اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای

سابقه و هدف: تنش‌های محیطی از جمله شوری به شدت پراکنش و عملکرد گیاهان را کاهش و تولید محصولات کشاورزی را در سراسر جهان محدود می‌کنند. نیتریک اکسید یک مولکول فعال زیستی می‌باشد که در گیاهان توسط مسیرهای آنزیمی و غیر آنزیمی تحت شرایط تنش در اندام‌های مختلف گیاه تولید می‌شود و واکنش‌های دفاعی گیاه را ت...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: ژیلا محمدی, علیرضا مطلبی آذر, فریبرز زارع نهندی, علیرضا تاری نژاد, غلامرضا گوهری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-05-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4573_f670178fa0c96425dfb05033a6da2f03.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586681448923136
author ژیلا محمدی
علیرضا مطلبی آذر
فریبرز زارع نهندی
علیرضا تاری نژاد
غلامرضا گوهری
author_facet ژیلا محمدی
علیرضا مطلبی آذر
فریبرز زارع نهندی
علیرضا تاری نژاد
غلامرضا گوهری
author_sort ژیلا محمدی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: تنش‌های محیطی از جمله شوری به شدت پراکنش و عملکرد گیاهان را کاهش و تولید محصولات کشاورزی را در سراسر جهان محدود می‌کنند. نیتریک اکسید یک مولکول فعال زیستی می‌باشد که در گیاهان توسط مسیرهای آنزیمی و غیر آنزیمی تحت شرایط تنش در اندام‌های مختلف گیاه تولید می‌شود و واکنش‌های دفاعی گیاه را تنظیم و تعدیل می‌کند. سیب‌زمینی از نظر سطح زیر کشت چهارمین محصول مهم دنیا محسوب می شود که در نواحی نیمه خشک، تنش شوری به عنوان مانع اصلی تولید این محصول می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثر سدیم نیتروپروساید به عنوان ترکیب آزاد کننده نیتریک اکسید بر صفات رشدی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش در آزمایشگاه‌های کشت بافت گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد گیاهی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام گرفت. در این آزمایش از ریزنمونه‌های حاصل از کشت قطعات تک جوانه‌ای ساقه سیب‌زمینی رقم آگریا استفاده شد. به منظور اعمال تیمار قطعات تک جوانه‌ای ساقه سیب‌زمینی رقم آگریا در محیط کشت MS با نصف غلظت عناصر ماکرو و میکرو دارای چهار سطح سدیم نیتروپروساید (0، 10-3، 10-4 و 5-10 میلی‌مولار) و دو سطح شوری (0 و 70 میلی‌مولار NaCl) کشت گردیدند.یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که تحت تنش شوری تعداد برگ، ارتفاع، وزن تر و خشک گیاهچه‌های سیب‌زمینی کاهش یافت، همچنین میزان کلروفیل‌ها، کاروتنوئیدها، پروتئین و فنل گیاهچه‌ها را نیز کاهش معنی‌داری نشان داد. استفاده از سدیم نیتروپروساید با غلظت‌های مختلف در محیط کشت به عنوان ترکیب آزاد کننده NO تأثیر معنی‌داری در مقدار کلروفیل‌ها و کارتنوئیدهای گیاهچه‌های سیب-زمینی داشت. در مقابل میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی و محتوای گلایسین بتائین در بافت‌های گیاهچه‌های درون شیشه‌ای سیب‌زمینی تحت تنش شوری افزایش معنی‌داری داشتند. استفاده از سدیم نیتروپروساید در محیط کشت باعث بهبود شاخص‌های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تحت تنش شوری گردید.نتیجه‌گیری: کاربرد سدیم نیتروپروساید موجب بهبود رشد و افزایش مقدار پروتئین و فنل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهان در شرایط تنش و غیر تنش شد. سدیم نیتروپروساید، اثرات منفی تنش را از طریق افزایش مقدار آنتی‌اکسیدا‌ن‌های غیر آنزیمی (فنل) و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز) تعدیل نمود. اگر چه کاربرد سدیم نیتروپروساید در شرایط غیر تنش موجب افزایش مقدار گلایسین بتائین گردید ولی تحت شرایط تنش شوری اثر منفی بر مقدار این ترکیب داشت. لذا چنین به نظر می‌ر‌سد که کاربرد این ماده در مناطق خشک و نیمه خشک می‌تواند با کاهش اثرات زیانبار شوری و جلوگیری از کاهش عملکرد به بهبود اقتصاد کشاورزان کمک نماید.
format Article
id doaj-art-e0b80ce916524521bb78b69c1af435e1
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-05-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-e0b80ce916524521bb78b69c1af435e12025-01-25T06:53:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-05-0126115516710.22069/jopp.2019.14488.22994573اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ایژیلا محمدی0علیرضا مطلبی آذر1فریبرز زارع نهندی2علیرضا تاری نژاد3غلامرضا گوهری4گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانعضو هیئت علمی، گروه باغبانی دانشگاه تبریزگروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغهسابقه و هدف: تنش‌های محیطی از جمله شوری به شدت پراکنش و عملکرد گیاهان را کاهش و تولید محصولات کشاورزی را در سراسر جهان محدود می‌کنند. نیتریک اکسید یک مولکول فعال زیستی می‌باشد که در گیاهان توسط مسیرهای آنزیمی و غیر آنزیمی تحت شرایط تنش در اندام‌های مختلف گیاه تولید می‌شود و واکنش‌های دفاعی گیاه را تنظیم و تعدیل می‌کند. سیب‌زمینی از نظر سطح زیر کشت چهارمین محصول مهم دنیا محسوب می شود که در نواحی نیمه خشک، تنش شوری به عنوان مانع اصلی تولید این محصول می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی اثر سدیم نیتروپروساید به عنوان ترکیب آزاد کننده نیتریک اکسید بر صفات رشدی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش در آزمایشگاه‌های کشت بافت گیاهی و تنظیم کننده‌های رشد گیاهی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام گرفت. در این آزمایش از ریزنمونه‌های حاصل از کشت قطعات تک جوانه‌ای ساقه سیب‌زمینی رقم آگریا استفاده شد. به منظور اعمال تیمار قطعات تک جوانه‌ای ساقه سیب‌زمینی رقم آگریا در محیط کشت MS با نصف غلظت عناصر ماکرو و میکرو دارای چهار سطح سدیم نیتروپروساید (0، 10-3، 10-4 و 5-10 میلی‌مولار) و دو سطح شوری (0 و 70 میلی‌مولار NaCl) کشت گردیدند.یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که تحت تنش شوری تعداد برگ، ارتفاع، وزن تر و خشک گیاهچه‌های سیب‌زمینی کاهش یافت، همچنین میزان کلروفیل‌ها، کاروتنوئیدها، پروتئین و فنل گیاهچه‌ها را نیز کاهش معنی‌داری نشان داد. استفاده از سدیم نیتروپروساید با غلظت‌های مختلف در محیط کشت به عنوان ترکیب آزاد کننده NO تأثیر معنی‌داری در مقدار کلروفیل‌ها و کارتنوئیدهای گیاهچه‌های سیب-زمینی داشت. در مقابل میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی و محتوای گلایسین بتائین در بافت‌های گیاهچه‌های درون شیشه‌ای سیب‌زمینی تحت تنش شوری افزایش معنی‌داری داشتند. استفاده از سدیم نیتروپروساید در محیط کشت باعث بهبود شاخص‌های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تحت تنش شوری گردید.نتیجه‌گیری: کاربرد سدیم نیتروپروساید موجب بهبود رشد و افزایش مقدار پروتئین و فنل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاهان در شرایط تنش و غیر تنش شد. سدیم نیتروپروساید، اثرات منفی تنش را از طریق افزایش مقدار آنتی‌اکسیدا‌ن‌های غیر آنزیمی (فنل) و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز) تعدیل نمود. اگر چه کاربرد سدیم نیتروپروساید در شرایط غیر تنش موجب افزایش مقدار گلایسین بتائین گردید ولی تحت شرایط تنش شوری اثر منفی بر مقدار این ترکیب داشت. لذا چنین به نظر می‌ر‌سد که کاربرد این ماده در مناطق خشک و نیمه خشک می‌تواند با کاهش اثرات زیانبار شوری و جلوگیری از کاهش عملکرد به بهبود اقتصاد کشاورزان کمک نماید.https://jopp.gau.ac.ir/article_4573_f670178fa0c96425dfb05033a6da2f03.pdfتنش شورینیتریک اکسیدفعالیت آنتی‌اکسیدانیسیب زمینی
spellingShingle ژیلا محمدی
علیرضا مطلبی آذر
فریبرز زارع نهندی
علیرضا تاری نژاد
غلامرضا گوهری
اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
تنش شوری
نیتریک اکسید
فعالیت آنتی‌اکسیدانی
سیب زمینی
title اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
title_full اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
title_fullStr اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
title_full_unstemmed اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
title_short اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
title_sort اثر سدیم نیتروپروساید بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سیب زمینی رقم آگریا تحت تنش شوری در شرایط درون شیشه‌ای
topic تنش شوری
نیتریک اکسید
فعالیت آنتی‌اکسیدانی
سیب زمینی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4573_f670178fa0c96425dfb05033a6da2f03.pdf
work_keys_str_mv AT zẖylạmḥmdy ạtẖrsdymnytrwprwsạydbrṣfạtrsẖdyfyzywlwzẖyḵywbywsẖymyạyysybzmynyrqmậgryạtḥttnsẖsẖwrydrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT ʿlyrḍạmṭlbyậdẖr ạtẖrsdymnytrwprwsạydbrṣfạtrsẖdyfyzywlwzẖyḵywbywsẖymyạyysybzmynyrqmậgryạtḥttnsẖsẖwrydrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT frybrzzạrʿnhndy ạtẖrsdymnytrwprwsạydbrṣfạtrsẖdyfyzywlwzẖyḵywbywsẖymyạyysybzmynyrqmậgryạtḥttnsẖsẖwrydrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT ʿlyrḍạtạrynzẖạd ạtẖrsdymnytrwprwsạydbrṣfạtrsẖdyfyzywlwzẖyḵywbywsẖymyạyysybzmynyrqmậgryạtḥttnsẖsẖwrydrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy
AT gẖlạmrḍạgwhry ạtẖrsdymnytrwprwsạydbrṣfạtrsẖdyfyzywlwzẖyḵywbywsẖymyạyysybzmynyrqmậgryạtḥttnsẖsẖwrydrsẖrạyṭdrwnsẖysẖhạy