شناسایی عوامل ایجادکننده خلاء عملکرد گندم آبی (مطالعه موردی استان گلستان - شهر جلین)
چکیده هدف: عوامل مدیریتی متعددی در میزان عملکرد نقش تعیین کننده‌ای دارند. با شناسایی و بهبود عواملی که باعث خلاء عملکرد می‌شوند، می‌توان به عملکرد بالاتری دست یافت. مطالعه حاضر به منظور شناسایی میزان خلاء عملکرد و سهم عوامل مؤثر در آن در گندم آبی در شهر جلین انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صو...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2024-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6939_f920900beaadc7da09caebe101562ce5.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | چکیده هدف: عوامل مدیریتی متعددی در میزان عملکرد نقش تعیین کننده‌ای دارند. با شناسایی و بهبود عواملی که باعث خلاء عملکرد می‌شوند، می‌توان به عملکرد بالاتری دست یافت. مطالعه حاضر به منظور شناسایی میزان خلاء عملکرد و سهم عوامل مؤثر در آن در گندم آبی در شهر جلین انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت پیمایشی در 50 مزرعه گندم در شهر جلین در سال زراعی 1400 انجام شد. این مزارع به لحاظ مساحت و مدیریت‌های زراعی و عملکرد متنوع بودند. اطلاعاتی مانند مساحت مزارع، تجربه (سابقه) کشاورزان، محصول قبلی، تاریخ کاشت، روش کاشت، ارقام مورد استفاده، عملیات تهیه بستر، روش کاشت، میزان بذر مصرفی، علف‌کش، قارچکش، روش آبیاری، منبع آب، کودپایه، تعداد و میزان کود سرک، زمان برداشت محصول از طریق بازدیدهای میدانی در طی فصل رشد و پرسش از کشاورزان جمع-آوری و تکمیل گردید. در پایان فصل رشد میزان عملکرد واقعی برداشت شده توسط کشاورزان، ثبت گردید. آنالیز صفات کمی با استفاده از روش رگرسیون ساده خطی و آنالیز صفات کیفی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل و مقایسه میانگین با استفاده از روش LSD در سطح احتمال پنج درصد انجام شده است. در نهایت رابطه بین عملکرد واقعی و بیش از 50 متغیر مدیریتی با استفاده از رگرسیون گام به گام و روش آنالیز تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) و نرم افزار SAS مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد بین عملکرد دانه گندم و متغیرهایی مانند تراکم بوته و سنبله در مترمربع، تاریخ کاشت، مقدار علف‌کش و قارچکش، مقدار مصرف سولفات پتاسیم، مقدار کود سرک و تعداد تقسیط (دفعات) کود سرک رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین صفات کیفی مانند قارچکش (مصرف/عدم مصرف) و کود سوپر فسفات تریپل (مصرف/عدم مصرف) اثر معنی‌داری بر عملکرد دانه داشت. بین عملکرد واقعی (3528 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد قابل حصول (6688 کیلوگرم در هکتار) 3160 کیلوگرم در هکتار خلاء وجود داشت. متغیرهای مدیریتی از قبیل رطوبت بستر، رقم تیرگان، تاریخ کاشت، مقدارکود سرک، مقدار ریزمغذی‌ها، مصرف NPK، مصرف قارچکش (مصرف/عدم مصرف)، آلتوکمبی (سایپروکونازول+کاربندازیم) (مصرف/عدم مصرف) در عملکرد و خلاء آن سهیم بوده‌اند. مقدار مصرف کود سرک با 7/17 درصد و رطوبت بستر با 7/2 درصد به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین سهم را در خلاء عملکرد داشتند. همچنین استفاده از رقم تیرگان (8/14درصد) تاریخ کاشت (3/13 درصد)، مقدار ریزمغذی (5/16 درصد)، مصرف NPK (7/11 درصد)، مصرف قارچکش (6/9 درصد)، قارچکش آلتوکمبی (7/13 درصد) سهیم بودند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه در بین عوامل مدیریتی برخی متغیرها تأثیر بیش‌تری در خلاء عملکرد دارند با بهینه‌سازی موارد ذکر شده می-توان عملکرد گندم را در شهر جلین افزایش داد بنابراین لازم است بهبود مدیریت این متغیرها برای مزارع شهر جلین در اولویت قرار گیرند. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |