ارائۀ معنایی جدید از معاد جسمانی در فلسفۀ اسلامی با الهام از کارکردگرایی در فلسفۀ ذهن
در فلسفۀ اسلامی اشیاءِ محسوس مدَرک بالعرض به شمار میآیند و مدَرک بالذات صورتی است که در حس مشترک پدید میآید. گرچه فلاسفۀ اسلامی در مورد نحوۀ پدید آمدن صورت در حس مشترک اختلاف نظر دارند، اما بر این مطلب متفقاند که پدید آمدن صورت در حس مشترک معادل ادراک حسی است. ایشان تمثّل حسی موجودات غیبی را بر ا...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Imam Sadiq University
2025-03-01
|
| Series: | پژوهشنامه فلسفه دین |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://prrj.isu.ac.ir/article_77637_5e7f7f075c0ed3ab0b2069b6c20b910e.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | در فلسفۀ اسلامی اشیاءِ محسوس مدَرک بالعرض به شمار میآیند و مدَرک بالذات صورتی است که در حس مشترک پدید میآید. گرچه فلاسفۀ اسلامی در مورد نحوۀ پدید آمدن صورت در حس مشترک اختلاف نظر دارند، اما بر این مطلب متفقاند که پدید آمدن صورت در حس مشترک معادل ادراک حسی است. ایشان تمثّل حسی موجودات غیبی را بر این اساس تبیین میکنند، بدین نحو که در فرایندی معکوس نسبت به فرایند مشاهدۀ مستقیم اشیاء مادی، تصویری از جانب غیب (و نه از طرف حواس پنجگانۀ مادی) در حس مشترک نقش میبندد و بدین ترتیب موجود غیبی به نحو حسی متمثل و ادراک میشود. از طرف دیگر، بر اساس نظریۀ کارکردگرایی در فلسفۀ ذهن، ادراک حسی هر چیزی است که کارکرد ادراک حسی را ایفا کند. از آنجا که تجربۀ حسی بدون وساطت جسم عیناً همان است که به واسطۀ جسم رخ میدهد، عامل محرّک برای ادراک حسی میتواند امری غیرجسمانی باشد. بنابراین انسان میتواند بدون نیاز به بدن مادی (فیزیکی و جسمانی)، از حیث معرفتشناختی ادراکی حسی و جسمانی داشته باشد. لذا میتوان انسان را حتی در نشئهای غیرمادی دارای ادراک حسی دانست، و به همین جهت معاد جسمانی خواهد بود، زیرا جسمانی بودن معاد به این است که انسان در روز قیامت درک و تجربهای جسمانی از بدن خود و لذات/آلام جسمانی داشته باشد، نه این که لزوماً تحقق جسمانی بیابد و واجد بدن فیزیکی باشد. |
|---|---|
| ISSN: | 2228-6578 2228-6586 |