بررسی اثر پارامتر‌های محیطی بر توانمندی آنتی‌اکسیدانی گیا‌هان دارویی جمع‌آوری شده از منطقه پاوه و اورمانات

سابقه و هدف: گیاهان دارویی که خودرو در مناطق مختلف کشور یافت می‌شوند که از تنوع بالایی برخوردار بوده و میزان ترکیبات موثره موجود در آنها نیز متغیر است. این تغییرات می‌تواند تابع گونه گیاهی و شرایط محیطی مانند دما، بارش و ارتفاع و یا شرایط خاک باشد. از این رو شناخت گیاهان دارویی یک منطقه می‌تواند نقش...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: عظیم قاسم نژاد, محمد صانعی, خلیل قربانی, محمد معصومی, علیرضا صادقی ماهونک
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2021-02-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5370_8484185e9be78215280d47d386370875.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:سابقه و هدف: گیاهان دارویی که خودرو در مناطق مختلف کشور یافت می‌شوند که از تنوع بالایی برخوردار بوده و میزان ترکیبات موثره موجود در آنها نیز متغیر است. این تغییرات می‌تواند تابع گونه گیاهی و شرایط محیطی مانند دما، بارش و ارتفاع و یا شرایط خاک باشد. از این رو شناخت گیاهان دارویی یک منطقه می‌تواند نقش مهمی در درک پتانسیل گیاهان دارویی آن منطقه داشته باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تعداد 348 نمونه گیاهی از 116 گونه گیاه دارویی موجود در منطقه‌ی پاوه و اورمانات جمع‌آوری شد. پس از تهیه نمونه هرباریومی گیاهان در شرایط سایه به صورت لایه نازک خشک شدند. از نمونه‌های خشک شده برای اندازه گیری پتانسیل آنتی‌اکسیدانی کل (TAOC) استفاده شد. به علاوه اطلاعات محیطی آنها نیز استخراج و پارامترهای شیمیایی خاک محل آنها نیز جمع‌آوری شد. برای تهیه‌ی معرف TAOC از اسیدسولفوریک (H2SO4) 6/0 مولار، سدیم‌فسفات (Na3PO4) 28 میلی‌مولار و آمونیوم‌ مولیبدات (N6H24Mo7O24) 4 میلی‌مولار استفاده شد. در نهایت رابطه‌ی بین آنها با TAOC با استفاده از مدل‌های رگرسیونی در داده‌کاوی جستجو شد. یافته‌ها: به منظور مدل‌سازی و تأثیر پارامترهای محیطی بر میزان آنتی‌اکسیدان کل گیاهان دارویی در منطقه مطالعاتی، ابتدا همبستگی بین آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که بین پارامترهای محیطی با TAOC همبستگی قابل قبولی وجود ندارد. به طوری که بالاترین همبستگی با هدایت الکتریکی و برابر با 25/0 بدست آمد. در بررسی داده ها، روابط رگرسیونی دو تا چند متغیره نتایج رضایت بخشی را نشان نداد، بطوری که در روش گام به گام حداکثر 31 درصد همبستگی به دست آمد، اما مدل رگرسیون درختی M5 با تفکیک داده‌ها به 29 فضا، مقادیر TAOC را با 91 درصد همبستگی و 95/0RMSE= میلی‌گرم بر گرم ماده خشک با 6/16درصد خطا برآورد نمود.نتیجه‌گیری: نتایج بررسی ارتباط میزان آنتی‌اکسیدان کل (TAOC) گیاهان دارویی با شرایط محیطی و خاک به دست آمد نشان داد که میزان توانمندی آنتی‌اکسیدانی گیاه بر اساس آنتی‌اکسیدان کل به تنهایی هیچ همبستگی معنی‌داری با شرایط محیطی و خاک ندارد. به‌طوری که حتی رابطه چند متغیره آن نیز همبستگی معنی‌داری را نشان نداده که می‌تواند ناشی از تنوع بالای در گونه گیاهان مورد مطالعه باشد. بنا بر این در کنار توانمندی ژنتیکی، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی کل در گیاهان دارویی به شرایط محیطی و اقلیمی نیز وابسته است. از طرفی در درک بهتر پتانسیل دارویی گیاهان دارویی با پارامترهای چندگانه محیطی و ژنتیکی استفاده از روش‌های داده کاوی از اهمیت زیادی برخوردار است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که روش درخت تصمیم M5 روشی کارامد در این زمینه است.
ISSN:2322-2050
2322-2778