تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی

چکیده سابقه و هدف: تنش‌های محیطی از قبیل شدت نور بالا و پایین عامل محدودکننده مهم در رشد و نمو گیاهان می‌باشند. همه گیاهان در شرایط طبیعی رشد، در طول چرخه زندگی، توسط گیاهان مجاور و یا خودشان با شدت‌های مختلف سایه‌دهی می‌شوند. ﺳﺎﻟﯿﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ، ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ تنظیم‌کننده رشد، می‌تواند ﻣﻘﺎوﻣﺖ گیاهان به...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: رسول آذرمی, نورالدین ایزدی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2020-11-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5254_9bff62d5a0c39a17ae7d10b9de48e87e.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586683551318016
author رسول آذرمی
نورالدین ایزدی
author_facet رسول آذرمی
نورالدین ایزدی
author_sort رسول آذرمی
collection DOAJ
description چکیده سابقه و هدف: تنش‌های محیطی از قبیل شدت نور بالا و پایین عامل محدودکننده مهم در رشد و نمو گیاهان می‌باشند. همه گیاهان در شرایط طبیعی رشد، در طول چرخه زندگی، توسط گیاهان مجاور و یا خودشان با شدت‌های مختلف سایه‌دهی می‌شوند. ﺳﺎﻟﯿﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ، ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ تنظیم‌کننده رشد، می‌تواند ﻣﻘﺎوﻣﺖ گیاهان به سایه‌دهی و شدت نور زیاد را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ. گوجه‌فرنگی یکی از مهم‌ترین سبزی‌های مصرفی در دنیا و همچنین یکی از با ارزش‌ترین منابع تامین مواد معدنی و ویتامین‌ها در رژیم غذایی انسان می‌باشد که نقش مهمی در سلامتی انسان دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی، کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد و تأثیر آن بر کاهش آسیب گوجه‌فرنگی در شرایط شدت نور پایین و بالا می‌باشد که رشد گیاه در شرایط سایه‌دهی و بیش‌بود نور را امکان پذیر می‌سازد.مواد و روش‌ها: در تحقیق حاضر، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر بررسی تاثیر سطوح مختلف سایه‌دهی (0، 25 و 50 درصد سایه‌دهی) و اسید سالیسیلیک (غلظت 0 و 2 میلی‌مولار ) بر برخی خصوصیات رشدی و عملکرد گوجه‌فرنگی، آزمایشی به صورت کرت خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو رقم سوپربتا و سوپر6108 با سه تکرار در شرایط مزرعه‌ای اجرا شد. در این آزمایش، صفاتی از قبیل طول ساقه، طول میان گره، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک ساقه و برگ، غلظت کلروفیل، هدایت روزنه‌ای برگ و عملکرد مورد مطالعه قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که طول کل گیاه، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک برگ و ساقه در هر دو رقم با افزایش شدت سایه‌دهی به ویژه در تیمار شاهد سالیسیلیک اسید به طور معنی‌داری کاهش یافت در حالی‌که طول میان‌گره و هدایت روزنه‌ای برگ با افزایش شدت سایه‌دهی افزایش یافت. غلظت کلروفیل برگ در گوجه‌فرنگی سوپر‌بتا در شرایط بدون سایه‌دهی و محلول‌پاشی‌شده با اسید سالیسیلیک 20 درصد بیشتر از گوجه‌فرنگی‌های با سایه‌دهی 50 درصد و تیمار شده با اسید سالیسیلیک بود. بیشترین عملکرد (2366 گرم در گیاه) در گیاهان در معرض نور کامل و تیمار شده با اسید سالیسیلیک به‌دست آمد ولی کمترین عملکرد (670 گرم در گیاه) در گیاهان رشد کرده در سایه‌دهی 50 درصد و تیمار بدون سالیسیلیک اسید حاصل شد. نتیجه‌گیری: به طور کلی نتیجه‌گیری می‌شود که گوجه‌فرنگی‌های رشد یافته در تیمار بدون سایه‌دهی رشد و عملکرد بهتری داشتند و کاربرد اسید سالیسیلیک توانست خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی را در شرایط سایه‌دهی بهبود بخشد.واژه‌های کلیدی: تعدیل تنش، خصوصیات رویشی، شدت نور، گوجه‌فرنگی
format Article
id doaj-art-e7c811d9308b4a64b60139ecaaa5e619
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2020-11-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-e7c811d9308b4a64b60139ecaaa5e6192025-01-25T06:58:09ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782020-11-0127319120410.22069/jopp.2020.16723.25315254تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهیرسول آذرمی0نورالدین ایزدی1استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایراندانش‌آموخته دکتری اصلاح و فیزیولوژی گل‌ها و گیاهان زینتی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایرانچکیده سابقه و هدف: تنش‌های محیطی از قبیل شدت نور بالا و پایین عامل محدودکننده مهم در رشد و نمو گیاهان می‌باشند. همه گیاهان در شرایط طبیعی رشد، در طول چرخه زندگی، توسط گیاهان مجاور و یا خودشان با شدت‌های مختلف سایه‌دهی می‌شوند. ﺳﺎﻟﯿﺴﯿﻠﯿﮏ اﺳﯿﺪ، ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ تنظیم‌کننده رشد، می‌تواند ﻣﻘﺎوﻣﺖ گیاهان به سایه‌دهی و شدت نور زیاد را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ. گوجه‌فرنگی یکی از مهم‌ترین سبزی‌های مصرفی در دنیا و همچنین یکی از با ارزش‌ترین منابع تامین مواد معدنی و ویتامین‌ها در رژیم غذایی انسان می‌باشد که نقش مهمی در سلامتی انسان دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی، کاربرد اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد و تأثیر آن بر کاهش آسیب گوجه‌فرنگی در شرایط شدت نور پایین و بالا می‌باشد که رشد گیاه در شرایط سایه‌دهی و بیش‌بود نور را امکان پذیر می‌سازد.مواد و روش‌ها: در تحقیق حاضر، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر بررسی تاثیر سطوح مختلف سایه‌دهی (0، 25 و 50 درصد سایه‌دهی) و اسید سالیسیلیک (غلظت 0 و 2 میلی‌مولار ) بر برخی خصوصیات رشدی و عملکرد گوجه‌فرنگی، آزمایشی به صورت کرت خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو رقم سوپربتا و سوپر6108 با سه تکرار در شرایط مزرعه‌ای اجرا شد. در این آزمایش، صفاتی از قبیل طول ساقه، طول میان گره، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک ساقه و برگ، غلظت کلروفیل، هدایت روزنه‌ای برگ و عملکرد مورد مطالعه قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که طول کل گیاه، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک برگ و ساقه در هر دو رقم با افزایش شدت سایه‌دهی به ویژه در تیمار شاهد سالیسیلیک اسید به طور معنی‌داری کاهش یافت در حالی‌که طول میان‌گره و هدایت روزنه‌ای برگ با افزایش شدت سایه‌دهی افزایش یافت. غلظت کلروفیل برگ در گوجه‌فرنگی سوپر‌بتا در شرایط بدون سایه‌دهی و محلول‌پاشی‌شده با اسید سالیسیلیک 20 درصد بیشتر از گوجه‌فرنگی‌های با سایه‌دهی 50 درصد و تیمار شده با اسید سالیسیلیک بود. بیشترین عملکرد (2366 گرم در گیاه) در گیاهان در معرض نور کامل و تیمار شده با اسید سالیسیلیک به‌دست آمد ولی کمترین عملکرد (670 گرم در گیاه) در گیاهان رشد کرده در سایه‌دهی 50 درصد و تیمار بدون سالیسیلیک اسید حاصل شد. نتیجه‌گیری: به طور کلی نتیجه‌گیری می‌شود که گوجه‌فرنگی‌های رشد یافته در تیمار بدون سایه‌دهی رشد و عملکرد بهتری داشتند و کاربرد اسید سالیسیلیک توانست خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی را در شرایط سایه‌دهی بهبود بخشد.واژه‌های کلیدی: تعدیل تنش، خصوصیات رویشی، شدت نور، گوجه‌فرنگیhttps://jopp.gau.ac.ir/article_5254_9bff62d5a0c39a17ae7d10b9de48e87e.pdfتعدیل تنشخصوصیات رویشیشدت نورگوجه‌فرنگی
spellingShingle رسول آذرمی
نورالدین ایزدی
تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
تعدیل تنش
خصوصیات رویشی
شدت نور
گوجه‌فرنگی
title تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
title_full تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
title_fullStr تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
title_full_unstemmed تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
title_short تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی (Solanum lycopersicum L.) تحت شرایط سایه‌دهی
title_sort تأثیر اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی solanum lycopersicum l تحت شرایط سایه‌دهی
topic تعدیل تنش
خصوصیات رویشی
شدت نور
گوجه‌فرنگی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5254_9bff62d5a0c39a17ae7d10b9de48e87e.pdf
work_keys_str_mv AT rswlậdẖrmy tạtẖyrạsydsạlysylyḵbrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵywʿmlḵrdgwjhfrngysolanumlycopersicumltḥtsẖrạyṭsạyhdhy
AT nwrạldynạyzdy tạtẖyrạsydsạlysylyḵbrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵywʿmlḵrdgwjhfrngysolanumlycopersicumltḥtsẖrạyṭsạyhdhy