سمت جنوب بدخشان را بیشتر تأیید میکند. نوآوری این پژوهش شناسایی روندهای لرزه‌ای است که در منطقه موردمطالعه به‌ندرت تحقیق شده است و کاربرد آن برای شناسایی نواحی پرخطر جهت ساخت‌وسازها میباشد.https://geoeh.um.ac.ir/article_43826_3fb6e1aa32fba0181fa6fbe637409051.pdfهندوکشمورفوتکتونیکبدخشانافغانستان |
| spellingShingle | خدیجه محمدی ابراهیم مقیمی مهدی زارع مجتبی یمانی مسعود مجرب ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) جغرافیا و مخاطرات محیطی هندوکش مورفوتکتونیک بدخشان افغانستان |
| title | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) |
| title_full | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) |
| title_fullStr | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) |
| title_short | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان (شمال شرق افغانستان) |
| title_sort | ارزیابی خطر لرزه‌ای منطقه بدخشان شمال شرق افغانستان |
| topic | هندوکش مورفوتکتونیک بدخشان افغانستان |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_43826_3fb6e1aa32fba0181fa6fbe637409051.pdf |
| work_keys_str_mv | AT kẖdyjhmḥmdy ạrzyạbykẖṭrlrzhạymnṭqhbdkẖsẖạnsẖmạlsẖrqạfgẖạnstạn AT ạbrạhymmqymy ạrzyạbykẖṭrlrzhạymnṭqhbdkẖsẖạnsẖmạlsẖrqạfgẖạnstạn AT mhdyzạrʿ ạrzyạbykẖṭrlrzhạymnṭqhbdkẖsẖạnsẖmạlsẖrqạfgẖạnstạn AT mjtbyymạny ạrzyạbykẖṭrlrzhạymnṭqhbdkẖsẖạnsẖmạlsẖrqạfgẖạnstạn AT msʿwdmjrb ạrzyạbykẖṭrlrzhạymnṭqhbdkẖsẖạnsẖmạlsẖrqạfgẖạnstạn |