کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه)
در سه داستان از شاهنامۀ فردوسی از سرزمینی در نواحی شمال شرقی ایران در حدود ماوراءالنهر یاد شده، که نام آن در دست‌نویسهای موجود به صورتهای گوناگونی ضبط شده است و مصححان شاهنامه و پژوهندگان جغرافیای آن در انتخاب از بین این صورت‌ها با یکدیگر اتفاق نظر ندارند. از بین رفتن صورت اصلی نام این سرزمین و ثبت...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
2023-09-01
|
| Series: | زبان و ادب فارسی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16837_f48ae4754020a0e98a86be47662f04c0.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832571914799808512 |
|---|---|
| author | محمدحسن جلالیان |
| author_facet | محمدحسن جلالیان |
| author_sort | محمدحسن جلالیان |
| collection | DOAJ |
| description | در سه داستان از شاهنامۀ فردوسی از سرزمینی در نواحی شمال شرقی ایران در حدود ماوراءالنهر یاد شده، که نام آن در دست‌نویسهای موجود به صورتهای گوناگونی ضبط شده است و مصححان شاهنامه و پژوهندگان جغرافیای آن در انتخاب از بین این صورت‌ها با یکدیگر اتفاق نظر ندارند. از بین رفتن صورت اصلی نام این سرزمین و ثبت مغشوش و نادقیق آن در متون پهلوی و وجود صورتهای متشابه آن در سرزمینهای شرقی و شمال شرقی ایران در منابع تاریخی و جغرافیایی پس از اسلام و نیز برداشت‌های نادرست و متناقض از گسترۀ جغرافیایی این ناحیه، علّت‌های اصلی گزینش‌های متفاوت مصحّحان شاهنامه گردیده‌اند. برخی از صورتهای منتخب یا پیشنهادی برای نام این سرزمین کورشان، کوشان، کروشان، کهستان، کورستان و کوی‌ساران‌اند. در این نوشتار با دقّت در جزئیّات داستان‌هایی که نام این سرزمین در آنها به کار رفته و نیز بهره‌گیری از آثار ایرانی باستان و متون فارسی میانه، خوانشی متفاوت از قرائت‌هایی که پیشتر مطرح شده‌اند و از پشتوانۀ برخی از دستنویس‌ها نیز برخوردار است، به شکل گَوِستان ارائه خواهد شد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-27d4c098ac8c4fa08e0c9b94f57492c0 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2251-7979 2676-6779 |
| language | Avestan |
| publishDate | 2023-09-01 |
| publisher | University of Tabriz |
| record_format | Article |
| series | زبان و ادب فارسی |
| spelling | doaj-art-27d4c098ac8c4fa08e0c9b94f57492c02025-02-02T12:12:06ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792023-09-01762478910610.22034/perlit.2023.56319.347816837کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه)محمدحسن جلالیان0گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تبریز. تبریز. ایراندر سه داستان از شاهنامۀ فردوسی از سرزمینی در نواحی شمال شرقی ایران در حدود ماوراءالنهر یاد شده، که نام آن در دست‌نویسهای موجود به صورتهای گوناگونی ضبط شده است و مصححان شاهنامه و پژوهندگان جغرافیای آن در انتخاب از بین این صورت‌ها با یکدیگر اتفاق نظر ندارند. از بین رفتن صورت اصلی نام این سرزمین و ثبت مغشوش و نادقیق آن در متون پهلوی و وجود صورتهای متشابه آن در سرزمینهای شرقی و شمال شرقی ایران در منابع تاریخی و جغرافیایی پس از اسلام و نیز برداشت‌های نادرست و متناقض از گسترۀ جغرافیایی این ناحیه، علّت‌های اصلی گزینش‌های متفاوت مصحّحان شاهنامه گردیده‌اند. برخی از صورتهای منتخب یا پیشنهادی برای نام این سرزمین کورشان، کوشان، کروشان، کهستان، کورستان و کوی‌ساران‌اند. در این نوشتار با دقّت در جزئیّات داستان‌هایی که نام این سرزمین در آنها به کار رفته و نیز بهره‌گیری از آثار ایرانی باستان و متون فارسی میانه، خوانشی متفاوت از قرائت‌هایی که پیشتر مطرح شده‌اند و از پشتوانۀ برخی از دستنویس‌ها نیز برخوردار است، به شکل گَوِستان ارائه خواهد شد.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16837_f48ae4754020a0e98a86be47662f04c0.pdfشاهنامهجغرافیای تاریخیماوراءالنّهرسغدگَوِستان |
| spellingShingle | محمدحسن جلالیان کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) زبان و ادب فارسی شاهنامه جغرافیای تاریخی ماوراءالنّهر سغد گَوِستان |
| title | کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) |
| title_full | کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) |
| title_fullStr | کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) |
| title_full_unstemmed | کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) |
| title_short | کَوَرستان یا گَوِستان (پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه) |
| title_sort | کَوَرستان یا گَوِستان پژوهشی در خصوص نام ماوراءالنّهر در شاهنامه |
| topic | شاهنامه جغرافیای تاریخی ماوراءالنّهر سغد گَوِستان |
| url | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_16837_f48ae4754020a0e98a86be47662f04c0.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdḥsnjlạlyạn ḵawarstạnyạgawistạnpzẖwhsẖydrkẖṣwṣnạmmạwrạʾạlñhrdrsẖạhnạmh |