عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده

کمبود آب یکی از مخاطرات بخش کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است و پیش‌بینی می‌شود وضعیت آن در آینده بدتر شود. به‌منظور به حداقل رساندن پیامدها و اثرات ناشی از کمبود آب بر بخش کشاورزی، کشورهای کم‌آب همچون ایران باید راهبردهای سازگاری مؤثری را برای مدیریت منابع آب با هدف کاهش خطر اتخاذ کنند. ا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: یوسف آزادی, جعفر یعقوبی, حیدر قلی زاده, سعید غلامرضایی, فاطمه رحیمی فیض آباد
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_43954_e9311dfb964b5c95990e02327fa43e0c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592605873963008
author یوسف آزادی
جعفر یعقوبی
حیدر قلی زاده
سعید غلامرضایی
فاطمه رحیمی فیض آباد
author_facet یوسف آزادی
جعفر یعقوبی
حیدر قلی زاده
سعید غلامرضایی
فاطمه رحیمی فیض آباد
author_sort یوسف آزادی
collection DOAJ
description کمبود آب یکی از مخاطرات بخش کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است و پیش‌بینی می‌شود وضعیت آن در آینده بدتر شود. به‌منظور به حداقل رساندن پیامدها و اثرات ناشی از کمبود آب بر بخش کشاورزی، کشورهای کم‌آب همچون ایران باید راهبردهای سازگاری مؤثری را برای مدیریت منابع آب با هدف کاهش خطر اتخاذ کنند. این امر مستلزم بررسی عوامل اثرگذار بر رفتارها و قصد سازگاری کنشگران بخش کشاورزی است؛ بنابراین تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری با کم‌آبی در بین کشاورزان استان کرمانشاه با استفاده از نظریه گسترش‌یافته رفتار برنامه‌ریزی شده و افزودن دو متغیر ادراک خطر و خودکارآمدی به نظریه، به روش پیمایش انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش، کشاورزان گندم‌کار آبی استان کرمانشاه به تعداد 32753 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای با انتساب متناسب و بر اساس جدول کرجسی و مورگان نمونه‌ای 380 نفری از آن‌ها برای تحقیق انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات در این پژوهش از طریق پرسشنامه‌ای محقق ساخته انجام گرفت. جهت بررسی روایی ابزار پژوهش از روایی صوری و سازه استفاده گردید. همچنین پایایی ابزار تحقیق از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (848/0- 895/0) و پایایی ترکیبی برای متغیرهای تحقیق مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS26 و AMOS24 انجام شد. نتایج نشان داد، سه سازه‌ اصلی نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده شامل نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده بر قصد رفتاری به‌صورت مثبت و معنی‌داری اثرگذار بودند. از طرف دیگر، متغیر کنترل رفتاری درک شده بر رفتار سازگاری اثرگذار بود. همچنین در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده 56 درصد از واریانس قصد رفتاری و 53 درصد از رفتار سازگاری با کم‌آبی تبیین شد و با اضافه شدن متغیر‌های ادراک خطر و خودکارآمدی به نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، درصد تبیین قصد رفتاری و رفتار سازگاری به ترتیب به 58 و 62 درصد افزایش یافت.
format Article
id doaj-art-e4e2d01df846449aa28b37b354434d9b
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-e4e2d01df846449aa28b37b354434d9b2025-01-21T06:39:27ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-06-0113229231510.22067/geoeh.2023.81661.134743954عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شدهیوسف آزادی0جعفر یعقوبی1حیدر قلی زاده2سعید غلامرضایی3فاطمه رحیمی فیض آباد4دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراناستاد گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراندانشیار گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراندانشیار گروه اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایراناستادیار گروه اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایرانکمبود آب یکی از مخاطرات بخش کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است و پیش‌بینی می‌شود وضعیت آن در آینده بدتر شود. به‌منظور به حداقل رساندن پیامدها و اثرات ناشی از کمبود آب بر بخش کشاورزی، کشورهای کم‌آب همچون ایران باید راهبردهای سازگاری مؤثری را برای مدیریت منابع آب با هدف کاهش خطر اتخاذ کنند. این امر مستلزم بررسی عوامل اثرگذار بر رفتارها و قصد سازگاری کنشگران بخش کشاورزی است؛ بنابراین تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری با کم‌آبی در بین کشاورزان استان کرمانشاه با استفاده از نظریه گسترش‌یافته رفتار برنامه‌ریزی شده و افزودن دو متغیر ادراک خطر و خودکارآمدی به نظریه، به روش پیمایش انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش، کشاورزان گندم‌کار آبی استان کرمانشاه به تعداد 32753 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای با انتساب متناسب و بر اساس جدول کرجسی و مورگان نمونه‌ای 380 نفری از آن‌ها برای تحقیق انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات در این پژوهش از طریق پرسشنامه‌ای محقق ساخته انجام گرفت. جهت بررسی روایی ابزار پژوهش از روایی صوری و سازه استفاده گردید. همچنین پایایی ابزار تحقیق از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (848/0- 895/0) و پایایی ترکیبی برای متغیرهای تحقیق مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS26 و AMOS24 انجام شد. نتایج نشان داد، سه سازه‌ اصلی نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده شامل نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده بر قصد رفتاری به‌صورت مثبت و معنی‌داری اثرگذار بودند. از طرف دیگر، متغیر کنترل رفتاری درک شده بر رفتار سازگاری اثرگذار بود. همچنین در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده 56 درصد از واریانس قصد رفتاری و 53 درصد از رفتار سازگاری با کم‌آبی تبیین شد و با اضافه شدن متغیر‌های ادراک خطر و خودکارآمدی به نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، درصد تبیین قصد رفتاری و رفتار سازگاری به ترتیب به 58 و 62 درصد افزایش یافت.https://geoeh.um.ac.ir/article_43954_e9311dfb964b5c95990e02327fa43e0c.pdfکمبود آبرفتار سازگارینظریه رفتار برنامه‌ریزی شدهادراک خطرخودکارآمدیاستراتژی‌های سازگاری
spellingShingle یوسف آزادی
جعفر یعقوبی
حیدر قلی زاده
سعید غلامرضایی
فاطمه رحیمی فیض آباد
عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
جغرافیا و مخاطرات محیطی
کمبود آب
رفتار سازگاری
نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
ادراک خطر
خودکارآمدی
استراتژی‌های سازگاری
title عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
title_full عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
title_fullStr عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
title_full_unstemmed عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
title_short عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی: نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
title_sort عوامل مؤثر بر رفتار سازگاری کشاورزان استان کرمانشاه تحت شرایط کم‌آبی نقش ادراک خطر و خودکارآمدی در نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
topic کمبود آب
رفتار سازگاری
نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده
ادراک خطر
خودکارآمدی
استراتژی‌های سازگاری
url https://geoeh.um.ac.ir/article_43954_e9311dfb964b5c95990e02327fa43e0c.pdf
work_keys_str_mv AT ywsfậzạdy ʿwạmlmwtẖrbrrftạrsạzgạryḵsẖạwrzạnạstạnḵrmạnsẖạhtḥtsẖrạyṭḵmậbynqsẖạdrạḵkẖṭrwkẖwdḵạrậmdydrnẓryhrftạrbrnạmhryzysẖdh
AT jʿfryʿqwby ʿwạmlmwtẖrbrrftạrsạzgạryḵsẖạwrzạnạstạnḵrmạnsẖạhtḥtsẖrạyṭḵmậbynqsẖạdrạḵkẖṭrwkẖwdḵạrậmdydrnẓryhrftạrbrnạmhryzysẖdh
AT ḥydrqlyzạdh ʿwạmlmwtẖrbrrftạrsạzgạryḵsẖạwrzạnạstạnḵrmạnsẖạhtḥtsẖrạyṭḵmậbynqsẖạdrạḵkẖṭrwkẖwdḵạrậmdydrnẓryhrftạrbrnạmhryzysẖdh
AT sʿydgẖlạmrḍạyy ʿwạmlmwtẖrbrrftạrsạzgạryḵsẖạwrzạnạstạnḵrmạnsẖạhtḥtsẖrạyṭḵmậbynqsẖạdrạḵkẖṭrwkẖwdḵạrậmdydrnẓryhrftạrbrnạmhryzysẖdh
AT fạṭmhrḥymyfyḍậbạd ʿwạmlmwtẖrbrrftạrsạzgạryḵsẖạwrzạnạstạnḵrmạnsẖạhtḥtsẖrạyṭḵmậbynqsẖạdrạḵkẖṭrwkẖwdḵạrậmdydrnẓryhrftạrbrnạmhryzysẖdh