بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی

حوضه آبریز سد بیدواز در شمال باختری شهرستان اسفراین واقع شده و از نظر زمین‌شناسی بخشی از پهنه ساختاری آلاداغ- بینالود محسوب می‌شود. جهت مدیریت منابع آب و استفاده بهینه از این منابع بر روی شاخه اصلی این رودخانه سدی احداث شده است. با آبگیری این سد مشخص گردید فرار آب از این سد بیشتر از استانداردهای موج...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: غلامرضا مقامی مقیم, سعیدالرضا اسلامی, ناهید رمضانی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_43786_ab117aba22c6de775a23efd27b23c018.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592613536956416
author غلامرضا مقامی مقیم
سعیدالرضا اسلامی
ناهید رمضانی
author_facet غلامرضا مقامی مقیم
سعیدالرضا اسلامی
ناهید رمضانی
author_sort غلامرضا مقامی مقیم
collection DOAJ
description حوضه آبریز سد بیدواز در شمال باختری شهرستان اسفراین واقع شده و از نظر زمین‌شناسی بخشی از پهنه ساختاری آلاداغ- بینالود محسوب می‌شود. جهت مدیریت منابع آب و استفاده بهینه از این منابع بر روی شاخه اصلی این رودخانه سدی احداث شده است. با آبگیری این سد مشخص گردید فرار آب از این سد بیشتر از استانداردهای موجود در این زمینه است. اقدامات بعدی جهت کاهش فرار آب از این سد نتیجه مثبتی نداشت. هرچند احداث این سد فواید زیادی برای مردم منطقه داشته، اما افزایش فرار آب سبب دلهره مردم ساکن در پایین‌دست آن شده است. فرار زیاد آب از این سد این فرض را در ذهن تداعی می‌کند که ممکن است فرار آب ناشی از فعالیت‌های تکتونیکی باشد. به دلیل اینکه زندگی بیش از 70 هزار نفر ازجمله مردم شهر اسفراین و چند روستای پرجمعیت ارتباط زیادی با آب دریاچه این سد دارد مطالعه فعالیت‌های تکتونیکی در زیر حوضه‌های آن ضروری است. در این تحقیق که با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی و با هدف مشخص شدن فعالیت‌های تکتونیکی در این سد انجام شد، مشخص گردید منطقه از نظر تکتونیکی در ردیف مناطق فعال تکتونیکی قرار دارد. شواهدی چون فعالیت گسل‌ها، بررسی زمین‌لرزه‌های منطقه، نتایج حاصل از مطالعات شاخص‌های مورفوتکتونیکی و همچنین بررسی نیمرخ‌های ترسیمی از زیر حوضه­های این رودخانه همه دلالت بر فعال بودن این حوضه از نظر تکتونیکی دارند؛ بنابراین لازم است در نحوه بهره‌برداری، نگهداری و مسائل فنی این سد توجه بیشتری مدنظر مدیران قرار گیرد.
format Article
id doaj-art-faa888e395344833be8439265c0177a6
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-faa888e395344833be8439265c0177a62025-01-21T06:40:52ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-01-0112429131010.22067/geoeh.2023.81489.134043786بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکیغلامرضا مقامی مقیم0سعیدالرضا اسلامی1ناهید رمضانی2دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایراناستادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایرانکارشناس ارشد زمین شناسی، دانشگاه دامغان، دامغان ،ایرانحوضه آبریز سد بیدواز در شمال باختری شهرستان اسفراین واقع شده و از نظر زمین‌شناسی بخشی از پهنه ساختاری آلاداغ- بینالود محسوب می‌شود. جهت مدیریت منابع آب و استفاده بهینه از این منابع بر روی شاخه اصلی این رودخانه سدی احداث شده است. با آبگیری این سد مشخص گردید فرار آب از این سد بیشتر از استانداردهای موجود در این زمینه است. اقدامات بعدی جهت کاهش فرار آب از این سد نتیجه مثبتی نداشت. هرچند احداث این سد فواید زیادی برای مردم منطقه داشته، اما افزایش فرار آب سبب دلهره مردم ساکن در پایین‌دست آن شده است. فرار زیاد آب از این سد این فرض را در ذهن تداعی می‌کند که ممکن است فرار آب ناشی از فعالیت‌های تکتونیکی باشد. به دلیل اینکه زندگی بیش از 70 هزار نفر ازجمله مردم شهر اسفراین و چند روستای پرجمعیت ارتباط زیادی با آب دریاچه این سد دارد مطالعه فعالیت‌های تکتونیکی در زیر حوضه‌های آن ضروری است. در این تحقیق که با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی و با هدف مشخص شدن فعالیت‌های تکتونیکی در این سد انجام شد، مشخص گردید منطقه از نظر تکتونیکی در ردیف مناطق فعال تکتونیکی قرار دارد. شواهدی چون فعالیت گسل‌ها، بررسی زمین‌لرزه‌های منطقه، نتایج حاصل از مطالعات شاخص‌های مورفوتکتونیکی و همچنین بررسی نیمرخ‌های ترسیمی از زیر حوضه­های این رودخانه همه دلالت بر فعال بودن این حوضه از نظر تکتونیکی دارند؛ بنابراین لازم است در نحوه بهره‌برداری، نگهداری و مسائل فنی این سد توجه بیشتری مدنظر مدیران قرار گیرد.https://geoeh.um.ac.ir/article_43786_ab117aba22c6de775a23efd27b23c018.pdfشاخص‌های مورفوتکتونیکیتکتونیک فعالکوه‌های آلاداغسد بیدوازاسفراین
spellingShingle غلامرضا مقامی مقیم
سعیدالرضا اسلامی
ناهید رمضانی
بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
شاخص‌های مورفوتکتونیکی
تکتونیک فعال
کوه‌های آلاداغ
سد بیدواز
اسفراین
title بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
title_full بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
title_fullStr بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
title_full_unstemmed بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
title_short بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
title_sort بررسی آثار و نشانه‌های تکتونیک فعال در حوضه سد بیدواز اسفراین با استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیکی
topic شاخص‌های مورفوتکتونیکی
تکتونیک فعال
کوه‌های آلاداغ
سد بیدواز
اسفراین
url https://geoeh.um.ac.ir/article_43786_ab117aba22c6de775a23efd27b23c018.pdf
work_keys_str_mv AT gẖlạmrḍạmqạmymqym brrsyậtẖạrwnsẖạnhhạytḵtwnyḵfʿạldrḥwḍhsdbydwạzạsfrạynbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạymwrfwtḵtwnyḵy
AT sʿydạlrḍạạslạmy brrsyậtẖạrwnsẖạnhhạytḵtwnyḵfʿạldrḥwḍhsdbydwạzạsfrạynbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạymwrfwtḵtwnyḵy
AT nạhydrmḍạny brrsyậtẖạrwnsẖạnhhạytḵtwnyḵfʿạldrḥwḍhsdbydwạzạsfrạynbạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạymwrfwtḵtwnyḵy