ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان)
تکتونیک ژئومورفولوژی یکی از دانشهای مورداستفاده مهم در بررسی زمینساخت جنبا است. تحلیلهای کمی مبتنی بر شاخصهای مورفومتری تعریف شده از روشهای در دسترس و نسبتاً ارزان محسوب می‌شود که برای درک تفاوتها در میزان فعالیت زمینساختی در چشم‌اندازهای جوان کاربرد دارد و با توجه به سرعت بالا و هزینه پایین...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2023-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_41890_be26e0b2f78d39107ed52d36cee82f9f.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592608864501760 |
|---|---|
| author | مصطفی نجفی سید احمد علوی محسن احتشامی معین آبادی |
| author_facet | مصطفی نجفی سید احمد علوی محسن احتشامی معین آبادی |
| author_sort | مصطفی نجفی |
| collection | DOAJ |
| description | تکتونیک ژئومورفولوژی یکی از دانشهای مورداستفاده مهم در بررسی زمینساخت جنبا است. تحلیلهای کمی مبتنی بر شاخصهای مورفومتری تعریف شده از روشهای در دسترس و نسبتاً ارزان محسوب می‌شود که برای درک تفاوتها در میزان فعالیت زمینساختی در چشم‌اندازهای جوان کاربرد دارد و با توجه به سرعت بالا و هزینه پایین در استفاده از این‌گونه روش‌ها، از جایگاه ویژهای برخوردار است. این شاخصها به‌صورت ابزار شناسایی پایه برای تشخیص تغییر شکلهای تکتونیکی یا تخمین ناپایداری نسبی فعالیتهای تکتونیکی در منطقهای ویژه به کار میروند. البته این بررسیها در مناطق متشکل از سنگهای آتشفشانی از حساسیت بیشتری به‌ویژه در تعریف دقیق مرز زیرحوضهها برخوردار است. در این مطالعه گسترهای متشکل از رخنمون سنگهای آتشفشانی و نهشتههای جوان که در جنوب سلفچگان و در مرز استانهای قم-مرکزی قرار دارد، برای مشخص کردن فعالیتهای نئوتکتونیکی بر اساس شش شاخص مورفومتری گرادیان طولی رودخانه (SL)، نسبت پهنای کف دره به عمق (Vf)، انتگرال هیپسومتری (Hi)، شکل حوضه آبریز (Bs)، عدم تقارن حوضه زهکشی (Af) و تقارن توپوگرافی عرضی (T) موردبررسی قرار گرفت. درنهایت پس از محاسبۀ شاخصها با میانگین گرفتن از آنها و محاسبۀ شاخص فعالیت نسبی (Iat) گستره از لحاظ فعالیت به چهار رده تقسیم شد که در این تقسیم‌بندی ردههای 1 تا 4 به ترتیب بیانگر بیشترین تا کمترین فعالیت زمینساختی است که بر این اساس مشخص شد که 86/2 درصد حوضهها در ردۀ 2، 43/51 درصد حوضهها در ردۀ 3 و 71/45 درصد حوضهها در ردۀ 4 جای میگیرند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-edd21f9b9e4847c5a4788917e605e215 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2023-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-edd21f9b9e4847c5a4788917e605e2152025-01-21T06:40:34ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-04-01121253910.22067/geoeh.2022.73218.112441890ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان)مصطفی نجفی0سید احمد علوی1محسن احتشامی معین آبادی2کارشناسی ارشد، گروه حوضه‌های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراناستاد، گروه حوضه‌های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراناستادیار، گروه حوضه‌های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایرانتکتونیک ژئومورفولوژی یکی از دانشهای مورداستفاده مهم در بررسی زمینساخت جنبا است. تحلیلهای کمی مبتنی بر شاخصهای مورفومتری تعریف شده از روشهای در دسترس و نسبتاً ارزان محسوب می‌شود که برای درک تفاوتها در میزان فعالیت زمینساختی در چشم‌اندازهای جوان کاربرد دارد و با توجه به سرعت بالا و هزینه پایین در استفاده از این‌گونه روش‌ها، از جایگاه ویژهای برخوردار است. این شاخصها به‌صورت ابزار شناسایی پایه برای تشخیص تغییر شکلهای تکتونیکی یا تخمین ناپایداری نسبی فعالیتهای تکتونیکی در منطقهای ویژه به کار میروند. البته این بررسیها در مناطق متشکل از سنگهای آتشفشانی از حساسیت بیشتری به‌ویژه در تعریف دقیق مرز زیرحوضهها برخوردار است. در این مطالعه گسترهای متشکل از رخنمون سنگهای آتشفشانی و نهشتههای جوان که در جنوب سلفچگان و در مرز استانهای قم-مرکزی قرار دارد، برای مشخص کردن فعالیتهای نئوتکتونیکی بر اساس شش شاخص مورفومتری گرادیان طولی رودخانه (SL)، نسبت پهنای کف دره به عمق (Vf)، انتگرال هیپسومتری (Hi)، شکل حوضه آبریز (Bs)، عدم تقارن حوضه زهکشی (Af) و تقارن توپوگرافی عرضی (T) موردبررسی قرار گرفت. درنهایت پس از محاسبۀ شاخصها با میانگین گرفتن از آنها و محاسبۀ شاخص فعالیت نسبی (Iat) گستره از لحاظ فعالیت به چهار رده تقسیم شد که در این تقسیم‌بندی ردههای 1 تا 4 به ترتیب بیانگر بیشترین تا کمترین فعالیت زمینساختی است که بر این اساس مشخص شد که 86/2 درصد حوضهها در ردۀ 2، 43/51 درصد حوضهها در ردۀ 3 و 71/45 درصد حوضهها در ردۀ 4 جای میگیرند.https://geoeh.um.ac.ir/article_41890_be26e0b2f78d39107ed52d36cee82f9f.pdfسلفچگاننئوتکتونیکشاخص‌های مورفوتکتونیکیشاخص فعالیت نسبیمورفومتری |
| spellingShingle | مصطفی نجفی سید احمد علوی محسن احتشامی معین آبادی ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) جغرافیا و مخاطرات محیطی سلفچگان نئوتکتونیک شاخصهای مورفوتکتونیکی شاخص فعالیت نسبی مورفومتری |
| title | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) |
| title_full | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) |
| title_fullStr | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) |
| title_short | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی-رسوبی راوه-راهجرد (سلفچگان) |
| title_sort | ارزیابی فعالیتهای نئوتکتونیکی در گستره آتشفشانی رسوبی راوه راهجرد سلفچگان |
| topic | سلفچگان نئوتکتونیک شاخصهای مورفوتکتونیکی شاخص فعالیت نسبی مورفومتری |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_41890_be26e0b2f78d39107ed52d36cee82f9f.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mṣṭfynjfy ạrzyạbyfʿạlythạynỷwtḵtwnyḵydrgstrhậtsẖfsẖạnyrswbyrạwhrạhjrdslfcẖgạn AT sydạḥmdʿlwy ạrzyạbyfʿạlythạynỷwtḵtwnyḵydrgstrhậtsẖfsẖạnyrswbyrạwhrạhjrdslfcẖgạn AT mḥsnạḥtsẖạmymʿynậbạdy ạrzyạbyfʿạlythạynỷwtḵtwnyḵydrgstrhậtsẖfsẖạnyrswbyrạwhrạhjrdslfcẖgạn |