Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi
İnsanlar kar, yağmur suları ile hava ve doğa olaylarından korunmak üzere mekânların üzerlerini farklı yöntemlerle kapatmışlardır. Zamanla, mekân kurgusunun önemli bir unsuru olan örtü sistemleri geliştirilerek kimi zaman dar ve uzun dehlizlerin kimi zaman daha büyük yapıların üzerini kapatmak için ç...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Mardin Artuklu University
2023-10-01
|
| Series: | International Journal of Mardin Studies (IJMS) |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3425372 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570815125651456 |
|---|---|
| author | Hülya Irmak Evindar Yeşilbaş |
| author_facet | Hülya Irmak Evindar Yeşilbaş |
| author_sort | Hülya Irmak |
| collection | DOAJ |
| description | İnsanlar kar, yağmur suları ile hava ve doğa olaylarından korunmak üzere mekânların üzerlerini farklı yöntemlerle kapatmışlardır. Zamanla, mekân kurgusunun önemli bir unsuru olan örtü sistemleri geliştirilerek kimi zaman dar ve uzun dehlizlerin kimi zaman daha büyük yapıların üzerini kapatmak için çeşitli teknikler denenmiştir. Nihayetinde Roma İmparatorluğu’nun dünya mimarlık tarihine kazandırdığı tonoz ve kubbe gibi eğrisel hatlara sahip pratik çözümler üretilmiştir. Bu çözümler sonraki süreçte birçok devlet tarafından farklı şekil, boyut ve üslupla kullanılmıştır. Öyle ki bu örtü sistemleri, devlet ve uygarlıkların karakteristik mimari özellikleri haline gelmiştir. Mardin de yapılarının örtü sistemleri ile dikkat çeken bir kenttir. Özellikle kent mimarisine damgasını vuran Artuklu Dönemi ile başlayan örtü sistemlerindeki üslupsal özelliklerin kendinden sonra Akkoyunlular döneminde de sevilerek uygulandığı görülmektedir. Bu bakımdan incelenmeye değer görülen “Mardin İslami Dönem Dini Yapılarda Örtü Sistemi” konusu çalışılmıştır. Bu başlık altında 11.-15. yüzyıllar arasında inşa edilmiş olan cami, medrese, türbe ve zaviye türü yapıların büyük bir bölümü değerlendirilmiştir. Çalışmada her bir yapının örtü sistemi malzeme, teknik, form, boyut bakımından incelenmiştir. Çalışmamızda yapıların değerlendirme ve karşılaştırması yapılarak söz konusu yüzyılların üslup özellikleri ortaya konulmuştur. |
| format | Article |
| id | doaj-art-0b335ad9bb744e429b08ad00864f62d8 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2718-0824 |
| language | English |
| publishDate | 2023-10-01 |
| publisher | Mardin Artuklu University |
| record_format | Article |
| series | International Journal of Mardin Studies (IJMS) |
| spelling | doaj-art-0b335ad9bb744e429b08ad00864f62d82025-02-02T13:53:10ZengMardin Artuklu UniversityInternational Journal of Mardin Studies (IJMS)2718-08242023-10-0142224350Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü SistemiHülya Irmak0https://orcid.org/0009-0005-8373-3094Evindar Yeşilbaş1https://orcid.org/0000-0002-2420-5620MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ, LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ, KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR ANABİLİM DALI (DİSİPLİNLERARASI), KÜLTÜREL ÇALIŞMALAR (YL) (TEZLİ)MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİİnsanlar kar, yağmur suları ile hava ve doğa olaylarından korunmak üzere mekânların üzerlerini farklı yöntemlerle kapatmışlardır. Zamanla, mekân kurgusunun önemli bir unsuru olan örtü sistemleri geliştirilerek kimi zaman dar ve uzun dehlizlerin kimi zaman daha büyük yapıların üzerini kapatmak için çeşitli teknikler denenmiştir. Nihayetinde Roma İmparatorluğu’nun dünya mimarlık tarihine kazandırdığı tonoz ve kubbe gibi eğrisel hatlara sahip pratik çözümler üretilmiştir. Bu çözümler sonraki süreçte birçok devlet tarafından farklı şekil, boyut ve üslupla kullanılmıştır. Öyle ki bu örtü sistemleri, devlet ve uygarlıkların karakteristik mimari özellikleri haline gelmiştir. Mardin de yapılarının örtü sistemleri ile dikkat çeken bir kenttir. Özellikle kent mimarisine damgasını vuran Artuklu Dönemi ile başlayan örtü sistemlerindeki üslupsal özelliklerin kendinden sonra Akkoyunlular döneminde de sevilerek uygulandığı görülmektedir. Bu bakımdan incelenmeye değer görülen “Mardin İslami Dönem Dini Yapılarda Örtü Sistemi” konusu çalışılmıştır. Bu başlık altında 11.-15. yüzyıllar arasında inşa edilmiş olan cami, medrese, türbe ve zaviye türü yapıların büyük bir bölümü değerlendirilmiştir. Çalışmada her bir yapının örtü sistemi malzeme, teknik, form, boyut bakımından incelenmiştir. Çalışmamızda yapıların değerlendirme ve karşılaştırması yapılarak söz konusu yüzyılların üslup özellikleri ortaya konulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3425372mardinislamveilsegmented dome.mardini̇slamörtüdilimli kubbe |
| spellingShingle | Hülya Irmak Evindar Yeşilbaş Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi International Journal of Mardin Studies (IJMS) mardin islam veil segmented dome. mardin i̇slam örtü dilimli kubbe |
| title | Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi |
| title_full | Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi |
| title_fullStr | Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi |
| title_full_unstemmed | Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi |
| title_short | Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi |
| title_sort | mardin islami donem 11 15 yuzyil dini yapilarinda ortu sistemi |
| topic | mardin islam veil segmented dome. mardin i̇slam örtü dilimli kubbe |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3425372 |
| work_keys_str_mv | AT hulyairmak mardinislamidonem1115yuzyıldiniyapılarındaortusistemi AT evindaryesilbas mardinislamidonem1115yuzyıldiniyapılarındaortusistemi |