O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską
W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Komple...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Polish Academy of Arts and Sciences
2016-11-01
|
| Series: | Studia Historiae Scientiarum |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ojs.ejournals.eu/SHS/article/view/6769 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832575498210770944 |
|---|---|
| author | Roman Sznajder |
| author_facet | Roman Sznajder |
| author_sort | Roman Sznajder |
| collection | DOAJ |
| description |
W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakoń- czone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007).
Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga.
Ostatni król Polski Stanisław August poniatowski gościł Eulera w Warszawie przez dziesięć dni. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 30. XVIII wieku. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera.
Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-1a1a490665744878a56d7629a7b6e0ee |
| institution | Kabale University |
| issn | 2451-3202 2543-702X |
| language | English |
| publishDate | 2016-11-01 |
| publisher | Polish Academy of Arts and Sciences |
| record_format | Article |
| series | Studia Historiae Scientiarum |
| spelling | doaj-art-1a1a490665744878a56d7629a7b6e0ee2025-01-31T23:46:15ZengPolish Academy of Arts and SciencesStudia Historiae Scientiarum2451-32022543-702X2016-11-0115O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z PolskąRoman Sznajder0Bowie State University W tej pracy skupiamy się na kontaktach badawczych Leonharda Eulera z polskimi naukowcami jego epoki, głównie z Gdańska (wtedy Gedanum, Danzig). L. Euler był najbardziej płodnym matematykiem wszystkich czasów, najwybitniejszym matematykiem osiemnastego wieku i jednym z najlepszych w historii. Kompletne wydanie jego rękopisów nie zostało dotąd zakoń- czone (Kleinert 2015; Kleinert, Mattmüller 2007). Kontakty Eulera z francuskimi, niemieckimi, rosyjskimi i szwajcarskimi naukowcami są powszechnie znane, a stosunki z Polską, wtedy jednym z największych krajów europejskich, są nadal zapomniane. Euler odwiedził Polskę tylko raz, w czerwcu 1766 roku, w drodze powrotnej z Berlina do Petersburga. Ostatni król Polski Stanisław August poniatowski gościł Eulera w Warszawie przez dziesięć dni. Wielu polskich naukowców przedstawiono Eulerowi, nie tylko z kręgów matematycznych, ale również astronomów i geografów. Korespondencja Eulera z gdańskimi naukowcami i urzędnikami, w tym Carlem L. Ehlerem, Heinrichem Kühnem i Natanaelem M. von Wolfem zaczęła się już w połowie lat 30. XVIII wieku. Wyróżniamy relacje L. Eulera z H. Kühnem, profesorem matematyki w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku i prawdopodobnie najlepszym polskim matematykiem tamtej epoki. To od H. Kühna Euler dowiedział się o problemie mostów królewieckich. Dlatego można argumentować, że początek teorii grafów i topologii płaszczyzny wywodzi się z Gdańska. Ponadto, H. Kühn był pierwszym matematykiem, który zaproponował interpretację geometryczną liczb zespolonych, bardzo cenioną przez Eulera. Ustalenia zawarte w niniejszym artykule są albo nieznane lub mało znane ogólnej społeczności matematyków. https://ojs.ejournals.eu/SHS/article/view/6769Jowin Bystrzyckiliczby zespoloneGdańskie Gimnazjum AkademickieCarl Gottlieb EhlerLeonhard Eulerproblem mostów królewieckich |
| spellingShingle | Roman Sznajder O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską Studia Historiae Scientiarum Jowin Bystrzycki liczby zespolone Gdańskie Gimnazjum Akademickie Carl Gottlieb Ehler Leonhard Euler problem mostów królewieckich |
| title | O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską |
| title_full | O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską |
| title_fullStr | O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską |
| title_full_unstemmed | O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską |
| title_short | O znanych i mniej znanych relacjach Leonharda Eulera z Polską |
| title_sort | o znanych i mniej znanych relacjach leonharda eulera z polska |
| topic | Jowin Bystrzycki liczby zespolone Gdańskie Gimnazjum Akademickie Carl Gottlieb Ehler Leonhard Euler problem mostów królewieckich |
| url | https://ojs.ejournals.eu/SHS/article/view/6769 |
| work_keys_str_mv | AT romansznajder oznanychimniejznanychrelacjachleonhardaeulerazpolska |