Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870)
Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve mali hayatında önemli yeri olan tuz, hem iç piyasada kullanılan hem de ihraç edilen bir madendi. 1862 yılında Tuz Nizamnamesi çıkarıldıktan sonra tuzun iç piyasadaki dolaşımı ve ihracatının denetlenmesi devlet eliyle yürütüldü. Nizamnamenin ardından uygulanan inhisar...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Hale Şıvgın
2023-06-01
|
| Series: | Gazi Akademik Bakış |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3212334 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832545145500729344 |
|---|---|
| author | Serap TAŞTEKİN |
| author_facet | Serap TAŞTEKİN |
| author_sort | Serap TAŞTEKİN |
| collection | DOAJ |
| description | Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve mali hayatında önemli yeri olan tuz, hem iç piyasada kullanılan hem de ihraç edilen bir madendi. 1862 yılında Tuz Nizamnamesi çıkarıldıktan sonra tuzun iç piyasadaki dolaşımı ve ihracatının denetlenmesi devlet eliyle yürütüldü. Nizamnamenin ardından uygulanan inhisar ve ithal yasağına uymak istemeyenler ise daha önce kullandıkları yollarla Osmanlı limanlarına tuz getirdiler. Bununla beraber iç piyasada yeterince bulunmasına rağmen çoğu zaman daha ucuz olduğu için yurtdışından kaçak tuz tercih edildi. Osmanlı Devleti ile diplomatik ve ticari yakın ilişkileri bulunan Sicilya da tuz taşınan yerlerdendi. Sicilyalı gemiciler Osmanlı limanlarına kaçak yollardan tuz taşımaya çalışırken, dönemin Floransa elçisi Rüstem Paşa tuz kaçakçılığın önüne geçilmesi için kendi yöntemlerini geliştirdi. Konsolosluklardan tuz kaçıran gemilerin bilgilerini rapor etmelerini isteyen Rüstem Paşa, elde ettiği istihbaratı Rüsûmat Emaneti’ne bildirdi. Rüstem Paşa, Sicilya’dan Osmanlı limanlarına gitmek üzere yola çıkan tüm kaçak tuz yüklü gemileri konsolosluklardan aldığı bilgilerle raporladı ve Babıâli Hükümeti’ni gümrüklerde önlem alınması yolunda uyardı.Osmanlı Devleti’nde tuz ticareti ve kaçakçılığıyla ilgili çalışmalar, zamansal olarak Düyun-ı Umumiye, bölgesel olarak da Kıbrıs ve Karadeniz üzerinde yoğunlaşmış, dünyaca ünlü tuzlalara sahip olan Sicilya’ya yer verilmemiştir. Bu sebeple İtalyan Milli Birliği kurulduktan sonra Floransa Sefiri olarak görev alan Rüstem Paşa’nın Sicilya’dan Osmanlı limanlarına doğru tuz taşıyan gemilere önlem alınması için Rüsûmat Emaneti ve Hariciye’ye bildirdiği tamamı Fransızca tahriratları önem arz etmektedir. Çalışmadaki belgeler, Tuz İnhisarı’nın uygulanmaya başladığı 1862 yılından sonraki kaçakçılık olaylarını içermektedir. Belgelerde Sicilya’dan kaçakçılık yapan gemilerin kalkış ve varış limanları, kapasiteleri, taşıdıkları tuz miktarı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Osmanlı Arşivi Hariciye İdare kataloğundaki Rüstem Paşa’nın tahriratlarından oluşturulan tablo, çalışmanın sonunda verilecektir.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-0c89c3e66c0241239eb3874a07ebc028 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1307-9778 1309-5137 |
| language | English |
| publishDate | 2023-06-01 |
| publisher | Hale Şıvgın |
| record_format | Article |
| series | Gazi Akademik Bakış |
| spelling | doaj-art-0c89c3e66c0241239eb3874a07ebc0282025-02-03T07:52:55ZengHale ŞıvgınGazi Akademik Bakış1307-97781309-51372023-06-011632151172Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870)Serap TAŞTEKİN0https://orcid.org/0000-0002-0854-8623SELÇUK ÜNİVERSİTESİOsmanlı Devleti’nin ekonomik ve mali hayatında önemli yeri olan tuz, hem iç piyasada kullanılan hem de ihraç edilen bir madendi. 1862 yılında Tuz Nizamnamesi çıkarıldıktan sonra tuzun iç piyasadaki dolaşımı ve ihracatının denetlenmesi devlet eliyle yürütüldü. Nizamnamenin ardından uygulanan inhisar ve ithal yasağına uymak istemeyenler ise daha önce kullandıkları yollarla Osmanlı limanlarına tuz getirdiler. Bununla beraber iç piyasada yeterince bulunmasına rağmen çoğu zaman daha ucuz olduğu için yurtdışından kaçak tuz tercih edildi. Osmanlı Devleti ile diplomatik ve ticari yakın ilişkileri bulunan Sicilya da tuz taşınan yerlerdendi. Sicilyalı gemiciler Osmanlı limanlarına kaçak yollardan tuz taşımaya çalışırken, dönemin Floransa elçisi Rüstem Paşa tuz kaçakçılığın önüne geçilmesi için kendi yöntemlerini geliştirdi. Konsolosluklardan tuz kaçıran gemilerin bilgilerini rapor etmelerini isteyen Rüstem Paşa, elde ettiği istihbaratı Rüsûmat Emaneti’ne bildirdi. Rüstem Paşa, Sicilya’dan Osmanlı limanlarına gitmek üzere yola çıkan tüm kaçak tuz yüklü gemileri konsolosluklardan aldığı bilgilerle raporladı ve Babıâli Hükümeti’ni gümrüklerde önlem alınması yolunda uyardı.Osmanlı Devleti’nde tuz ticareti ve kaçakçılığıyla ilgili çalışmalar, zamansal olarak Düyun-ı Umumiye, bölgesel olarak da Kıbrıs ve Karadeniz üzerinde yoğunlaşmış, dünyaca ünlü tuzlalara sahip olan Sicilya’ya yer verilmemiştir. Bu sebeple İtalyan Milli Birliği kurulduktan sonra Floransa Sefiri olarak görev alan Rüstem Paşa’nın Sicilya’dan Osmanlı limanlarına doğru tuz taşıyan gemilere önlem alınması için Rüsûmat Emaneti ve Hariciye’ye bildirdiği tamamı Fransızca tahriratları önem arz etmektedir. Çalışmadaki belgeler, Tuz İnhisarı’nın uygulanmaya başladığı 1862 yılından sonraki kaçakçılık olaylarını içermektedir. Belgelerde Sicilya’dan kaçakçılık yapan gemilerin kalkış ve varış limanları, kapasiteleri, taşıdıkları tuz miktarı hakkında bilgiler bulunmaktadır. Osmanlı Arşivi Hariciye İdare kataloğundaki Rüstem Paşa’nın tahriratlarından oluşturulan tablo, çalışmanın sonunda verilecektir. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3212334tuz kaçakçılığısicilyai̇talyarüstem paşatuz i̇nhisar |
| spellingShingle | Serap TAŞTEKİN Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) Gazi Akademik Bakış tuz kaçakçılığı sicilya i̇talya rüstem paşa tuz i̇nhisar |
| title | Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) |
| title_full | Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) |
| title_fullStr | Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) |
| title_full_unstemmed | Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) |
| title_short | Osmanlı Memleketine Sicilya’dan Tuz Kaçakçılığı ve Dönemsel Bir Analiz (1864-1870) |
| title_sort | osmanli memleketine sicilya dan tuz kacakciligi ve donemsel bir analiz 1864 1870 |
| topic | tuz kaçakçılığı sicilya i̇talya rüstem paşa tuz i̇nhisar |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3212334 |
| work_keys_str_mv | AT seraptastekin osmanlımemleketinesicilyadantuzkacakcılıgıvedonemselbiranaliz18641870 |