ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران
مخاطره آتشسوزی در ایران به‌طور فزایندهای به یک ریسک جدی در طول سال تبدیل‌شده و محدود به چند ماه از سال نیست؛ بر این اساس پایش جنگلها برای شناسایی و تعیین نواحی مستعد رخداد آتشسوزیها گامی مؤثر برای توسعه سامانههای هشدار سریع است. این پژوهش با هدف ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_43278_68575c3e08ee307b603034a74c5f7896.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592603851259904 |
|---|---|
| author | کبری شجاعی زاده محمود احمدی عباسعلی داداشی رودباری |
| author_facet | کبری شجاعی زاده محمود احمدی عباسعلی داداشی رودباری |
| author_sort | کبری شجاعی زاده |
| collection | DOAJ |
| description | مخاطره آتشسوزی در ایران به‌طور فزایندهای به یک ریسک جدی در طول سال تبدیل‌شده و محدود به چند ماه از سال نیست؛ بر این اساس پایش جنگلها برای شناسایی و تعیین نواحی مستعد رخداد آتشسوزیها گامی مؤثر برای توسعه سامانههای هشدار سریع است. این پژوهش با هدف ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران انجام شده است. در این پژوهش از دادههای سنجنده MODIS ماهواره Terra شامل محصول آتشسوزی فعال (MOD14A2) و شاخصهای پوشش گیاهی NDVI و EVI (MOD13A3) در بازه زمانی 2020-2001 استفاده شده است. نتایج نشان داد بیشینه رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران از اواخر فصل بهار تا اوایل فصل پاییز رخ میدهد. روند افزایشی رخداد آتشسوزی در دوره گرم سال با افزایش دما، کاهش رطوبت و ذوب زودهنگام برف در فصل بهار و در فصل پاییز هم‌زمان با خزان پوشش گیاهی و شروع دیرهنگام بارش‌های پاییزی مرتبط است. بیشینه متوسط ارتفاعی رخدادهای آتشسوزی در ناحیه رویشی ارسباران با 1791 متر در ماه اکتبر و بیشینه ارتفاعی رخدادهای آتشسوزی در ناحیه ایرانی-تورانی با 1565 متر در ماه اوت مشاهده شده است. توزیع فضایی شاخصهای NDVI و EVI حاکی از آن است که تراکم پوشش گیاهی در شدت و گسترش آتشسوزی تأثیرگذار بوده و شرایط را برای گسترش آتشسوزیها فراهم میسازد به‌گونه‌ای که مناطق بایر با پوشش گیاهی کم در مرکز، شرق و جنوب شرق ایران تقریباً بدون رخداد آتشسوزی و بیشینه رخداد آتش‌سوزیهای فعال در شمال، غرب و شمال غرب ایران مشاهده شده است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-dd1902432c974e39a4de0791193264a9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-dd1902432c974e39a4de0791193264a92025-01-21T06:40:52ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-01-011249911610.22067/geoeh.2022.78468.127643278ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایرانکبری شجاعی زاده0محمود احمدی1عباسعلی داداشی رودباری2دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراندانشیار اقلیم‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایرانپژوهشگر پسادکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانمخاطره آتشسوزی در ایران به‌طور فزایندهای به یک ریسک جدی در طول سال تبدیل‌شده و محدود به چند ماه از سال نیست؛ بر این اساس پایش جنگلها برای شناسایی و تعیین نواحی مستعد رخداد آتشسوزیها گامی مؤثر برای توسعه سامانههای هشدار سریع است. این پژوهش با هدف ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران انجام شده است. در این پژوهش از دادههای سنجنده MODIS ماهواره Terra شامل محصول آتشسوزی فعال (MOD14A2) و شاخصهای پوشش گیاهی NDVI و EVI (MOD13A3) در بازه زمانی 2020-2001 استفاده شده است. نتایج نشان داد بیشینه رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران از اواخر فصل بهار تا اوایل فصل پاییز رخ میدهد. روند افزایشی رخداد آتشسوزی در دوره گرم سال با افزایش دما، کاهش رطوبت و ذوب زودهنگام برف در فصل بهار و در فصل پاییز هم‌زمان با خزان پوشش گیاهی و شروع دیرهنگام بارش‌های پاییزی مرتبط است. بیشینه متوسط ارتفاعی رخدادهای آتشسوزی در ناحیه رویشی ارسباران با 1791 متر در ماه اکتبر و بیشینه ارتفاعی رخدادهای آتشسوزی در ناحیه ایرانی-تورانی با 1565 متر در ماه اوت مشاهده شده است. توزیع فضایی شاخصهای NDVI و EVI حاکی از آن است که تراکم پوشش گیاهی در شدت و گسترش آتشسوزی تأثیرگذار بوده و شرایط را برای گسترش آتشسوزیها فراهم میسازد به‌گونه‌ای که مناطق بایر با پوشش گیاهی کم در مرکز، شرق و جنوب شرق ایران تقریباً بدون رخداد آتشسوزی و بیشینه رخداد آتش‌سوزیهای فعال در شمال، غرب و شمال غرب ایران مشاهده شده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_43278_68575c3e08ee307b603034a74c5f7896.pdfآتشسوزی فعالشاخص ndviشاخص eviنواحی رویشی ایرانmodis |
| spellingShingle | کبری شجاعی زاده محمود احمدی عباسعلی داداشی رودباری ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران جغرافیا و مخاطرات محیطی آتشسوزی فعال شاخص ndvi شاخص evi نواحی رویشی ایران modis |
| title | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| title_full | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| title_fullStr | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| title_full_unstemmed | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| title_short | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| title_sort | ارتباط شاخصهای پوشش گیاهی با رخداد آتشسوزی در نواحی رویشی ایران |
| topic | آتشسوزی فعال شاخص ndvi شاخص evi نواحی رویشی ایران modis |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_43278_68575c3e08ee307b603034a74c5f7896.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḵbrysẖjạʿyzạdh ạrtbạṭsẖạkẖṣhạypwsẖsẖgyạhybạrkẖdạdậtsẖswzydrnwạḥyrwysẖyạyrạn AT mḥmwdạḥmdy ạrtbạṭsẖạkẖṣhạypwsẖsẖgyạhybạrkẖdạdậtsẖswzydrnwạḥyrwysẖyạyrạn AT ʿbạsʿlydạdạsẖyrwdbạry ạrtbạṭsẖạkẖṣhạypwsẖsẖgyạhybạrkẖdạdậtsẖswzydrnwạḥyrwysẖyạyrạn |