Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965)
Araştırma, gazeteci karakterin ilk sunulduğu Cici Berber’den (Muhsin Ertuğrul, 1933) toplumsal gerçekçi akımı da içine alan Yeşilçam’ın yükselişinin ilk dönemine kadar, 1933-1965 yıllarında sinemada gazeteci imajı/imgesini ele almıştır. Toplumlarda gazeteciye yönelik güven-güvensizlik konusunda ikir...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2021-01-01
|
| Series: | Selçuk İletişim |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1224940 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832544649846194176 |
|---|---|
| author | Barışkan Ünal |
| author_facet | Barışkan Ünal |
| author_sort | Barışkan Ünal |
| collection | DOAJ |
| description | Araştırma, gazeteci karakterin ilk sunulduğu Cici Berber’den (Muhsin Ertuğrul, 1933) toplumsal gerçekçi akımı da içine alan Yeşilçam’ın yükselişinin ilk dönemine kadar, 1933-1965 yıllarında sinemada gazeteci imajı/imgesini ele almıştır. Toplumlarda gazeteciye yönelik güven-güvensizlik konusunda ikircikli yaklaşım bulunurken, bunda filmlerde inşa edilen ve on yıllarca pekiştirilen imajların da etkisi vardır. Özellikle de ardılları için ilham ve model oluşturduğundan ilk dönemlerde kurulan ve basmakalıplaştırılan imajların tespiti kamunun süregelen bakışını ve gazeteci temsilinin sinemada kökenini anlamada önem taşımaktadır. Bu noktada Hollywood sinemasına dair birçok araştırma bulunurken, Türk sinemasında genel anlamda çok sınırlı, ilk dönemleri kapsayansa hiç araştırma olmadığı görülmüştür. Bu bağlamda çalışmada, gazetecinin ana veya etkin yan karakter olduğu 28 film, Campbell ve Vogler’in Kahraman Yolculuğu ile Amerikan filmlerinde gazetecilerin yolculuk şeması temelinde ve sinema genelinde gazeteci karakterine dair ortaya konan sınıflandırmalar, arketipler ve stereotipler üzerinden belirlenen parametrelerle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, Türk filmlerinde gazetecinin yolculuğunda anlatının kendi özgün yapısını kurduğu görülmüştür. Filmlerde gazeteci kategorilerinden hem Hakikat Araştırmacısı hem Manşet Gazetecisi hem de ikisinin melez inşasına rastlanmış, klasik Yeşilçam’da iki tipleme de kahraman arketipine yerleştirilirken, toplumsal gerçekçilik filmlerinde ilkinin özgür basın temsilcisi ve kahraman, ikincisinin kötü adam ve güdümlü gazeteci olarak inşa edildiği tespit edilmiştir. Bunun yanında, Cici Berber’den itibaren gazetecinin haberi elde etmek için Kılık Değiştiren arketipinde, Yılmaz Ali’den itibaren de hafiye olarak sunumuna rastlanmıştır. Sinemada genelindeki gazeteci stereotiplerinin bir kısmı Türk filmlerinde de belirirken, özgün stereotip inşaları da bulunmuştur. Tüm bu temsillerin özünde basının gücüne dair mitlerin inşası dikkati çekmiştir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-ded556e9f8f94ba8a89522f4ec0a2cc1 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2148-2942 |
| language | English |
| publishDate | 2021-01-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk İletişim |
| spelling | doaj-art-ded556e9f8f94ba8a89522f4ec0a2cc12025-02-03T10:08:05ZengSelcuk University PressSelçuk İletişim2148-29422021-01-0114124026810.18094/josc.776488154Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965)Barışkan ÜnalAraştırma, gazeteci karakterin ilk sunulduğu Cici Berber’den (Muhsin Ertuğrul, 1933) toplumsal gerçekçi akımı da içine alan Yeşilçam’ın yükselişinin ilk dönemine kadar, 1933-1965 yıllarında sinemada gazeteci imajı/imgesini ele almıştır. Toplumlarda gazeteciye yönelik güven-güvensizlik konusunda ikircikli yaklaşım bulunurken, bunda filmlerde inşa edilen ve on yıllarca pekiştirilen imajların da etkisi vardır. Özellikle de ardılları için ilham ve model oluşturduğundan ilk dönemlerde kurulan ve basmakalıplaştırılan imajların tespiti kamunun süregelen bakışını ve gazeteci temsilinin sinemada kökenini anlamada önem taşımaktadır. Bu noktada Hollywood sinemasına dair birçok araştırma bulunurken, Türk sinemasında genel anlamda çok sınırlı, ilk dönemleri kapsayansa hiç araştırma olmadığı görülmüştür. Bu bağlamda çalışmada, gazetecinin ana veya etkin yan karakter olduğu 28 film, Campbell ve Vogler’in Kahraman Yolculuğu ile Amerikan filmlerinde gazetecilerin yolculuk şeması temelinde ve sinema genelinde gazeteci karakterine dair ortaya konan sınıflandırmalar, arketipler ve stereotipler üzerinden belirlenen parametrelerle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, Türk filmlerinde gazetecinin yolculuğunda anlatının kendi özgün yapısını kurduğu görülmüştür. Filmlerde gazeteci kategorilerinden hem Hakikat Araştırmacısı hem Manşet Gazetecisi hem de ikisinin melez inşasına rastlanmış, klasik Yeşilçam’da iki tipleme de kahraman arketipine yerleştirilirken, toplumsal gerçekçilik filmlerinde ilkinin özgür basın temsilcisi ve kahraman, ikincisinin kötü adam ve güdümlü gazeteci olarak inşa edildiği tespit edilmiştir. Bunun yanında, Cici Berber’den itibaren gazetecinin haberi elde etmek için Kılık Değiştiren arketipinde, Yılmaz Ali’den itibaren de hafiye olarak sunumuna rastlanmıştır. Sinemada genelindeki gazeteci stereotiplerinin bir kısmı Türk filmlerinde de belirirken, özgün stereotip inşaları da bulunmuştur. Tüm bu temsillerin özünde basının gücüne dair mitlerin inşası dikkati çekmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1224940journalist imageturkish cinemahero's journeymythsthe pressgazeteci imajıtürk sinemasıbasınmitkahraman yolculuğu |
| spellingShingle | Barışkan Ünal Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) Selçuk İletişim journalist image turkish cinema hero's journey myths the press gazeteci imajı türk sineması basın mit kahraman yolculuğu |
| title | Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) |
| title_full | Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) |
| title_fullStr | Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) |
| title_full_unstemmed | Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) |
| title_short | Türk Sinemasında Gazeteci İmgesinin İnşası (1933-1965) |
| title_sort | turk sinemasinda gazeteci imgesinin insasi 1933 1965 |
| topic | journalist image turkish cinema hero's journey myths the press gazeteci imajı türk sineması basın mit kahraman yolculuğu |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1224940 |
| work_keys_str_mv | AT barıskanunal turksinemasındagazeteciimgesinininsası19331965 |