مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)

سابقه و هدف:افزایش گازهای گلخانه‌ای به بخصوص کربن مشکلات زیادی را در سطح جهانی ایجاد نموده که تغییرات آب و هوایی یکی از معلول‌های این پدیده می باشد کشاورزی به عنوان یک نظام مهم و اساسی در زندگی بشر دارای اثر دوگانه روی این موضوع می‌باشد یعنی هم می‌تواند این پدیده را تشدید کند و هم می ‌تواند نقش کاهن...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سعید موشانی, حسین کاظمی, افشین سلطانی, محمد اسماعیل اسدی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-10-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4747_509ffc3c0f641bdb4a91f4bc8e2e3c44.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586643791413248
author سعید موشانی
حسین کاظمی
افشین سلطانی
محمد اسماعیل اسدی
author_facet سعید موشانی
حسین کاظمی
افشین سلطانی
محمد اسماعیل اسدی
author_sort سعید موشانی
collection DOAJ
description سابقه و هدف:افزایش گازهای گلخانه‌ای به بخصوص کربن مشکلات زیادی را در سطح جهانی ایجاد نموده که تغییرات آب و هوایی یکی از معلول‌های این پدیده می باشد کشاورزی به عنوان یک نظام مهم و اساسی در زندگی بشر دارای اثر دوگانه روی این موضوع می‌باشد یعنی هم می‌تواند این پدیده را تشدید کند و هم می ‌تواند نقش کاهندگی و کنترل کنندگی داشته باشد . ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی از مهم‌ترین راه‌های کاهش دی اکسید کربن اتمسفر در راستای کاهش اثرات گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی می‌باشد. بیشتر مطالعات مربوط به پتانسیل ترسیب کربن در عرصه های طبیعی و خاک معطوف شده و در بوم‌سازگان‌های کشاورزی توجه کمتری شده است. به منظور بررسی تاثیر نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی بر پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی سویا به عنوان یک خدمت بوم‌سازگانی، مطالعه ی در سال زراعی 96-1395 در اراضی کشاورزی شهرستان گرگان انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه 48 مزرعه در جهات اصلی شهرستان گرگان انتخاب و نمونه گیری به روش W در زمان رسیدگی فیزیولوژیک (اواخر آبان) انجام شد. برای تعیین میزان کربن ذخیره شده از روش کوره احتراق الکتریکی استفاده شد. درصد کربن ذخیره شده به صورت جداگانه در اندام‌های سویا شامل ریشه، ساقه، برگ، غلاف و بذر تعیین شد. وزن هریک از اندام ها در واحد سطح برآورد شد و با استفاده ضرایب ترسیب کربن هر اندام گیاهی، میزان کل کربن ترسیب شده در واحد سطح بدست آمد. یافته‌ها: میانگین کربن ترسیب شده در کل اندام‌های گیاهی سویا در اراضی تحت نظام مرسوم 4/3281 کیلوگرم در هکتار و در اراضی تحت نظام حفاظتی 1/3176 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. دلیل این اختلاف، عملکرد بالاتر زیست‌توده گیاهی در اراضی تحت نظام مرسوم بود. در مقایسه اندام‌های گیاهی هم نتایج مشابهی بدست آمد به طوری‌که میانگین میزان ترسیب کربن در بذر در نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی به ترتیب 6/1181 و 3/1249، در برگ 19/792 و 27/710، در ساقه 61/968 و 85/888، در غلاف 20/69 و 12/87 و در ریشه 81/269 و 57/249 کیلوگرم در هکتار محاسبه شد. همچنین در بررسی میزان ترسیب کربن در اندام‌های هوایی و زمینی مزارع سویا شهرستان گرگان مشخص شد که در اندام‌های هوایی با میانگین 8/2993 کیلوگرم در هکتار و اندام‌های زیرزمینی (ریشه) با میانگین 59/265 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی‌داری در سطح 99 درصد وجود دارد. نتیجه‌گیری: در بررسی اثر دو نظام کشت حفاظتی و کشت مرسوم مشخص شد در نظام کشاورزی حفاظتی و نظام کشاورزی مرسوم پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی تقریبا مشابه است. واژه‌های کلیدی: سویا، نظام کشاورزی حفاظتی، ترسیب کربن، اندام‌های گیاهی
format Article
id doaj-art-55dc7ce79ce44f74a8548e59ee9c5542
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-10-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-55dc7ce79ce44f74a8548e59ee9c55422025-01-25T06:55:51ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-10-0126323525310.22069/jopp.2019.16092.24514747مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)سعید موشانی0حسین کاظمی1افشین سلطانی2محمد اسماعیل اسدی3گروه زراعتعضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگاندانشگاه علوم کشاورزی گرگاندانشیار آبیاری و زهکشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.سابقه و هدف:افزایش گازهای گلخانه‌ای به بخصوص کربن مشکلات زیادی را در سطح جهانی ایجاد نموده که تغییرات آب و هوایی یکی از معلول‌های این پدیده می باشد کشاورزی به عنوان یک نظام مهم و اساسی در زندگی بشر دارای اثر دوگانه روی این موضوع می‌باشد یعنی هم می‌تواند این پدیده را تشدید کند و هم می ‌تواند نقش کاهندگی و کنترل کنندگی داشته باشد . ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی از مهم‌ترین راه‌های کاهش دی اکسید کربن اتمسفر در راستای کاهش اثرات گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی می‌باشد. بیشتر مطالعات مربوط به پتانسیل ترسیب کربن در عرصه های طبیعی و خاک معطوف شده و در بوم‌سازگان‌های کشاورزی توجه کمتری شده است. به منظور بررسی تاثیر نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی بر پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی سویا به عنوان یک خدمت بوم‌سازگانی، مطالعه ی در سال زراعی 96-1395 در اراضی کشاورزی شهرستان گرگان انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه 48 مزرعه در جهات اصلی شهرستان گرگان انتخاب و نمونه گیری به روش W در زمان رسیدگی فیزیولوژیک (اواخر آبان) انجام شد. برای تعیین میزان کربن ذخیره شده از روش کوره احتراق الکتریکی استفاده شد. درصد کربن ذخیره شده به صورت جداگانه در اندام‌های سویا شامل ریشه، ساقه، برگ، غلاف و بذر تعیین شد. وزن هریک از اندام ها در واحد سطح برآورد شد و با استفاده ضرایب ترسیب کربن هر اندام گیاهی، میزان کل کربن ترسیب شده در واحد سطح بدست آمد. یافته‌ها: میانگین کربن ترسیب شده در کل اندام‌های گیاهی سویا در اراضی تحت نظام مرسوم 4/3281 کیلوگرم در هکتار و در اراضی تحت نظام حفاظتی 1/3176 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. دلیل این اختلاف، عملکرد بالاتر زیست‌توده گیاهی در اراضی تحت نظام مرسوم بود. در مقایسه اندام‌های گیاهی هم نتایج مشابهی بدست آمد به طوری‌که میانگین میزان ترسیب کربن در بذر در نظام‌های کشت مرسوم و حفاظتی به ترتیب 6/1181 و 3/1249، در برگ 19/792 و 27/710، در ساقه 61/968 و 85/888، در غلاف 20/69 و 12/87 و در ریشه 81/269 و 57/249 کیلوگرم در هکتار محاسبه شد. همچنین در بررسی میزان ترسیب کربن در اندام‌های هوایی و زمینی مزارع سویا شهرستان گرگان مشخص شد که در اندام‌های هوایی با میانگین 8/2993 کیلوگرم در هکتار و اندام‌های زیرزمینی (ریشه) با میانگین 59/265 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی‌داری در سطح 99 درصد وجود دارد. نتیجه‌گیری: در بررسی اثر دو نظام کشت حفاظتی و کشت مرسوم مشخص شد در نظام کشاورزی حفاظتی و نظام کشاورزی مرسوم پتانسیل ترسیب کربن در اندام‌های گیاهی تقریبا مشابه است. واژه‌های کلیدی: سویا، نظام کشاورزی حفاظتی، ترسیب کربن، اندام‌های گیاهیhttps://jopp.gau.ac.ir/article_4747_509ffc3c0f641bdb4a91f4bc8e2e3c44.pdfسویانظام کشاورزی حفاظتیترسیب کربناندام‌های گیاهی
spellingShingle سعید موشانی
حسین کاظمی
افشین سلطانی
محمد اسماعیل اسدی
مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
سویا
نظام کشاورزی حفاظتی
ترسیب کربن
اندام‌های گیاهی
title مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
title_full مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
title_fullStr مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
title_full_unstemmed مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
title_short مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا (Glycine max (L.) Merill) در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)
title_sort مقایسه پتانسیل ترسیب کربن اندام‌های گیاهی سویا glycine max l merill در دو کشت‌بوم مرسوم و حفاظتی مطالعه موردی شهرستان گرگان
topic سویا
نظام کشاورزی حفاظتی
ترسیب کربن
اندام‌های گیاهی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4747_509ffc3c0f641bdb4a91f4bc8e2e3c44.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydmwsẖạny mqạyshptạnsyltrsybḵrbnạndạmhạygyạhyswyạglycinemaxlmerilldrdwḵsẖtbwmmrswmwḥfạẓtymṭạlʿhmwrdysẖhrstạngrgạn
AT ḥsynḵạẓmy mqạyshptạnsyltrsybḵrbnạndạmhạygyạhyswyạglycinemaxlmerilldrdwḵsẖtbwmmrswmwḥfạẓtymṭạlʿhmwrdysẖhrstạngrgạn
AT ạfsẖynslṭạny mqạyshptạnsyltrsybḵrbnạndạmhạygyạhyswyạglycinemaxlmerilldrdwḵsẖtbwmmrswmwḥfạẓtymṭạlʿhmwrdysẖhrstạngrgạn
AT mḥmdạsmạʿylạsdy mqạyshptạnsyltrsybḵrbnạndạmhạygyạhyswyạglycinemaxlmerilldrdwḵsẖtbwmmrswmwḥfạẓtymṭạlʿhmwrdysẖhrstạngrgạn