اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)

چکیدهسابقه و هدف: استفاده از باکتری‌ها به‌عنوان کود زیستی یکی از مسائل مهم در توسعه کشاورزی پایدار محسوب می‌شود که مهمترین نتیجه ‌آن کاهش آلودگی محیط زیست در اثر کاهش مصرف کودهای شیمیایی است. گیاه باقلا سال‌هاست به دو دلیل بسیار مهم، ارزش تغذیه‌ای دانه‌ها و ارزش اکولوژیک آن جهت تثبیت نیتروژن، در تنا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: فهیمه وحدت پور, حسین آرویی, خدایار همتی, بهنام کامکار, فاطمه شیخ
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2020-04-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4997_44a1df1bc657b910da8c63bd1919b85f.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586690113306624
author فهیمه وحدت پور
حسین آرویی
خدایار همتی
بهنام کامکار
فاطمه شیخ
author_facet فهیمه وحدت پور
حسین آرویی
خدایار همتی
بهنام کامکار
فاطمه شیخ
author_sort فهیمه وحدت پور
collection DOAJ
description چکیدهسابقه و هدف: استفاده از باکتری‌ها به‌عنوان کود زیستی یکی از مسائل مهم در توسعه کشاورزی پایدار محسوب می‌شود که مهمترین نتیجه ‌آن کاهش آلودگی محیط زیست در اثر کاهش مصرف کودهای شیمیایی است. گیاه باقلا سال‌هاست به دو دلیل بسیار مهم، ارزش تغذیه‌ای دانه‌ها و ارزش اکولوژیک آن جهت تثبیت نیتروژن، در تناوب‌های زراعی با غلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens به تنهایی و در ترکیب با باکتری Rhizobium leguminosarum بر برخی فاکتورهای رشد و عملکرد باقلا، جهت حصول عملکرد مناسب اجرا گردید.مواد و روش‌ها: آزمایش طی سال‌های 95-1394 و 96-1395 در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی و به صورت کرت‌های خردشده، در مزرعه‌ای واقع در ایستگاه تحقیقات کشاورزی استان گلستان، اجرا شد. Rhizobium leguminosarum به عنوان کرت اصلی و مقادیر باکتری Peseudomonas fluorescens در پنج سطح صفر، 103×9، 105×9، 107×9، 109×9 باکتری زنده در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح، به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شد. صفت ارتفاع بوته در زمان رسیدگی فیزیولوژیک، شاخص سطح برگ در زمان غلاف دهی، تعداد دانه و غلاف در مترمربع در یک نمونه شامل 10 بوته اندازه‌گیری و وزن 100 دانه نیز در یک نمونه 100 تایی توزین گردید. عملکرد دانه با احتساب رطوبت 11 درصد سال اول و 9 درصد سال دوم، عملکرد غلاف سبز و عملکرد زیستی در واحد سطح بدست آمد. از نسبت عملکرد اقتصادی(دانه) به عملکرد زیستی، شاخص برداشت محاسبه گردید.یافته‌ها: نتایج دوسال نشان داد، اثر باکتری‌ها، تحت تأثیر شرایط اقلیمی قرار گرفته‌است. در سال اول، تعداد غلاف و دانه در مترمربع تحت تأثیر اثر متقابل ریزوبیوم و سودوموناس قرار گرفتند و بهترین تیمار، کاربرد ریزوبیوم به‌همراه تعداد 105×9، باکتری زنده Peseudomonas fluorescens در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح بود. اثر سطوح مختلف جمعیت باکتری سودوموناس روی عملکرد غلاف سبز، در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. با کاربرد تعداد 105×9 باکتری سودوموناس، افزایش 14 درصدی در عملکرد غلاف سبز نسبت به شاهد مشاهده شد. با افزایش تعداد باکتری (107×9 باکتری زنده سودوموناس در میلی-لیتر مایه تلقیح) کاهش معنی‌داری در عملکرد غلاف نسبت به تیمار 105×9، دیده شد و در نهایت در بالاترین تعداد (109×9 باکتری زنده در میلی‌لیتر مایه تلقیح)، سودوموناس باعث افزایش دوباره و معنی‌دار عملکرد مذکورگردید که با تیمار 105×9 باکتری زنده در میلی‌لیتر مایه تلقیح، تفاوت معنی‌داری نداشت. در سال اول، کاربرد ریزوبیوم باعث افزایش 10 درصدی عملکرد زیستی نسبت به شاهد گردید که در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. نتایج سال دوم نشان داد که از کارایی ریزوبیوم کاسته شده و بیشترین تعداد دانه در متر مربع، عملکرد زیستی و عملکرد دانه در واحد سطح، با کاربرد تعداد 105×9 باکتری زنده سودوموناس در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح بدست آمد که با جمعیت‌های بالاتر به‌لحاظ آماری تفاوتی نداشت. ‌تعداد غلاف در مترمربع نیز تحت تأثیر معنی‌دار و متقابل هر دو باکتری ریزوبیوم و سودوموناس قرار گرفت. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که در مجموع اثر Peseudomonas fluorescens بر عملکرد و اجزای آن در شرایط محیطی مختلف دو سال، از ثبات بیشتری نسبت به ریزوبیوم برخوردار بود و بهترین جمعیت باکتریPeseudomonas fluorescens جهت تلقیح بذور باقلا، 105 × 9 باکتری زنده در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح، مشخص شد که به‌نظر می‌رسد آستانه پاسخ باقلا به این باکتری باشد.
format Article
id doaj-art-fc1e1e8365d9417aa758f27a0454fcff
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2020-04-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-fc1e1e8365d9417aa758f27a0454fcff2025-01-25T06:57:38ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782020-04-0127122324110.22069/jopp.2020.16146.24604997اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)فهیمه وحدت پور0حسین آرویی1خدایار همتی2بهنام کامکار3فاطمه شیخ4دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایراناستاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانناستادیار بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایرانچکیدهسابقه و هدف: استفاده از باکتری‌ها به‌عنوان کود زیستی یکی از مسائل مهم در توسعه کشاورزی پایدار محسوب می‌شود که مهمترین نتیجه ‌آن کاهش آلودگی محیط زیست در اثر کاهش مصرف کودهای شیمیایی است. گیاه باقلا سال‌هاست به دو دلیل بسیار مهم، ارزش تغذیه‌ای دانه‌ها و ارزش اکولوژیک آن جهت تثبیت نیتروژن، در تناوب‌های زراعی با غلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens به تنهایی و در ترکیب با باکتری Rhizobium leguminosarum بر برخی فاکتورهای رشد و عملکرد باقلا، جهت حصول عملکرد مناسب اجرا گردید.مواد و روش‌ها: آزمایش طی سال‌های 95-1394 و 96-1395 در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی و به صورت کرت‌های خردشده، در مزرعه‌ای واقع در ایستگاه تحقیقات کشاورزی استان گلستان، اجرا شد. Rhizobium leguminosarum به عنوان کرت اصلی و مقادیر باکتری Peseudomonas fluorescens در پنج سطح صفر، 103×9، 105×9، 107×9، 109×9 باکتری زنده در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح، به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شد. صفت ارتفاع بوته در زمان رسیدگی فیزیولوژیک، شاخص سطح برگ در زمان غلاف دهی، تعداد دانه و غلاف در مترمربع در یک نمونه شامل 10 بوته اندازه‌گیری و وزن 100 دانه نیز در یک نمونه 100 تایی توزین گردید. عملکرد دانه با احتساب رطوبت 11 درصد سال اول و 9 درصد سال دوم، عملکرد غلاف سبز و عملکرد زیستی در واحد سطح بدست آمد. از نسبت عملکرد اقتصادی(دانه) به عملکرد زیستی، شاخص برداشت محاسبه گردید.یافته‌ها: نتایج دوسال نشان داد، اثر باکتری‌ها، تحت تأثیر شرایط اقلیمی قرار گرفته‌است. در سال اول، تعداد غلاف و دانه در مترمربع تحت تأثیر اثر متقابل ریزوبیوم و سودوموناس قرار گرفتند و بهترین تیمار، کاربرد ریزوبیوم به‌همراه تعداد 105×9، باکتری زنده Peseudomonas fluorescens در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح بود. اثر سطوح مختلف جمعیت باکتری سودوموناس روی عملکرد غلاف سبز، در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. با کاربرد تعداد 105×9 باکتری سودوموناس، افزایش 14 درصدی در عملکرد غلاف سبز نسبت به شاهد مشاهده شد. با افزایش تعداد باکتری (107×9 باکتری زنده سودوموناس در میلی-لیتر مایه تلقیح) کاهش معنی‌داری در عملکرد غلاف نسبت به تیمار 105×9، دیده شد و در نهایت در بالاترین تعداد (109×9 باکتری زنده در میلی‌لیتر مایه تلقیح)، سودوموناس باعث افزایش دوباره و معنی‌دار عملکرد مذکورگردید که با تیمار 105×9 باکتری زنده در میلی‌لیتر مایه تلقیح، تفاوت معنی‌داری نداشت. در سال اول، کاربرد ریزوبیوم باعث افزایش 10 درصدی عملکرد زیستی نسبت به شاهد گردید که در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شد. نتایج سال دوم نشان داد که از کارایی ریزوبیوم کاسته شده و بیشترین تعداد دانه در متر مربع، عملکرد زیستی و عملکرد دانه در واحد سطح، با کاربرد تعداد 105×9 باکتری زنده سودوموناس در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح بدست آمد که با جمعیت‌های بالاتر به‌لحاظ آماری تفاوتی نداشت. ‌تعداد غلاف در مترمربع نیز تحت تأثیر معنی‌دار و متقابل هر دو باکتری ریزوبیوم و سودوموناس قرار گرفت. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که در مجموع اثر Peseudomonas fluorescens بر عملکرد و اجزای آن در شرایط محیطی مختلف دو سال، از ثبات بیشتری نسبت به ریزوبیوم برخوردار بود و بهترین جمعیت باکتریPeseudomonas fluorescens جهت تلقیح بذور باقلا، 105 × 9 باکتری زنده در هر میلی‌لیتر مایه تلقیح، مشخص شد که به‌نظر می‌رسد آستانه پاسخ باقلا به این باکتری باشد.https://jopp.gau.ac.ir/article_4997_44a1df1bc657b910da8c63bd1919b85f.pdfpeseudomonas fluorescensrhizobium leguminosarumباقلااجزای عملکرد
spellingShingle فهیمه وحدت پور
حسین آرویی
خدایار همتی
بهنام کامکار
فاطمه شیخ
اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
peseudomonas fluorescens
rhizobium leguminosarum
باقلا
اجزای عملکرد
title اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
title_full اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
title_fullStr اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
title_full_unstemmed اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
title_short اثر تلقیح باکتری Rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری Peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا (Vicia faba)
title_sort اثر تلقیح باکتری rhizobium leguminosarum در ترکیب با سطوح مختلف جمعیت باکتری peseudomonas fluorescens بر برخی صفات کمی باقلا vicia faba
topic peseudomonas fluorescens
rhizobium leguminosarum
باقلا
اجزای عملکرد
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4997_44a1df1bc657b910da8c63bd1919b85f.pdf
work_keys_str_mv AT fhymhwḥdtpwr ạtẖrtlqyḥbạḵtryrhizobiumleguminosarumdrtrḵybbạsṭwḥmkẖtlfjmʿytbạḵtrypeseudomonasfluorescensbrbrkẖyṣfạtḵmybạqlạviciafaba
AT ḥsynậrwyy ạtẖrtlqyḥbạḵtryrhizobiumleguminosarumdrtrḵybbạsṭwḥmkẖtlfjmʿytbạḵtrypeseudomonasfluorescensbrbrkẖyṣfạtḵmybạqlạviciafaba
AT kẖdạyạrhmty ạtẖrtlqyḥbạḵtryrhizobiumleguminosarumdrtrḵybbạsṭwḥmkẖtlfjmʿytbạḵtrypeseudomonasfluorescensbrbrkẖyṣfạtḵmybạqlạviciafaba
AT bhnạmḵạmḵạr ạtẖrtlqyḥbạḵtryrhizobiumleguminosarumdrtrḵybbạsṭwḥmkẖtlfjmʿytbạḵtrypeseudomonasfluorescensbrbrkẖyṣfạtḵmybạqlạviciafaba
AT fạṭmhsẖykẖ ạtẖrtlqyḥbạḵtryrhizobiumleguminosarumdrtrḵybbạsṭwḥmkẖtlfjmʿytbạḵtrypeseudomonasfluorescensbrbrkẖyṣfạtḵmybạqlạviciafaba