ARAP DİLİ İLİMLERİNDE DİLİN ÇAĞRI İŞLEVİNİN ARKA PLANI

Çağrı işlevi tamamen alıcı odaklı olan, alıcıyı belli bir hedef doğrultusunda güdülemeyi amaçlayan işlevdir. Bu işlev dışında dilin göndergesel, üst dil, (dil ötesi) sanatsal ve kanalı kontrol gibi birçok işlevi bulunmaktadır. Dilin işlevleri modern dilbilim alanları içerisinde çeşitli tasniflere ta...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Yusuf Akyüz
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2024-03-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3782302
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Çağrı işlevi tamamen alıcı odaklı olan, alıcıyı belli bir hedef doğrultusunda güdülemeyi amaçlayan işlevdir. Bu işlev dışında dilin göndergesel, üst dil, (dil ötesi) sanatsal ve kanalı kontrol gibi birçok işlevi bulunmaktadır. Dilin işlevleri modern dilbilim alanları içerisinde çeşitli tasniflere tabi tutulmakla beraber Roman Jakobson’un tasnifi esas alınarak konu incelenmektedir. Roman Jakobson dilsel iletişim için konuşucu, dinleyici, bağlam/konu, bildiri, kanal ve koddan oluşan altı unsurun gerekliliğinden bahsettikten sonra dilin işlevlerini bu etmenlere dayanarak belirlemektedir. Ona göre göndericiyle ilgili duygusal, konuyla/bağlamla ilgili göndergesel, alıcıyla ilgili çağrı, iletişim kanalıyla ilgili ilişki, dille ilgili metadil ve bildiriyle ilgili şiirsel işlev olmak üzere dilin altı temel işlevi bulunmaktadır. Çalışmada Arap dili nahiv ve belagat ilimlerinde dilin alıcıyı harekete geçirme işlevi olan çağrı işlevinin arka planında dikkat edilmesi gereken hususlar konu edilmektedir. Jakobson dilin çağrı işlevinin temel özelliğinin muhatabı etkilemek, harekete geçirmek ve muhatabın bir eylemi sergilemesini sağlamak olarak özetlemektedir. Erken dönem Arap dili nahiv ve belagat kaynaklarında dilin çağrı işlevi kavramsal olarak ele alındığı gibi bu işlevin gerçekleşmesi için konuşmacıyı bağlayan hususlar ve bu amaçla kullanılabilecek dilsel üsluplar da tafsilatlı bir şekilde işlendiği görülmektedir.
ISSN:1306-7044