Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’

Türk ve Rus kültür tarihi boyunca akla ilk gelen manalarının dışında renklere (kara, al, kızıl, sarı, yeşil, mavi vb.) muhtelif anlamlar yüklenilmiştir. Söz konusu renklerin en önde gelenlerinden biri de beyaz/ak’tır. Bu çalışmada, kültürel ve anlam bilimsel yaklaşımlarla ak renginin Türk ve Rus...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Hakan Saraç
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2022-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1507/1140
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832565965250887680
author Hakan Saraç
author_facet Hakan Saraç
author_sort Hakan Saraç
collection DOAJ
description Türk ve Rus kültür tarihi boyunca akla ilk gelen manalarının dışında renklere (kara, al, kızıl, sarı, yeşil, mavi vb.) muhtelif anlamlar yüklenilmiştir. Söz konusu renklerin en önde gelenlerinden biri de beyaz/ak’tır. Bu çalışmada, kültürel ve anlam bilimsel yaklaşımlarla ak renginin Türk ve Rus kültürlerindeki sembolik anlamlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu hedef doğrultusunda, öncelikle ak renginin Türk ve Rus kültür katmanlarında sembolik bir değer olarak kullanıldığı yerlere kısaca değinilmiştir. Ardından karşılaştırmalı analiz yöntemiyle her iki dilin söz varlıklarında bulunan, insanı niteleyen, içinde ak sözcüğü geçen söz ve söz öbeklerindeki sembolik anlamlarının tespiti yapılmıştır. Ayrıca, söz konusu kültürlerde belirlenen sembolik anlamların ne ölçüde benzeştikleri ya da birbirlerinden ne denli uzaklaştıkları ortaya konulmuştur. İnceleme sonucunda, ak rengin bu iki kültürdeki sembolik anlamlarının çoğunlukla birbirleriyle benzeştiği, ancak az sayıda da olsa bazı farklılıkların bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Türk kültüründe ak rengin yalnızca olumlu anlamlar taşıdığı, Ruslarda ise beyazın hem olumlu hem de olumsuz anlamlarının olduğu saptanmıştır. Renklerin sembolik anlamları üzerine ülkemizde bu iki kültürü karşılaştıran nerdeyse hiçbir çalışmanın yapılamamış olması kültür bilimi ve anlam bilimi alanında ciddi bir boşluk meydana getirmiştir. Bu sebeple bu çalışma daha sonraki araştırmalar için bir ön adım olma niteliğindedir.
format Article
id doaj-art-ed6973c072c944129fb11f9f3cc0a374
institution Kabale University
issn 1300-4921
2458-908X
language English
publishDate 2022-12-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-ed6973c072c944129fb11f9f3cc0a3742025-02-03T01:06:02ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1300-49212458-908X2022-12-0148395210.21497/sefad.1218352Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’Hakan SaraçTürk ve Rus kültür tarihi boyunca akla ilk gelen manalarının dışında renklere (kara, al, kızıl, sarı, yeşil, mavi vb.) muhtelif anlamlar yüklenilmiştir. Söz konusu renklerin en önde gelenlerinden biri de beyaz/ak’tır. Bu çalışmada, kültürel ve anlam bilimsel yaklaşımlarla ak renginin Türk ve Rus kültürlerindeki sembolik anlamlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu hedef doğrultusunda, öncelikle ak renginin Türk ve Rus kültür katmanlarında sembolik bir değer olarak kullanıldığı yerlere kısaca değinilmiştir. Ardından karşılaştırmalı analiz yöntemiyle her iki dilin söz varlıklarında bulunan, insanı niteleyen, içinde ak sözcüğü geçen söz ve söz öbeklerindeki sembolik anlamlarının tespiti yapılmıştır. Ayrıca, söz konusu kültürlerde belirlenen sembolik anlamların ne ölçüde benzeştikleri ya da birbirlerinden ne denli uzaklaştıkları ortaya konulmuştur. İnceleme sonucunda, ak rengin bu iki kültürdeki sembolik anlamlarının çoğunlukla birbirleriyle benzeştiği, ancak az sayıda da olsa bazı farklılıkların bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Türk kültüründe ak rengin yalnızca olumlu anlamlar taşıdığı, Ruslarda ise beyazın hem olumlu hem de olumsuz anlamlarının olduğu saptanmıştır. Renklerin sembolik anlamları üzerine ülkemizde bu iki kültürü karşılaştıran nerdeyse hiçbir çalışmanın yapılamamış olması kültür bilimi ve anlam bilimi alanında ciddi bir boşluk meydana getirmiştir. Bu sebeple bu çalışma daha sonraki araştırmalar için bir ön adım olma niteliğindedir.https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1507/1140beyaz/aksembolik anlamtürk ve rus toplumlarıdilkültür
spellingShingle Hakan Saraç
Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
beyaz/ak
sembolik anlam
türk ve rus toplumları
dil
kültür
title Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
title_full Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
title_fullStr Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
title_full_unstemmed Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
title_short Türk ve Rus Kavram Sisteminde Sembolik Bir Değer olarak “Beyaz/Ak’’
title_sort turk ve rus kavram sisteminde sembolik bir deger olarak beyaz ak
topic beyaz/ak
sembolik anlam
türk ve rus toplumları
dil
kültür
url https://sefad.selcuk.edu.tr/index.php/sefad/article/view/1507/1140
work_keys_str_mv AT hakansarac turkveruskavramsistemindesembolikbirdegerolarakbeyazak