Między słowem a obrazem. Dyskurs eseju filmowego
Autor podejmuje próbę uściślenia granic gatunkowych eseju filmowego. Na gruncie badań genologicznych zagadnienie tego nieostrego gatunku nie jest często podejmowane, po części ze względu na jego istotne i rozległe relacje z esejem literackim. Jak zauważa Zając, kwalifikacja konkretnego utworu jako...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2010-12-01
|
Series: | Kwartalnik Filmowy |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3020 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
Summary: | Autor podejmuje próbę uściślenia granic gatunkowych eseju filmowego. Na gruncie badań genologicznych zagadnienie tego nieostrego gatunku nie jest często podejmowane, po części ze względu na jego istotne i rozległe relacje z esejem literackim. Jak zauważa Zając, kwalifikacja konkretnego utworu jako essay-film opiera się zazwyczaj na arbitralnym wyborze kilku cech eseju literackiego i próbie potwierdzenia ich obecności w tekście filmowym. Do tych cech zaliczana jest najczęściej hybrydyczność, autotematyzm, dyskursywność, kolażowość i związane z nią fragmentaryczność oraz subiektywizm. W ten sposób esej staje się bardzo pojemnym „gatunkiem”, do którego można z powodzeniem zaliczyć pokaźną część historii kina niefikcjonalnego, ale także filmy fabularne nowej fali lat 60. Autor prezentuje teoretyczne stanowiska m.in. Phillipa Lopate’a, Billa Nicholsa i Stelli Bruzzi, a swoje rozpoznania dotyczące dyskursywnego charakteru eseju filmowego wspiera analizami filmów, które obszernie wykorzystują komentarz ponadkadrowy, nadając mu funkcję daleką od „objaśniającej”, i których struktura oparta jest na różnych formach dialogu (Pomniki też umierają /1953/ Alaina Resnais i Chrisa Markera, Krew zwierząt /1949/ Georges’a Franju, Méditerranée /1963/ Jean-Daniela Polleta). Autor zaznacza jednak, że w swym artykule podejmuje się zaledwie zilustrowania odmienności praktyk związanych z kształtowaniem dyskursu eseistycznego przez słowo (narrację ponadkadrową), nie zaś ukazania pełnego wachlarza form, które skłonni bylibyśmy uznać za eseistyczne.
|
---|---|
ISSN: | 0452-9502 2719-2725 |