DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Deneysel felsefe ülkemizde öne çıkmayan fakat Batıda son 15-20 yıldır hızlı bir şekilde gelişmekte olan disiplinler arası bir alandır. Psikolojide yapılan Doğu-Batı karşılaştırmasını içeren deneyleri temel alarak benzer farklılıkların felsefi sezgilerde de ortaya çıkıp çıkmadığını araştırmaya başlay...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Türk Felsefe Derneği
2022-07-01
|
Series: | Felsefe Dünyası |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2386960 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832571100572155904 |
---|---|
author | Aybüke Aşkar |
author_facet | Aybüke Aşkar |
author_sort | Aybüke Aşkar |
collection | DOAJ |
description | Deneysel felsefe ülkemizde öne çıkmayan fakat Batıda son 15-20 yıldır hızlı bir şekilde gelişmekte olan disiplinler arası bir alandır. Psikolojide yapılan Doğu-Batı karşılaştırmasını içeren deneyleri temel alarak benzer farklılıkların felsefi sezgilerde de ortaya çıkıp çıkmadığını araştırmaya başlayan deneysel felsefe akımı, geleneksel masa başı felsefenin yüzyıllardır uyguladığı yöntemlerle ulaştığı sonuçların güvenilir olmadığını, çünkü dayandıkları sezgilerin kültür, sosyoekonomik durum, cinsiyet, yaş, demografik yapı gibi birçok unsura göre değişebileceğini ortaya koymuştur. Başta tüm felsefe tarihine ve kuramlarına radikal bir karşı çıkış olan deneysel felsefe, bir süre sonra yeni araştırmalarla geleneksel felsefeyi deneysel metotlarla güçlendirmenin bir yolu olarak görülmeye başlanmıştır. Pozitif program olarak da anılan son dönem deneysel felsefe, sezgilere alan açmakla beraber, hangilerinin güvenilir olup olmadığının araştırılmasını ve sadece güvenilir sezgilerle yola devam edilmesini salık veren kısıtlayıcı bir kimliğe bürünmüştür. Alanın yeni olması ve birçok disiplinle birlikte çok farklı unsurları araştırmaya imkan vermesi bazı belirsizliklere yol açsa da, sayıları hızla artan çalışmalar önemli bulgularıyla bu karışıklığı giderecek nitelikte görünmektedir. Türkiye jeopolitik ve kültürel konumuyla alan için önemli bir fırsat olabilecek bir ülkedir; dolayısıyla deneysel felsefe ülkemizde de bilinmeli ve bu alanda yapılacak deneysel araştırmalara zemin hazırlanmalıdır. |
format | Article |
id | doaj-art-5c1f5b1ebd274845a6e35fa74f4ff86b |
institution | Kabale University |
issn | 1301-0875 |
language | English |
publishDate | 2022-07-01 |
publisher | Türk Felsefe Derneği |
record_format | Article |
series | Felsefe Dünyası |
spelling | doaj-art-5c1f5b1ebd274845a6e35fa74f4ff86b2025-02-02T13:20:46ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752022-07-011753373632040DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRMEAybüke Aşkar0https://orcid.org/0000-0002-9428-0634ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİDeneysel felsefe ülkemizde öne çıkmayan fakat Batıda son 15-20 yıldır hızlı bir şekilde gelişmekte olan disiplinler arası bir alandır. Psikolojide yapılan Doğu-Batı karşılaştırmasını içeren deneyleri temel alarak benzer farklılıkların felsefi sezgilerde de ortaya çıkıp çıkmadığını araştırmaya başlayan deneysel felsefe akımı, geleneksel masa başı felsefenin yüzyıllardır uyguladığı yöntemlerle ulaştığı sonuçların güvenilir olmadığını, çünkü dayandıkları sezgilerin kültür, sosyoekonomik durum, cinsiyet, yaş, demografik yapı gibi birçok unsura göre değişebileceğini ortaya koymuştur. Başta tüm felsefe tarihine ve kuramlarına radikal bir karşı çıkış olan deneysel felsefe, bir süre sonra yeni araştırmalarla geleneksel felsefeyi deneysel metotlarla güçlendirmenin bir yolu olarak görülmeye başlanmıştır. Pozitif program olarak da anılan son dönem deneysel felsefe, sezgilere alan açmakla beraber, hangilerinin güvenilir olup olmadığının araştırılmasını ve sadece güvenilir sezgilerle yola devam edilmesini salık veren kısıtlayıcı bir kimliğe bürünmüştür. Alanın yeni olması ve birçok disiplinle birlikte çok farklı unsurları araştırmaya imkan vermesi bazı belirsizliklere yol açsa da, sayıları hızla artan çalışmalar önemli bulgularıyla bu karışıklığı giderecek nitelikte görünmektedir. Türkiye jeopolitik ve kültürel konumuyla alan için önemli bir fırsat olabilecek bir ülkedir; dolayısıyla deneysel felsefe ülkemizde de bilinmeli ve bu alanda yapılacak deneysel araştırmalara zemin hazırlanmalıdır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2386960experimental philosophytraditional philosophyanalytical philosophyintuitiondilemmaexperimental philosophy, traditional philosophy, analytical philosophy, intuition, dilemmadeneysel felsefegeleneksel felsefeanalitik felsefesezgii̇kilemdeneysel felsefe, geleneksel felsefe, analitik felsefe, sezgi, i̇kilem |
spellingShingle | Aybüke Aşkar DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Felsefe Dünyası experimental philosophy traditional philosophy analytical philosophy intuition dilemma experimental philosophy, traditional philosophy, analytical philosophy, intuition, dilemma deneysel felsefe geleneksel felsefe analitik felsefe sezgi i̇kilem deneysel felsefe, geleneksel felsefe, analitik felsefe, sezgi, i̇kilem |
title | DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME |
title_full | DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME |
title_fullStr | DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME |
title_full_unstemmed | DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME |
title_short | DENEYSEL FELSEFE ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME |
title_sort | deneysel felsefe uzerine bir degerlendirme |
topic | experimental philosophy traditional philosophy analytical philosophy intuition dilemma experimental philosophy, traditional philosophy, analytical philosophy, intuition, dilemma deneysel felsefe geleneksel felsefe analitik felsefe sezgi i̇kilem deneysel felsefe, geleneksel felsefe, analitik felsefe, sezgi, i̇kilem |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2386960 |
work_keys_str_mv | AT aybukeaskar deneyselfelsefeuzerinebirdegerlendirme |