تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران

تاب­آوری مفهوم جدیدی است که رویکرد اصلی آن طراحی با آسیب­پذیری کمتر و انعطاف­پذیری بیشتر در برابر تنش­ها و حوادث است؛ به­گونه­ای که یک استان تاب­آور، آماده است که در مواقع اضطراری به‌سرعت به شرایط جدید پاسخ داده و با کمترین آسیب به کار خود ادامه ­دهد. ازاین‌رو، هدف از انجام این مطالعه سنجش تاب­آوری...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: فاطمه نصرنیا, نیلوفر اشک تراب, آذر شیخ زین الدین
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-07-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_39997_9cb4702f41c5256bec1f08efc28da81c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591408334110720
author فاطمه نصرنیا
نیلوفر اشک تراب
آذر شیخ زین الدین
author_facet فاطمه نصرنیا
نیلوفر اشک تراب
آذر شیخ زین الدین
author_sort فاطمه نصرنیا
collection DOAJ
description تاب­آوری مفهوم جدیدی است که رویکرد اصلی آن طراحی با آسیب­پذیری کمتر و انعطاف­پذیری بیشتر در برابر تنش­ها و حوادث است؛ به­گونه­ای که یک استان تاب­آور، آماده است که در مواقع اضطراری به‌سرعت به شرایط جدید پاسخ داده و با کمترین آسیب به کار خود ادامه ­دهد. ازاین‌رو، هدف از انجام این مطالعه سنجش تاب­آوری استان‌های کشور با استفاده از شاخص­های اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و زیست­محیطی است. برای این منظور 21 شاخص برای 31 استان کشور جمع­آوری شد و با ادغام آن‌ها شاخص ترکیبی تاب­آوری محاسبه شد. به‌منظور تعیین وزن هر یک از شاخص­ها از روش سلسله مراتبی فازی استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده وزن هر یک از شاخص­های تاب­آوری اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی و زیست­محیطی به ترتیب برابر با 56/0، 13/0، 24/0 و 07/0 به دست آمد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از شاخص ترکیبی تاب­آوری، استان‌های تهران (731/0)، خوزستان (498/0)، اصفهان (445/0)، فارس (439/0)، گیلان (420/0) و مازندران (375/0) بیشترین تاب­آوری را در بین استان‌های کشور دارند. همچنین استان‌های سیستان و بلوچستان، قم، خراسان­شمالی، خراسان­جنوبی، هرمزگان، اردبیل و زنجان آسیب­پذیرترین استان‌های کشور می­باشند. درنهایت با توجه به شاخص­های سازنده تاب­آوری، نقاط ضعف هر استان مشخص شد و در این راستا پیشنهاد‌هایی ارائه گردید.
format Article
id doaj-art-dc414d4e925640bb86b58e4f3edcc55c
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2021-07-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-dc414d4e925640bb86b58e4f3edcc55c2025-01-22T13:02:01ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-07-0110220522210.22067/geoeh.2021.69153.102839997تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایرانفاطمه نصرنیا0نیلوفر اشک تراب1آذر شیخ زین الدین2استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران- استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایرانتاب­آوری مفهوم جدیدی است که رویکرد اصلی آن طراحی با آسیب­پذیری کمتر و انعطاف­پذیری بیشتر در برابر تنش­ها و حوادث است؛ به­گونه­ای که یک استان تاب­آور، آماده است که در مواقع اضطراری به‌سرعت به شرایط جدید پاسخ داده و با کمترین آسیب به کار خود ادامه ­دهد. ازاین‌رو، هدف از انجام این مطالعه سنجش تاب­آوری استان‌های کشور با استفاده از شاخص­های اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و زیست­محیطی است. برای این منظور 21 شاخص برای 31 استان کشور جمع­آوری شد و با ادغام آن‌ها شاخص ترکیبی تاب­آوری محاسبه شد. به‌منظور تعیین وزن هر یک از شاخص­ها از روش سلسله مراتبی فازی استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده وزن هر یک از شاخص­های تاب­آوری اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی و زیست­محیطی به ترتیب برابر با 56/0، 13/0، 24/0 و 07/0 به دست آمد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از شاخص ترکیبی تاب­آوری، استان‌های تهران (731/0)، خوزستان (498/0)، اصفهان (445/0)، فارس (439/0)، گیلان (420/0) و مازندران (375/0) بیشترین تاب­آوری را در بین استان‌های کشور دارند. همچنین استان‌های سیستان و بلوچستان، قم، خراسان­شمالی، خراسان­جنوبی، هرمزگان، اردبیل و زنجان آسیب­پذیرترین استان‌های کشور می­باشند. درنهایت با توجه به شاخص­های سازنده تاب­آوری، نقاط ضعف هر استان مشخص شد و در این راستا پیشنهاد‌هایی ارائه گردید.https://geoeh.um.ac.ir/article_39997_9cb4702f41c5256bec1f08efc28da81c.pdfتاب‌آوری منطقه‌ایتاب‌آوری اقتصادیتاب‌آوری اجتماعیتاب‌آوری زیست‌محیطیتاب‌آوری زیرساختی
spellingShingle فاطمه نصرنیا
نیلوفر اشک تراب
آذر شیخ زین الدین
تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تاب‌آوری منطقه‌ای
تاب‌آوری اقتصادی
تاب‌آوری اجتماعی
تاب‌آوری زیست‌محیطی
تاب‌آوری زیرساختی
title تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
title_full تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
title_fullStr تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
title_full_unstemmed تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
title_short تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
title_sort تعیین الگوی تاب‌آوری استان‌های ایران
topic تاب‌آوری منطقه‌ای
تاب‌آوری اقتصادی
تاب‌آوری اجتماعی
تاب‌آوری زیست‌محیطی
تاب‌آوری زیرساختی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_39997_9cb4702f41c5256bec1f08efc28da81c.pdf
work_keys_str_mv AT fạṭmhnṣrnyạ tʿyynạlgwytạbậwryạstạnhạyạyrạn
AT nylwfrạsẖḵtrạb tʿyynạlgwytạbậwryạstạnhạyạyrạn
AT ậdẖrsẖykẖzynạldyn tʿyynạlgwytạbậwryạstạnhạyạyrạn