Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî
Ji bo naskirina civakekê, gotinên pêşîyan yek ji keresteyên sereke yên edebîyata gelêrî ne. Ceribandinên bi hezaran salan yên gel, dibin herî zêde du sê daraz, dibin hevok û çanda civaka ku tê de afirîne nîşan didin. Gotinên pêşîyan ên kurdan jî neynika çanda kurdan û zimanê kurdî ne. Wekî hemû civa...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Mardin Artuklu University
2024-09-01
|
| Series: | Artuklu Kurdology |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4149861 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1850215912399962112 |
|---|---|
| author | Muhammed Kayran |
| author_facet | Muhammed Kayran |
| author_sort | Muhammed Kayran |
| collection | DOAJ |
| description | Ji bo naskirina civakekê, gotinên pêşîyan yek ji keresteyên sereke yên edebîyata gelêrî ne. Ceribandinên bi hezaran salan yên gel, dibin herî zêde du sê daraz, dibin hevok û çanda civaka ku tê de afirîne nîşan didin. Gotinên pêşîyan ên kurdan jî neynika çanda kurdan û zimanê kurdî ne. Wekî hemû civakên mirovahîyê gelê kurd jî her tiştên ku di jîyana xwe de heyî bi amûra zimanê xwe derbasî gotinên pêşîyan kirîye. Di gelemperîya çanda hemû civakan de berîya dema nûjen bi giştî du zayend hatine pejirandin û ev zayend jin û mêr in. Rolên zayendên jin û mêran a di nava civakê de jî dîsa ji alîyê heman civakê ve ji hev hatine cudakirin. Pênasekirinên nûjen ên zayendan wek LGBT-İ di çanda Kurdan ne wek zayendên serbixwe lê wek tevgerên ne normal ên jin û mêran hatine dîtin. Me di vê xebata xwe de ji pirtûkên gotinên pêşîyan ên çapkirî, gotinên ku di hindûrên xwe de qala zayendan û rolên wan dikin hilbijartin û tesnîf kirin. Piştî tesnîfê em li pey bersîvên van pirsan ketin: Civaka Kurd di malbatê de keçeke an jî kurekî çawa dixwaze, ji kîjan jin û mêran re çepikan lê dide, kîjan jin û mêran şermezar dike? Ji bo bersiva van pirsan me ji berhemên çapkirî yên gotinên pêşîyan ên Kurdan sûd wergirtin. Du sed nod û çar (294) gotinên pêşîyan ên ku me ji van çavkanîyan bi hilbijartine li gorî wate û mijarên wan senifandin, paşê jî me bi rêbaza berawirdîyê re şîrove û darazên xwe yên di derheqê “Di çarçoveya binesazîya malbatê de fêhma zayenda civakî di gotinên pêşîyan ên Kurdan de” danîn holê. Her wiha me dît ku ev rolên ji jin û mêran tê xwestin bi piranî di nava malbatê de rû didin, ji ber vê jî pergala xebata me rasterast bi têşebûna malbatê re têkildar e. |
| format | Article |
| id | doaj-art-edcc3de1a60a40c5b43f6f96bc58bb91 |
| institution | OA Journals |
| issn | 3062-0236 |
| language | English |
| publishDate | 2024-09-01 |
| publisher | Mardin Artuklu University |
| record_format | Article |
| series | Artuklu Kurdology |
| spelling | doaj-art-edcc3de1a60a40c5b43f6f96bc58bb912025-08-20T02:08:27ZengMardin Artuklu UniversityArtuklu Kurdology3062-02362024-09-0117446350Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda CivakîMuhammed Kayran0Milli Eğitim BakanlığıJi bo naskirina civakekê, gotinên pêşîyan yek ji keresteyên sereke yên edebîyata gelêrî ne. Ceribandinên bi hezaran salan yên gel, dibin herî zêde du sê daraz, dibin hevok û çanda civaka ku tê de afirîne nîşan didin. Gotinên pêşîyan ên kurdan jî neynika çanda kurdan û zimanê kurdî ne. Wekî hemû civakên mirovahîyê gelê kurd jî her tiştên ku di jîyana xwe de heyî bi amûra zimanê xwe derbasî gotinên pêşîyan kirîye. Di gelemperîya çanda hemû civakan de berîya dema nûjen bi giştî du zayend hatine pejirandin û ev zayend jin û mêr in. Rolên zayendên jin û mêran a di nava civakê de jî dîsa ji alîyê heman civakê ve ji hev hatine cudakirin. Pênasekirinên nûjen ên zayendan wek LGBT-İ di çanda Kurdan ne wek zayendên serbixwe lê wek tevgerên ne normal ên jin û mêran hatine dîtin. Me di vê xebata xwe de ji pirtûkên gotinên pêşîyan ên çapkirî, gotinên ku di hindûrên xwe de qala zayendan û rolên wan dikin hilbijartin û tesnîf kirin. Piştî tesnîfê em li pey bersîvên van pirsan ketin: Civaka Kurd di malbatê de keçeke an jî kurekî çawa dixwaze, ji kîjan jin û mêran re çepikan lê dide, kîjan jin û mêran şermezar dike? Ji bo bersiva van pirsan me ji berhemên çapkirî yên gotinên pêşîyan ên Kurdan sûd wergirtin. Du sed nod û çar (294) gotinên pêşîyan ên ku me ji van çavkanîyan bi hilbijartine li gorî wate û mijarên wan senifandin, paşê jî me bi rêbaza berawirdîyê re şîrove û darazên xwe yên di derheqê “Di çarçoveya binesazîya malbatê de fêhma zayenda civakî di gotinên pêşîyan ên Kurdan de” danîn holê. Her wiha me dît ku ev rolên ji jin û mêran tê xwestin bi piranî di nava malbatê de rû didin, ji ber vê jî pergala xebata me rasterast bi têşebûna malbatê re têkildar e.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4149861kurdish proverbssocial gendergender roleskurdish familygotinên pêşîyan ên kurdanzayenda civakîrolên zayendanmalbata kurdkürt atasözleritoplumsal cinsiyetcinsiyet rollerikürtlerde aile |
| spellingShingle | Muhammed Kayran Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî Artuklu Kurdology kurdish proverbs social gender gender roles kurdish family gotinên pêşîyan ên kurdan zayenda civakî rolên zayendan malbata kurd kürt atasözleri toplumsal cinsiyet cinsiyet rolleri kürtlerde aile |
| title | Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî |
| title_full | Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî |
| title_fullStr | Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî |
| title_full_unstemmed | Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî |
| title_short | Di Gotinên Pêşîyan ên Kurdan de Fehma Zayenda Civakî |
| title_sort | di gotinen pesiyan en kurdan de fehma zayenda civaki |
| topic | kurdish proverbs social gender gender roles kurdish family gotinên pêşîyan ên kurdan zayenda civakî rolên zayendan malbata kurd kürt atasözleri toplumsal cinsiyet cinsiyet rolleri kürtlerde aile |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4149861 |
| work_keys_str_mv | AT muhammedkayran digotinenpesiyanenkurdandefehmazayendacivaki |