اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری

سابقه و هدف: تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تهدید می‌کند. پاسخ‌ گیاهان C3 و C4 به تنش شوری و تخفیف احتمالی اثرات این تنش با کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون در این گیاهان ممکن است متفاوت باشد. از این رو این پژوهش با هدف مقایسه پاسخ‌ گندم به عنوان یک گیاهC3 و سورگوم به عنوان ی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: محبوبه زراوشان, احمد عبدل زاده, حمیدرضا صادقی پور, پویان مهربان جوبنی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2022-03-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5968_4946e92faf688e469106cbd0d777e3b6.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586560657162240
author محبوبه زراوشان
احمد عبدل زاده
حمیدرضا صادقی پور
پویان مهربان جوبنی
author_facet محبوبه زراوشان
احمد عبدل زاده
حمیدرضا صادقی پور
پویان مهربان جوبنی
author_sort محبوبه زراوشان
collection DOAJ
description سابقه و هدف: تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تهدید می‌کند. پاسخ‌ گیاهان C3 و C4 به تنش شوری و تخفیف احتمالی اثرات این تنش با کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون در این گیاهان ممکن است متفاوت باشد. از این رو این پژوهش با هدف مقایسه پاسخ‌ گندم به عنوان یک گیاهC3 و سورگوم به عنوان یک گیاه C4، به تاثیر کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون بر تخفیف تنش‌ شوری انجام شد. مواد و روشها: دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در گلدان در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1398 انجام شد. فاکتور شوری شامل تیمارهای شوری شاهد (صفر میلی‌مولار) و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و تیمارهای سیلیکون شامل سیلیکون صفر، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون بود. هر دو شکل سیلیکون به صورت برگ‌پاشی مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که شوری در هر دو گیاه گندم و سورگوم موجب کاهش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان شد. کاربرد سیلیکون در گندم و کاربرد نانوسیلیکون در سورگوم موجب افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان تحت شوری شد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون اثر معنی‌داری در میزان هدایت روزنه‌ای و تعرق گیاهان گندم و سورگوم تحت شوری نداشت. در گیاهان گندم، محلول‌پاشی سیلیکون سبب افزایش معنی‌دار میزان فتوسنتز تحت شوری شد، ولی نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. برعکس در سورگوم، کاربرد سیلیکون اثر معنی‌داری در میزان فتوسنتز گیاهان تحت شوری نداشت، ولی نانوسیلیکون سبب افزایش فتوسنتز این گیاهان شد. در گیاه سورگوم در شرایط شوری استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکیون میزان پراکسیدهیدروژن را به ترتیب به میزان 21 و 30 % و میزان پراکسیداسیون لیپید را به ترتیب در حدود 13 و 23 % کاهش دادند. هرچند کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکیون اثر معنی‌داری در میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان گندم تحت شوری نداشت. کاربرد سیلیکون در گیاه گندم موجب افزایش 58 % وزن تر کل و 68 % خشک کل گیاهان تحت شوری شد، هرچند کاربرد نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکون موجب افزایش وزن تر و خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری شد، ولی اثر افزایشی نانوسیلیکون بیشتر بود، به طوری که وزن خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری در تیمار نانوسیلیکون 75 % بیشتر از گیاهان فاقد این تیمار بود. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که استفاده از سیلیکون در گیاهان گندم تحت شوری موجب بهبود فتوسنتز شده و از این طریق اثرات شوری در رشد را تا حدودی کاهش داد، ولی نانوسیلیکون در این گیاه چنین اثری نداشت. برعکس در گیاهان سورگوم تحت شوری، استفاده از نانوسیلیکون با کاهش میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید، تنش اکسیداتیو ناشی از شوری را کم و میزان فتوسنتز گیاه را زیاد کرد که موجب رشد بیشتر گیاهان تحت تنش شوری شد. چنین مواردی با کاربرد سیلیکون مشاهده نشد.
format Article
id doaj-art-28fc5607fccb48ea9c53685f64cdc3e9
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2022-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-28fc5607fccb48ea9c53685f64cdc3e92025-01-25T07:00:07ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782022-03-0129117319010.22069/jopp.2022.18995.28025968اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوریمحبوبه زراوشان0احمد عبدل زاده1حمیدرضا صادقی پور2پویان مهربان جوبنی3دانشجوی دکتری گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایراننویسنده مسئول، استاد گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایراندانشیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایراناستادیار گروه علوم پایه، دانشکده علوم دامی و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.سابقه و هدف: تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد گیاهان زراعی را تهدید می‌کند. پاسخ‌ گیاهان C3 و C4 به تنش شوری و تخفیف احتمالی اثرات این تنش با کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون در این گیاهان ممکن است متفاوت باشد. از این رو این پژوهش با هدف مقایسه پاسخ‌ گندم به عنوان یک گیاهC3 و سورگوم به عنوان یک گیاه C4، به تاثیر کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون بر تخفیف تنش‌ شوری انجام شد. مواد و روشها: دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت فاکتوریل در گلدان در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1398 انجام شد. فاکتور شوری شامل تیمارهای شوری شاهد (صفر میلی‌مولار) و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و تیمارهای سیلیکون شامل سیلیکون صفر، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون بود. هر دو شکل سیلیکون به صورت برگ‌پاشی مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که شوری در هر دو گیاه گندم و سورگوم موجب کاهش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان شد. کاربرد سیلیکون در گندم و کاربرد نانوسیلیکون در سورگوم موجب افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک گیاهان تحت شوری شد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون اثر معنی‌داری در میزان هدایت روزنه‌ای و تعرق گیاهان گندم و سورگوم تحت شوری نداشت. در گیاهان گندم، محلول‌پاشی سیلیکون سبب افزایش معنی‌دار میزان فتوسنتز تحت شوری شد، ولی نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. برعکس در سورگوم، کاربرد سیلیکون اثر معنی‌داری در میزان فتوسنتز گیاهان تحت شوری نداشت، ولی نانوسیلیکون سبب افزایش فتوسنتز این گیاهان شد. در گیاه سورگوم در شرایط شوری استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکیون میزان پراکسیدهیدروژن را به ترتیب به میزان 21 و 30 % و میزان پراکسیداسیون لیپید را به ترتیب در حدود 13 و 23 % کاهش دادند. هرچند کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکیون اثر معنی‌داری در میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان گندم تحت شوری نداشت. کاربرد سیلیکون در گیاه گندم موجب افزایش 58 % وزن تر کل و 68 % خشک کل گیاهان تحت شوری شد، هرچند کاربرد نانوسیلیکون اثر معنی‌داری نداشت. استفاده از سیلیکون و نانوسیلیکون موجب افزایش وزن تر و خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری شد، ولی اثر افزایشی نانوسیلیکون بیشتر بود، به طوری که وزن خشک کل گیاهان سورگوم تحت شوری در تیمار نانوسیلیکون 75 % بیشتر از گیاهان فاقد این تیمار بود. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که استفاده از سیلیکون در گیاهان گندم تحت شوری موجب بهبود فتوسنتز شده و از این طریق اثرات شوری در رشد را تا حدودی کاهش داد، ولی نانوسیلیکون در این گیاه چنین اثری نداشت. برعکس در گیاهان سورگوم تحت شوری، استفاده از نانوسیلیکون با کاهش میزان پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید، تنش اکسیداتیو ناشی از شوری را کم و میزان فتوسنتز گیاه را زیاد کرد که موجب رشد بیشتر گیاهان تحت تنش شوری شد. چنین مواردی با کاربرد سیلیکون مشاهده نشد.https://jopp.gau.ac.ir/article_5968_4946e92faf688e469106cbd0d777e3b6.pdfسیلیکوننانوسیلیکونشوریصفات فتوسنتزیتنش اکسیداتیو
spellingShingle محبوبه زراوشان
احمد عبدل زاده
حمیدرضا صادقی پور
پویان مهربان جوبنی
اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
سیلیکون
نانوسیلیکون
شوری
صفات فتوسنتزی
تنش اکسیداتیو
title اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
title_full اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
title_fullStr اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
title_full_unstemmed اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
title_short اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم (C3) و سورگوم (C4) تحت تنش شوری
title_sort اثر کاربرد سیلیکون و نانوسیلکون بر برخی صفات گندم c3 و سورگوم c4 تحت تنش شوری
topic سیلیکون
نانوسیلیکون
شوری
صفات فتوسنتزی
تنش اکسیداتیو
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5968_4946e92faf688e469106cbd0d777e3b6.pdf
work_keys_str_mv AT mḥbwbhzrạwsẖạn ạtẖrḵạrbrdsylyḵwnwnạnwsylḵwnbrbrkẖyṣfạtgndmc3wswrgwmc4tḥttnsẖsẖwry
AT ạḥmdʿbdlzạdh ạtẖrḵạrbrdsylyḵwnwnạnwsylḵwnbrbrkẖyṣfạtgndmc3wswrgwmc4tḥttnsẖsẖwry
AT ḥmydrḍạṣạdqypwr ạtẖrḵạrbrdsylyḵwnwnạnwsylḵwnbrbrkẖyṣfạtgndmc3wswrgwmc4tḥttnsẖsẖwry
AT pwyạnmhrbạnjwbny ạtẖrḵạrbrdsylyḵwnwnạnwsylḵwnbrbrkẖyṣfạtgndmc3wswrgwmc4tḥttnsẖsẖwry