Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi

Dünya çapında kentleşme ve nüfus artışına bağlı olarak enerjiye olan ihtiyaç artmaktadır. İhtiyaç duyulan enerjinin büyük bir kısmının fosil yakıtlardan sağlanması, enerji talebini karşılamada yetersiz kalmakta ve çevre kirliliğini arttırmaktadır. Bu nedenle ülkeler düşük karbonlu enerji olan nüklee...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Mehmet Aydın, Tunahan Değirmenci
Format: Article
Language:English
Published: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi 2024-04-01
Series:Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3499932
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570625803157504
author Mehmet Aydın
Tunahan Değirmenci
author_facet Mehmet Aydın
Tunahan Değirmenci
author_sort Mehmet Aydın
collection DOAJ
description Dünya çapında kentleşme ve nüfus artışına bağlı olarak enerjiye olan ihtiyaç artmaktadır. İhtiyaç duyulan enerjinin büyük bir kısmının fosil yakıtlardan sağlanması, enerji talebini karşılamada yetersiz kalmakta ve çevre kirliliğini arttırmaktadır. Bu nedenle ülkeler düşük karbonlu enerji olan nükleer ve yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak için arayış içindedirler. Düşük karbonlu enerjiye geçiş, çevresel baskıyı azaltırken enerji arzını artırmaktadır. Enerji ve çevre alanında temiz teknolojilerin geliştirilmesi Ar-Ge faaliyetleri ve inovasyonla gerçekleştirilebilmektedir. Bu çalışmada 1993-2019 dönemi için Türkiye’de çevresel inovasyon ve ar-ge harcamalarının düşük karbonlu enerji (nükleer ve yenilenebilir enerji) tüketimi üzerindeki etkisi Fourier ADL eşbütünleşme ve Fourier Toda-Yamamoto Nedensellik testleri ile araştırılmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre incelenen değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmamaktadır. Öte yandan çevresel inovasyondan düşük karbonlu enerji tüketimine ve Ar-Ge harcamalarından düşük karbonlu enerji tüketimine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Kamu Ar-Ge harcamaları ve çevresel inovasyondan düşük karbonlu enerjiye yönelik nedensellik ilişkisinin bulunması, Ar-Ge harcamaları ve çevresel inovasyonun çok yönlü potansiyel etkilerini destekler nitelikte olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye'de düşük karbonlu enerjiye geçişin sağlanabilmesi için kümülatif bir süreç olan çevresel inovasyona ve buna yardımcı olacak Ar-Ge harcamalarına önem verilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda Ar-Ge faaliyetleri ve çevresel inovasyonu teşvik edecek vergi indirimleri, vergi muafiyetleri ve sübvansiyonlar gibi vergi ve harcama politikalarıyla desteklenen kamu politikalarının uygulanması etkili olabilir.
format Article
id doaj-art-510c9cf7e808473ab6c17589accb58fa
institution Kabale University
issn 1303-1279
language English
publishDate 2024-04-01
publisher Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
record_format Article
series Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
spelling doaj-art-510c9cf7e808473ab6c17589accb58fa2025-02-02T14:34:16ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792024-04-0125223925010.37880/cumuiibf.13820192057Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine EtkisiMehmet Aydın0https://orcid.org/0000-0003-0780-1663Tunahan Değirmenci1https://orcid.org/0000-0002-8903-7883SAKARYA ÜNİVERSİTESİ, SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİSAKARYA ÜNİVERSİTESİ, SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİDünya çapında kentleşme ve nüfus artışına bağlı olarak enerjiye olan ihtiyaç artmaktadır. İhtiyaç duyulan enerjinin büyük bir kısmının fosil yakıtlardan sağlanması, enerji talebini karşılamada yetersiz kalmakta ve çevre kirliliğini arttırmaktadır. Bu nedenle ülkeler düşük karbonlu enerji olan nükleer ve yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak için arayış içindedirler. Düşük karbonlu enerjiye geçiş, çevresel baskıyı azaltırken enerji arzını artırmaktadır. Enerji ve çevre alanında temiz teknolojilerin geliştirilmesi Ar-Ge faaliyetleri ve inovasyonla gerçekleştirilebilmektedir. Bu çalışmada 1993-2019 dönemi için Türkiye’de çevresel inovasyon ve ar-ge harcamalarının düşük karbonlu enerji (nükleer ve yenilenebilir enerji) tüketimi üzerindeki etkisi Fourier ADL eşbütünleşme ve Fourier Toda-Yamamoto Nedensellik testleri ile araştırılmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre incelenen değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmamaktadır. Öte yandan çevresel inovasyondan düşük karbonlu enerji tüketimine ve Ar-Ge harcamalarından düşük karbonlu enerji tüketimine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmaktadır. Kamu Ar-Ge harcamaları ve çevresel inovasyondan düşük karbonlu enerjiye yönelik nedensellik ilişkisinin bulunması, Ar-Ge harcamaları ve çevresel inovasyonun çok yönlü potansiyel etkilerini destekler nitelikte olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye'de düşük karbonlu enerjiye geçişin sağlanabilmesi için kümülatif bir süreç olan çevresel inovasyona ve buna yardımcı olacak Ar-Ge harcamalarına önem verilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda Ar-Ge faaliyetleri ve çevresel inovasyonu teşvik edecek vergi indirimleri, vergi muafiyetleri ve sübvansiyonlar gibi vergi ve harcama politikalarıyla desteklenen kamu politikalarının uygulanması etkili olabilir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3499932renewable energyinnovationr&d expendituresfourier toda-yamamotoyenilenebilir enerjii̇navasyonar-ge harcamalarıfourier toda-yamamoto
spellingShingle Mehmet Aydın
Tunahan Değirmenci
Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
renewable energy
innovation
r&d expenditures
fourier toda-yamamoto
yenilenebilir enerji
i̇navasyon
ar-ge harcamaları
fourier toda-yamamoto
title Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
title_full Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
title_fullStr Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
title_full_unstemmed Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
title_short Türkiye’de Çevresel İnovasyon ve Ar-Ge Harcamalarının Düşük Karbonlu Enerji Tüketimine Etkisi
title_sort turkiye de cevresel inovasyon ve ar ge harcamalarinin dusuk karbonlu enerji tuketimine etkisi
topic renewable energy
innovation
r&d expenditures
fourier toda-yamamoto
yenilenebilir enerji
i̇navasyon
ar-ge harcamaları
fourier toda-yamamoto
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3499932
work_keys_str_mv AT mehmetaydın turkiyedecevreselinovasyonveargeharcamalarınındusukkarbonluenerjituketimineetkisi
AT tunahandegirmenci turkiyedecevreselinovasyonveargeharcamalarınındusukkarbonluenerjituketimineetkisi