Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz

Gökova Fay Zonu, güneybatı Anadolu’da Gökova Körfezi kuzey kıyıları boyunca, Gökova grabeninin kuzey kenarını sınırlayan aktif bir fay zonudur. Bu fay zonu, doğuda Ula ilçesinden (Muğla) batıda Kos adası güneyine kadar hem kara hem deniz alanında izlenen, güneye eğimli normal fay segmentlerinden olu...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Aynur Dikbaş
Format: Article
Language:English
Published: Çanakkale Onsekiz Mart University 2023-03-01
Series:Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2310060
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832095474420547584
author Aynur Dikbaş
author_facet Aynur Dikbaş
author_sort Aynur Dikbaş
collection DOAJ
description Gökova Fay Zonu, güneybatı Anadolu’da Gökova Körfezi kuzey kıyıları boyunca, Gökova grabeninin kuzey kenarını sınırlayan aktif bir fay zonudur. Bu fay zonu, doğuda Ula ilçesinden (Muğla) batıda Kos adası güneyine kadar hem kara hem deniz alanında izlenen, güneye eğimli normal fay segmentlerinden oluşur. Gökova Fay Zonu’nun morfoloji üzerindeki etkileri hem arazi gözlemleri hem de oluşturulan sayısal yükseklik modeli temel alınarak gerçekleştirilen nitel ve nicel çalışmalar ile araştırılmıştır. Sayısal yükseklik modelinden drenaj, bakı ve yüzey eğim haritaları üretilmiş ve morfometrik indisler (hipsometrik eğri ve integral, vadi tabanı genişliğinin vadi yüksekliğine oranı, dağ önü eğriliği) hesaplanmıştır. Topoğrafik kesitler ve bakı haritası, özellikle doğu kesimde yer alan segmentlerin morfolojide süreklilik gösteren basamaklar oluşturduğunu ve bu basamakların kuzeye doğru, fay hareket yönü tersine eğimlendiğini işaret etmektedir. Mevcut drenaj ağı, litolojiden bağımsız olarak, segmentler boyunca fay doğrultusunahem paralel hem de dik olarak gelişmiştir. Taban blok üzerinde yer alan 5 havza için hesaplanan hipsometrik integral değerleri 0.37-0.67 arasında değişir. Hipsometrik integral değerleri ve oluşturulan hipsometrik eğriler, havzaların ağırlıklı olarak genç evrede olduğunu gösterir. Taban blok üzerinde hesaplanan vadi tabanı genişliğinin vadi yüksekliğine oranı değerleri 0.12-0.78 arasındadır. Bu değerler, vadilerin V-şekilli olduğunu ve tektonik yükselmeye derine kazma meyili ile cevap verdiklerini işaret etmektedir. Gökova Fay Zonu’nun doğu ve batı kesimlerinde hesaplanan dağ önü eğriliği değerleri 1.00-1.24 arasında değişir ve dağ önlerinin gelişiminde baskın kuvvetlerin tektonik kökenli olduğunu gösterir. Gökova Fay Zonu üzerinde gerçekleştirilen kalitatif ve kantitatif morfolojik çalışmalara göre, bölgenin şekillenmesinde tektonik süreçler erozyonal süreçlere göre daha baskın rol oynamıştır.
format Article
id doaj-art-5951c20976cc41fe841944b6d48c3c87
institution Kabale University
issn 2757-5195
language English
publishDate 2023-03-01
publisher Çanakkale Onsekiz Mart University
record_format Article
series Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
spelling doaj-art-5951c20976cc41fe841944b6d48c3c872025-02-05T17:57:35ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952023-03-0191284710.28979/jarnas.1087937453Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu AkdenizAynur Dikbaş0https://orcid.org/0000-0003-4614-9399İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞAGökova Fay Zonu, güneybatı Anadolu’da Gökova Körfezi kuzey kıyıları boyunca, Gökova grabeninin kuzey kenarını sınırlayan aktif bir fay zonudur. Bu fay zonu, doğuda Ula ilçesinden (Muğla) batıda Kos adası güneyine kadar hem kara hem deniz alanında izlenen, güneye eğimli normal fay segmentlerinden oluşur. Gökova Fay Zonu’nun morfoloji üzerindeki etkileri hem arazi gözlemleri hem de oluşturulan sayısal yükseklik modeli temel alınarak gerçekleştirilen nitel ve nicel çalışmalar ile araştırılmıştır. Sayısal yükseklik modelinden drenaj, bakı ve yüzey eğim haritaları üretilmiş ve morfometrik indisler (hipsometrik eğri ve integral, vadi tabanı genişliğinin vadi yüksekliğine oranı, dağ önü eğriliği) hesaplanmıştır. Topoğrafik kesitler ve bakı haritası, özellikle doğu kesimde yer alan segmentlerin morfolojide süreklilik gösteren basamaklar oluşturduğunu ve bu basamakların kuzeye doğru, fay hareket yönü tersine eğimlendiğini işaret etmektedir. Mevcut drenaj ağı, litolojiden bağımsız olarak, segmentler boyunca fay doğrultusunahem paralel hem de dik olarak gelişmiştir. Taban blok üzerinde yer alan 5 havza için hesaplanan hipsometrik integral değerleri 0.37-0.67 arasında değişir. Hipsometrik integral değerleri ve oluşturulan hipsometrik eğriler, havzaların ağırlıklı olarak genç evrede olduğunu gösterir. Taban blok üzerinde hesaplanan vadi tabanı genişliğinin vadi yüksekliğine oranı değerleri 0.12-0.78 arasındadır. Bu değerler, vadilerin V-şekilli olduğunu ve tektonik yükselmeye derine kazma meyili ile cevap verdiklerini işaret etmektedir. Gökova Fay Zonu’nun doğu ve batı kesimlerinde hesaplanan dağ önü eğriliği değerleri 1.00-1.24 arasında değişir ve dağ önlerinin gelişiminde baskın kuvvetlerin tektonik kökenli olduğunu gösterir. Gökova Fay Zonu üzerinde gerçekleştirilen kalitatif ve kantitatif morfolojik çalışmalara göre, bölgenin şekillenmesinde tektonik süreçler erozyonal süreçlere göre daha baskın rol oynamıştır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2310060aktif tektonikgökova fay zonugökova körfezimorfometrinormal fayactive tectonicsgökova fault zonegulf of gökovamorphometrynormal fault
spellingShingle Aynur Dikbaş
Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences
aktif tektonik
gökova fay zonu
gökova körfezi
morfometri
normal fay
active tectonics
gökova fault zone
gulf of gökova
morphometry
normal fault
title Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
title_full Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
title_fullStr Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
title_full_unstemmed Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
title_short Gökova Fay Zonu’nun Morfometrik Özellikleri ve Aktif Tektonik Açısından Önemi, Doğu Akdeniz
title_sort gokova fay zonu nun morfometrik ozellikleri ve aktif tektonik acisindan onemi dogu akdeniz
topic aktif tektonik
gökova fay zonu
gökova körfezi
morfometri
normal fay
active tectonics
gökova fault zone
gulf of gökova
morphometry
normal fault
url https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2310060
work_keys_str_mv AT aynurdikbas gokovafayzonununmorfometrikozellikleriveaktiftektonikacısındanonemidoguakdeniz