واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم

تغییر روند سامانه­های کلان‌مقیاس جوی همچون پرفشار جنب‌حاره‌ای، نقش بسزایی در تغییر اقلیم سطح زمین دارد. در این پژوهش برای نیل به این هدف، از داده­های ارتفاع ژئوپتانسیل جو تراز میانی (تراز 500 ه.پ) از پایگاه داده وابسته به مرکز اروپایی پیش­بینی میان‌مدت جو استفاده شده است. این داده­ها داری تفکیک مکان...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: زهرا حجازی زاده, بهلول علیجانی, حسین عساکره, مختار فتاحیان
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-04-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40239_39ec01348d31acc88548fb5418e4b9ec.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591350008119296
author زهرا حجازی زاده
بهلول علیجانی
حسین عساکره
مختار فتاحیان
author_facet زهرا حجازی زاده
بهلول علیجانی
حسین عساکره
مختار فتاحیان
author_sort زهرا حجازی زاده
collection DOAJ
description تغییر روند سامانه­های کلان‌مقیاس جوی همچون پرفشار جنب‌حاره‌ای، نقش بسزایی در تغییر اقلیم سطح زمین دارد. در این پژوهش برای نیل به این هدف، از داده­های ارتفاع ژئوپتانسیل جو تراز میانی (تراز 500 ه.پ) از پایگاه داده وابسته به مرکز اروپایی پیش­بینی میان‌مدت جو استفاده شده است. این داده­ها داری تفکیک مکانی 1*1 درجه قوسی و به صورت میانگین روزانه برداشت گردیده است. دوره آماری این پژوهش از سال 1980 تا 2019 میلادی ­برای کشور ایران بوده و شامل 155 یاخته است. جهت بررسی روند ارتفاع ژئوپتانسیل بر روی ایران از آزمون روند من-کندال استفاده گردید. ­نتایج پژوهش نشان داد که ­ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران در ماه­های ژوئن، جولای و آگوست دارای روند افزایشی (مثبت) در سطح معنی­داری 1.96 است. البته روند کاهشی ارتفاع ژئوپتانسیل در مناطق شرق و جنوب شرق ایران قابل تأمل است. همچنین در تمام ماه­های موردبررسی، ارتفاع جو ایران در مناطق مرکز، غرب و شمال غرب روند افزایشی داشته که عموماً این روند افزایشی متأثر سطح گستره پرفشار جنب حاره است. این تغییرات باعث ناهنجاری در الگوهای آب و هوایی مناطق می­گردد.
format Article
id doaj-art-09cc756bc79147d5a2463d7b05a65d7f
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2022-04-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-09cc756bc79147d5a2463d7b05a65d7f2025-01-22T13:02:29ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-04-0111120121610.22067/geoeh.2021.70712.106840239واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیمزهرا حجازی زاده0بهلول علیجانی1حسین عساکره2مختار فتاحیان3استاد اقلیم‌شناسی‌، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی‌، ‌تهران، ایراناستاد اقلیم‌شناسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی‌، ‌تهران، ایراناستاد اقلیم‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، ‌زنجان، ایراندکتری اقلیم‌شناسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی‌، تهران،‌ ایرانتغییر روند سامانه­های کلان‌مقیاس جوی همچون پرفشار جنب‌حاره‌ای، نقش بسزایی در تغییر اقلیم سطح زمین دارد. در این پژوهش برای نیل به این هدف، از داده­های ارتفاع ژئوپتانسیل جو تراز میانی (تراز 500 ه.پ) از پایگاه داده وابسته به مرکز اروپایی پیش­بینی میان‌مدت جو استفاده شده است. این داده­ها داری تفکیک مکانی 1*1 درجه قوسی و به صورت میانگین روزانه برداشت گردیده است. دوره آماری این پژوهش از سال 1980 تا 2019 میلادی ­برای کشور ایران بوده و شامل 155 یاخته است. جهت بررسی روند ارتفاع ژئوپتانسیل بر روی ایران از آزمون روند من-کندال استفاده گردید. ­نتایج پژوهش نشان داد که ­ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران در ماه­های ژوئن، جولای و آگوست دارای روند افزایشی (مثبت) در سطح معنی­داری 1.96 است. البته روند کاهشی ارتفاع ژئوپتانسیل در مناطق شرق و جنوب شرق ایران قابل تأمل است. همچنین در تمام ماه­های موردبررسی، ارتفاع جو ایران در مناطق مرکز، غرب و شمال غرب روند افزایشی داشته که عموماً این روند افزایشی متأثر سطح گستره پرفشار جنب حاره است. این تغییرات باعث ناهنجاری در الگوهای آب و هوایی مناطق می­گردد.https://geoeh.um.ac.ir/article_40239_39ec01348d31acc88548fb5418e4b9ec.pdfارتفاع ژئوپتانسیلتحلیل روندتغییر اقلیمایران
spellingShingle زهرا حجازی زاده
بهلول علیجانی
حسین عساکره
مختار فتاحیان
واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
جغرافیا و مخاطرات محیطی
ارتفاع ژئوپتانسیل
تحلیل روند
تغییر اقلیم
ایران
title واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
title_full واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
title_fullStr واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
title_full_unstemmed واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
title_short واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
title_sort واکاوی روند ارتفاع ژئوپتانسیل جو بر روی ایران تحت تأثیر تغییر اقلیم
topic ارتفاع ژئوپتانسیل
تحلیل روند
تغییر اقلیم
ایران
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40239_39ec01348d31acc88548fb5418e4b9ec.pdf
work_keys_str_mv AT zhrạḥjạzyzạdh wạḵạwyrwndạrtfạʿzẖỷwptạnsyljwbrrwyạyrạntḥttạtẖyrtgẖyyrạqlym
AT bhlwlʿlyjạny wạḵạwyrwndạrtfạʿzẖỷwptạnsyljwbrrwyạyrạntḥttạtẖyrtgẖyyrạqlym
AT ḥsynʿsạḵrh wạḵạwyrwndạrtfạʿzẖỷwptạnsyljwbrrwyạyrạntḥttạtẖyrtgẖyyrạqlym
AT mkẖtạrftạḥyạn wạḵạwyrwndạrtfạʿzẖỷwptạnsyljwbrrwyạyrạntḥttạtẖyrtgẖyyrạqlym