سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی
از جمله آرایه‌ها و ترفندهای ادبی که از پیشینه و قدمت دیرینه‌ای برخوردار است و با دسته‌بندی‌ها، عناوین و نام‌گذاری‌های مختلفی در کتاب‌های بلاغی عربی و فارسی ارائه شده «ردالعجز علی (الی) الصدر» یا «رد الصدر الی (علی) العجز» است. به‌کارگیری «الی» به جای «علی» و جایگزینی «الصدر» به جای «العجز»، باعث شده...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
2023-09-01
|
| Series: | زبان و ادب فارسی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15935_9339ce4a3ea240a8fef0d43a4f622ae7.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832571970748678144 |
|---|---|
| author | سیدعلی سینا رخشنده مند علیرضا فولادی |
| author_facet | سیدعلی سینا رخشنده مند علیرضا فولادی |
| author_sort | سیدعلی سینا رخشنده مند |
| collection | DOAJ |
| description | از جمله آرایه‌ها و ترفندهای ادبی که از پیشینه و قدمت دیرینه‌ای برخوردار است و با دسته‌بندی‌ها، عناوین و نام‌گذاری‌های مختلفی در کتاب‌های بلاغی عربی و فارسی ارائه شده «ردالعجز علی (الی) الصدر» یا «رد الصدر الی (علی) العجز» است. به‌کارگیری «الی» به جای «علی» و جایگزینی «الصدر» به جای «العجز»، باعث شده است آن‌چه به زعم دسته‌ای از کتاب‌های بلاغی تحت عنوان «رد العجز علی الصدر» آمده است، به‌باور گروهی دیگر بر عکس -یعنی ردالصدر الی العجز- باشد. بلاغت‌پژوهان فارسی، منبع این اختلاف نظر را متوجه شمس قیس رازی مؤلف المعجم می‌دانند؛ بدین سبب، گروهی به‌پیروی و انقیاد و دسته‌ای دیگر به انتقاد و نقد نظر ایشان پرداخته‌اند؛ از همین روی این نوشتار -که با روش توصیفی- تحلیلی نگاشته شده برآن است تا با بازبینی سیر تاریخی و تطور این صنعت ادبی و اهمیت آن در اهمّ کتاب‌های بلاغی عربی- فارسی به‌گونه‌ای ویژه به اختلاف نظر در مورد به‌کارگیری «علی» و «الی» بپردازد و این گونه مشخص خواهد شد که خاستگاه اولیه و منشأ این اختلاف نظرها- بر‌خلاف آن‌چه که در کتاب‌های بلاغی فارسی بیان شده است- از بلاغت عربی و توسط سکاکی، نشأت گرفته است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-fa175c7288fe45179b10fa28e883e751 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2251-7979 2676-6779 |
| language | Avestan |
| publishDate | 2023-09-01 |
| publisher | University of Tabriz |
| record_format | Article |
| series | زبان و ادب فارسی |
| spelling | doaj-art-fa175c7288fe45179b10fa28e883e7512025-02-02T12:12:06ZaveUniversity of Tabrizزبان و ادب فارسی2251-79792676-67792023-09-017624710712910.22034/perlit.2023.53528.339015935سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغیسیدعلی سینا رخشنده مند0علیرضا فولادی1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایراناز جمله آرایه‌ها و ترفندهای ادبی که از پیشینه و قدمت دیرینه‌ای برخوردار است و با دسته‌بندی‌ها، عناوین و نام‌گذاری‌های مختلفی در کتاب‌های بلاغی عربی و فارسی ارائه شده «ردالعجز علی (الی) الصدر» یا «رد الصدر الی (علی) العجز» است. به‌کارگیری «الی» به جای «علی» و جایگزینی «الصدر» به جای «العجز»، باعث شده است آن‌چه به زعم دسته‌ای از کتاب‌های بلاغی تحت عنوان «رد العجز علی الصدر» آمده است، به‌باور گروهی دیگر بر عکس -یعنی ردالصدر الی العجز- باشد. بلاغت‌پژوهان فارسی، منبع این اختلاف نظر را متوجه شمس قیس رازی مؤلف المعجم می‌دانند؛ بدین سبب، گروهی به‌پیروی و انقیاد و دسته‌ای دیگر به انتقاد و نقد نظر ایشان پرداخته‌اند؛ از همین روی این نوشتار -که با روش توصیفی- تحلیلی نگاشته شده برآن است تا با بازبینی سیر تاریخی و تطور این صنعت ادبی و اهمیت آن در اهمّ کتاب‌های بلاغی عربی- فارسی به‌گونه‌ای ویژه به اختلاف نظر در مورد به‌کارگیری «علی» و «الی» بپردازد و این گونه مشخص خواهد شد که خاستگاه اولیه و منشأ این اختلاف نظرها- بر‌خلاف آن‌چه که در کتاب‌های بلاغی فارسی بیان شده است- از بلاغت عربی و توسط سکاکی، نشأت گرفته است.https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15935_9339ce4a3ea240a8fef0d43a4f622ae7.pdfردالصدر علی(الی) العجزردالعجز علی (الی) الصدربلاغتبدیعتطور |
| spellingShingle | سیدعلی سینا رخشنده مند علیرضا فولادی سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی زبان و ادب فارسی ردالصدر علی(الی) العجز ردالعجز علی (الی) الصدر بلاغت بدیع تطور |
| title | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| title_full | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| title_fullStr | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| title_full_unstemmed | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| title_short | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی(الی) الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| title_sort | سیر دگرگونی عنوان ردالعجز علی الی الصدر در کتاب‌های بلاغی |
| topic | ردالصدر علی(الی) العجز ردالعجز علی (الی) الصدر بلاغت بدیع تطور |
| url | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_15935_9339ce4a3ea240a8fef0d43a4f622ae7.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sydʿlysynạrkẖsẖndhmnd syrdgrgwnyʿnwạnrdạlʿjzʿlyạlyạlṣdrdrḵtạbhạyblạgẖy AT ʿlyrḍạfwlạdy syrdgrgwnyʿnwạnrdạlʿjzʿlyạlyạlṣdrdrḵtạbhạyblạgẖy |