اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم

سابقه و هدف: دمای پایین تأثیر زیادی بر بقا و توزیع جغرافیایی گیاهان دارد و به عنوان یک عامل محیطی مهم، بهره‌وری گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عروسک پشت‌پرده (Physalis peruviana L.) از خانواده سولاناسه و از گیاهان گرمسیری و نیمه گرمسیری می‌باشد که تحت تاثیر دماهای پایین در ابتدا و انتهای فصل رشد ق...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: ولی ربیعی, آرزو اکبری, طاهر برزگر
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2024-10-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_7045_da07994e66cf377d89e838b56bb72a98.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586553568788480
author ولی ربیعی
آرزو اکبری
طاهر برزگر
author_facet ولی ربیعی
آرزو اکبری
طاهر برزگر
author_sort ولی ربیعی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: دمای پایین تأثیر زیادی بر بقا و توزیع جغرافیایی گیاهان دارد و به عنوان یک عامل محیطی مهم، بهره‌وری گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عروسک پشت‌پرده (Physalis peruviana L.) از خانواده سولاناسه و از گیاهان گرمسیری و نیمه گرمسیری می‌باشد که تحت تاثیر دماهای پایین در ابتدا و انتهای فصل رشد قرار می‌گیرد. این میوه‌ها به دلیل داشتن ترکیبات تغذیه‌ای و زیست فعال (آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌های A، B، C، E و K1، آلکالوئیدها، فلاونوئیدها و کاروتنوئیدها) برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند، بنابراین برای کشت در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است. اسیدهای آمینه (ال-فنیل آلانین و سیستئین) و سلنیوم نقش مهمی در مقاومت گیاه به دمای پایین دارد. با این حال، نقش فنیل‌آلانین (Phe)، سیستئین (Cys) و سلنیوم (Se) در تنظیم تحمل به سرما و بهبود کیفیت میوه عروسک پشت‌پرده هنوز ناشناخته است. در این مطالعه اثر فنیل‌آلانین، سیستئین و سلنیوم بر کیفیت و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت تنش دمای پایین مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل اسیدهای آمینه فنیل‌آلانین در سطوح (75/0 و 5/2 میلی‌مولار)، سیستئین (5/0 و 1 و میلی‌مولار)، سلنیوم (5/0 و 75/0 میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم) و شاهد محلول‌پاشی با آب مقطر در مزرعه بود. بذرها در گلخانه با شرایط دمایی 2±25 درجه ‌سانتی‌گراد در روز و 2±20 درجه ‌سانتی‌گراد در شب کشت گردید. تیمار اسیدهای آمینه و سلنیوم در مرحله 5-4 برگ حقیقی انجام شد و سپس به‌منظور اعمال تنش دمای پایین نشاها به مدت 48 ساعت در دمای 1±4 درجه سانتی‌گراد در سردخانه قرار گرفتند و گیاهان شاهد همراه با اعمال تنش سرما و فاقد تنش سرمایی بودند. سپس نشاها به مزرعه منتقل شدند. گیاهان سه بار در مرحله رویشی، شروع گلدهی و میوه‌دهی با اسیدهای آمینه و سلنیوم تیمار شدند. پس از مواجه شدن گیاهان با سرمای پاییزه در مزرعه، میوه‌ها در مرحله تغییر رنگ کاسبرگ و تغییر رنگ میوه از سبز به نارنجی برداشت شدند و صفات ارتفاع بوته، عملکرد میوه و صفات کیفی میوه شامل محتوای کارتنوئید، شاخص پایداری غشاء، اسید قابل تیتراسیون، ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ارزیابی شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش دمای پایین، مقدار عملکرد میوه، محتوای کاروتنوئید و شاخص پایداری غشاء را کاهش داد و میزان اسید قابل تیتراسیون، محتوای فلانوئید و فنل کل میوه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز، فنیل‌آلانین آمونیالیاز و سوپراکسید دیسموتاز را افزایش داد. تیمار گیاهان با اسید‌های آمینه فنیل‌آلانین، سیستئین و سلنیوم تحت تنش دمای پایین باعث افزایش معنی‌دار عملکرد میوه، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، محتوای کاروتنوئید، شاخص پایداری غشاء، اسید قابل تیتراسیون، محتوای فلانوئید و فنل کل میوه شد. بیشترین میزان شاخص پایداری غشاء (46/38 و 01/36) در میوه‌های حاصل از گیاهان تیمار شده با هر دو غلظت 25/0 و 5/0 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم مشاهده گردید. بیشترین مقدار فنل (08/8 و 83/7 میلی‌گرم بر گرم وزن‌تر) در میوه گیاهان تحت تنش دمای پایین تیمار شده با فنیل‌آلانین 75/0 میلی‌مولار و سیستئین 25/0 میلی‌مولار مشاهده شد. بیشترین میزان ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تیمار شده با فنیل‌آلانین 75/0و 5/1 میلی‌مولار (8/60 درصد)، سیتئین 25/0 میلی‌مولار (26/60 درصد) و سلنیوم 5/0 میلی‌گرم در لیتر تحت شرایط تنش دمای پایین و کمترین میزان (5/50 درصد) آن در گیاهان شاهد فاقد تنش سرما بدست آمد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تیمار اسیدهای آمینه بخصوص سطوح 75/0 و 5/2 میلی‌مولار فنیل آلانین و 5/0 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم بر گیاه عروسک پشت پرده در مرحله نشاء و رشد در مزرعه، باعث افزایش معنی‌دار عملکرد میوه گردید، همچنین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فنلی، شاخص پایداری غشاء میوه‌های مواجه شده با سرمای پاییزه را افزایش داد و باعث بهبود کیفیت میوه شد.
format Article
id doaj-art-1490fd0774d7424d9fef6c3a69a5ed28
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2024-10-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-1490fd0774d7424d9fef6c3a69a5ed282025-01-25T07:03:11ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782024-10-01313436510.22069/jopp.2023.21517.30607045اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیومولی ربیعی0آرزو اکبری1طاهر برزگر2استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.نویسنده مسئول، دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.سابقه و هدف: دمای پایین تأثیر زیادی بر بقا و توزیع جغرافیایی گیاهان دارد و به عنوان یک عامل محیطی مهم، بهره‌وری گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عروسک پشت‌پرده (Physalis peruviana L.) از خانواده سولاناسه و از گیاهان گرمسیری و نیمه گرمسیری می‌باشد که تحت تاثیر دماهای پایین در ابتدا و انتهای فصل رشد قرار می‌گیرد. این میوه‌ها به دلیل داشتن ترکیبات تغذیه‌ای و زیست فعال (آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌های A، B، C، E و K1، آلکالوئیدها، فلاونوئیدها و کاروتنوئیدها) برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند، بنابراین برای کشت در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است. اسیدهای آمینه (ال-فنیل آلانین و سیستئین) و سلنیوم نقش مهمی در مقاومت گیاه به دمای پایین دارد. با این حال، نقش فنیل‌آلانین (Phe)، سیستئین (Cys) و سلنیوم (Se) در تنظیم تحمل به سرما و بهبود کیفیت میوه عروسک پشت‌پرده هنوز ناشناخته است. در این مطالعه اثر فنیل‌آلانین، سیستئین و سلنیوم بر کیفیت و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت تنش دمای پایین مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل اسیدهای آمینه فنیل‌آلانین در سطوح (75/0 و 5/2 میلی‌مولار)، سیستئین (5/0 و 1 و میلی‌مولار)، سلنیوم (5/0 و 75/0 میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم) و شاهد محلول‌پاشی با آب مقطر در مزرعه بود. بذرها در گلخانه با شرایط دمایی 2±25 درجه ‌سانتی‌گراد در روز و 2±20 درجه ‌سانتی‌گراد در شب کشت گردید. تیمار اسیدهای آمینه و سلنیوم در مرحله 5-4 برگ حقیقی انجام شد و سپس به‌منظور اعمال تنش دمای پایین نشاها به مدت 48 ساعت در دمای 1±4 درجه سانتی‌گراد در سردخانه قرار گرفتند و گیاهان شاهد همراه با اعمال تنش سرما و فاقد تنش سرمایی بودند. سپس نشاها به مزرعه منتقل شدند. گیاهان سه بار در مرحله رویشی، شروع گلدهی و میوه‌دهی با اسیدهای آمینه و سلنیوم تیمار شدند. پس از مواجه شدن گیاهان با سرمای پاییزه در مزرعه، میوه‌ها در مرحله تغییر رنگ کاسبرگ و تغییر رنگ میوه از سبز به نارنجی برداشت شدند و صفات ارتفاع بوته، عملکرد میوه و صفات کیفی میوه شامل محتوای کارتنوئید، شاخص پایداری غشاء، اسید قابل تیتراسیون، ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ارزیابی شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش دمای پایین، مقدار عملکرد میوه، محتوای کاروتنوئید و شاخص پایداری غشاء را کاهش داد و میزان اسید قابل تیتراسیون، محتوای فلانوئید و فنل کل میوه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز، فنیل‌آلانین آمونیالیاز و سوپراکسید دیسموتاز را افزایش داد. تیمار گیاهان با اسید‌های آمینه فنیل‌آلانین، سیستئین و سلنیوم تحت تنش دمای پایین باعث افزایش معنی‌دار عملکرد میوه، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، محتوای کاروتنوئید، شاخص پایداری غشاء، اسید قابل تیتراسیون، محتوای فلانوئید و فنل کل میوه شد. بیشترین میزان شاخص پایداری غشاء (46/38 و 01/36) در میوه‌های حاصل از گیاهان تیمار شده با هر دو غلظت 25/0 و 5/0 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم مشاهده گردید. بیشترین مقدار فنل (08/8 و 83/7 میلی‌گرم بر گرم وزن‌تر) در میوه گیاهان تحت تنش دمای پایین تیمار شده با فنیل‌آلانین 75/0 میلی‌مولار و سیستئین 25/0 میلی‌مولار مشاهده شد. بیشترین میزان ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در گیاهان تیمار شده با فنیل‌آلانین 75/0و 5/1 میلی‌مولار (8/60 درصد)، سیتئین 25/0 میلی‌مولار (26/60 درصد) و سلنیوم 5/0 میلی‌گرم در لیتر تحت شرایط تنش دمای پایین و کمترین میزان (5/50 درصد) آن در گیاهان شاهد فاقد تنش سرما بدست آمد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تیمار اسیدهای آمینه بخصوص سطوح 75/0 و 5/2 میلی‌مولار فنیل آلانین و 5/0 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم بر گیاه عروسک پشت پرده در مرحله نشاء و رشد در مزرعه، باعث افزایش معنی‌دار عملکرد میوه گردید، همچنین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فنلی، شاخص پایداری غشاء میوه‌های مواجه شده با سرمای پاییزه را افزایش داد و باعث بهبود کیفیت میوه شد.https://jopp.gau.ac.ir/article_7045_da07994e66cf377d89e838b56bb72a98.pdfآسیب سرمازدگیآنزیم‌های آنتی‌اکسیدانیشاخص پایداری غشاءفلاونوئید
spellingShingle ولی ربیعی
آرزو اکبری
طاهر برزگر
اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
آسیب سرمازدگی
آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی
شاخص پایداری غشاء
فلاونوئید
title اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
title_full اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
title_fullStr اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
title_full_unstemmed اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
title_short اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
title_sort اثر دمای پایین بر عملکرد، کیفیت و خواص آنتی‌اکسیدانی میوه عروسک پشت‌پرده تحت محلول‌پاشی برگی اسیدهای آمینه و سلنیوم
topic آسیب سرمازدگی
آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی
شاخص پایداری غشاء
فلاونوئید
url https://jopp.gau.ac.ir/article_7045_da07994e66cf377d89e838b56bb72a98.pdf
work_keys_str_mv AT wlyrbyʿy ạtẖrdmạypạyynbrʿmlḵrdḵyfytwkẖwạṣậntyạḵsydạnymywhʿrwsḵpsẖtprdhtḥtmḥlwlpạsẖybrgyạsydhạyậmynhwslnywm
AT ậrzwạḵbry ạtẖrdmạypạyynbrʿmlḵrdḵyfytwkẖwạṣậntyạḵsydạnymywhʿrwsḵpsẖtprdhtḥtmḥlwlpạsẖybrgyạsydhạyậmynhwslnywm
AT ṭạhrbrzgr ạtẖrdmạypạyynbrʿmlḵrdḵyfytwkẖwạṣậntyạḵsydạnymywhʿrwsḵpsẖtprdhtḥtmḥlwlpạsẖybrgyạsydhạyậmynhwslnywm